Wsparcie na rozwój nowych grup producenckich
Tworzenie się grup i organizacji producentów stanowi odpowiedź na rosnące wymogi odbiorców surowców rolnych. Ma to szczególne znaczenie w Polsce jako kraju o silnym rozdrobnieniu agrarnym. Wsparcie na rozwój nowo tworzonych grup to warunek konieczny wzmocnienia sektora rolnego w Polsce.
Z punktu widzenia producentów rolnych, udział w grupie producentów oznacza stabilizację zbytu produktów. Innym pozytywnym czynnikiem jest zwiększenie opłacalności produkcji. Wsparcie realizowane w ramach instrumentu „Tworzenie grup i organizacji producentów” dotyczy zapewnienia pomocy finansowej nowo utworzonym grupom producentów rolnych. Wsparcie będzie przyznawane w okresie pierwszych 5 lat funkcjonowania na rynku.
Wsparcie na rozwój nowych grup rolnych to wzmocnienie polskiego rolnictwa
Spis treści
Wsparcie na rozwój – formy
Wsparcie na stanowi procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy producentów rolnych ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, wytworzonych w gospodarstwach rolnych jej członków, w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy. Pomoc przyznawana jest w okresie pierwszych 5 lat funkcjonowania grupy następujących po dniu uznania.
Prezes ARiMR podał do publicznej wiadomości, że wnioski o przyznanie pomocy na „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów” można składać od 30 października do 28 grudnia 2017 r.
Grupy producentów rolnych mogą być tworzone ze względu na produkt lub grupę produktów, które zostały określone w rozporządzeniu MRiRW z dnia 19 kwietnia 2016 r. w sprawie wykazu produktów i grup produktów, ze względu na które mogą być tworzone grupy producentów rolnych, minimalnej rocznej wielkości produkcji towarowej oraz minimalnej liczby członków grupy producentów rolnych.
Czy wykluczać niektóre sektory produkcji?
Producenci rolni krytykują nowe wsparcie na rozwój dla nowo powstających grup z powodu wykluczenia z niej grup producentów drobiu i owoców i warzyw.
– Z tego co wiem to ze wsparcia nie będą mogły skorzystać nowe grupy planujące produkcję drobiu. Bez znaczenia czy mięsa, jadalnych podrobów drobiowych czy są świeże, chłodzone czy mrożone. Wykluczenie dotyczy też producentów owoców i warzyw – mówi producent rolny Kazimierz Małowiecki z woj. Śląskiego. Moim zdaniem to rodzaj swoistej dyskryminacji pewnych kategorii nowych grup. To trochę tak jakby mówiono nam, że nie warto inwestować w produkcję drobiu czy owoców bo to nie są kierunki przyszłościowe.
Warunkiem udzielenia wsparcia jest to by członkowie nowo powstających grup którzy nie byli już wcześniej członkami grupy producentów, wstępnie uznanej grupy producentów lub organizacji producentów, utworzonej ze względu na ten sam produkt (lub produkt tożsamy), której przyznano i wypłacono pomoc na rozpoczęcie działalności ze środków Unii Europejskiej po dniu 1 maja 2004 r. Oprócz tego zapisu wykluczającego ze wsparcia tych, którzy już byli członkami grup, wątpliwości budzi zapis o wykluczeniu osób prawnych z uczestnictwa w pomocy przy tworzeniu nowych grup.
Pomoc finansowa przysługuje według kolejności ustalonej przez ARiMR przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji.
-Dyskusyjnym pozostaje zapis wskazujący, że grupa producentów rolnych może otrzymać wsparcie, tylko wtedy, gdy składa się z osób fizycznych (działalność rolniczą zgodnie z obowiązującym prawem mogą także prowadzić osoby prawne, i wcale nie muszą być podmiotami większymi niż gospodarstwa indywidualne) – twierdzi Marek Wisławski sadownik z woj. Mazowieckiego. Takie podmioty winny mieć też możliwość organizowania się w struktury grup producentów rolnych pod warunkiem, że będą się zaliczać do sektora małych i średnich firm, tym bardziej, że w przypadku organizacji producentów takie rozwiązanie zostało dopuszczone.
Pomoc finansowa przysługuje według kolejności ustalonej przez ARiMR przy zastosowaniu kryteriów wyboru operacji. O kolejności przysługiwania pomocy na działanie „Tworzenie grup producentów i organizacji producentów”, decyduje suma uzyskanych punktów przyznanych na podstawie ustalonych kryteriów wyboru.
Nowo powstającym grupom rolnym należy się wsparcie od państwa
Pomoc będzie realizowana
W formie rocznych płatności. Przez okres pierwszych pięciu lat, następujących po dacie, w której grupa została uznana. Pomoc będzie stanowiła procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy ze sprzedaży produktów lub grup produktów. Produkty muszą być wytworzone w gospodarstwach rolnych jej członków w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędącym członkami grupy.
Z pomocy grupa będzie mogła skorzystać tylko raz w okresie swojej działalności.
Wsparcie wynosi:
- w pierwszym roku – 10% przychodów netto,
- w drugim roku – 8% przychodów netto,
- w trzecim roku – 6% przychodów netto,
- w czwartym roku – 5% przychodów netto,
- w piątym roku – 4% przychodów netto.
Wypłata ostatniej raty wsparcia nastąpi po potwierdzeniu przez ARiMR prawidłowej realizacji planu biznesowego.
Dobre strony nowego wsparcia dla grup nowo powstających widzi Paweł Gąsiorek z podlaskiego ODR.
– W PROW 2014-2020 pomoc finansowa została podwojona w porównaniu do poprzedniego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich – podkreśla Paweł Gąsiorek z Podlaskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Szepietowie.
Wsparcie powinno zachęcać do organizowania się
Maksymalna kwota pomocy to równowartość 100 tys. euro w każdym roku pięcioletniego okresu, w którym grupa otrzymuje wsparcie.
Łatwo obliczyć, że przy dość wysokich przychodach netto w trakcie pięcioletniego okresu funkcjonowania grupa może uzyskać około 500 tys. euro.
– Fundusze te może przeznaczyć na działalność administracyjną lub inwestycyjną – dodaje Paweł Gąsiorek.
Planowana pomoc finansowa z PROW 2014-20 to duże wsparcie dla nowych grup rolnych
Dodaje, że w pierwszym roku działalności grupy producentów rolnych mogą otrzymać wyprzedzające finansowanie. Muszą złożyć wniosek w Oddziale Regionalnym ARiMR w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja przyznająca grupie pomoc finansową stała się ostateczna. Kwota wyprzedzającego finansowania nie może być wyższa niż 50 tys. zł.
Może wyższe wsparcie zachęci rolników do tworzenia grup producenckich. Wielu z nich ciągle podchodzi do tego sceptycznie.
– Tylko niewielka część rolników widzi potrzebę tworzenia grup producenckich, ale są w osamotnieniu – zauważa Paweł Gąsiorek. – Jednak ciągle wśród rolników przeważa nieufność i przekonanie, że sami sobie poradzą na wolnym rynku.
Jego zdaniem zbyt duży indywidualizm i brak zaufania do siebie to podstawowe czynniki blokujące powstawanie grup. Teraz dochodzi jeszcze zmieniające się prawo. Jego nieznajomość ogranicza organizowanie się takich podmiotów wspólnego gospodarowania.
Budżet działania
Wysokość wyprzedzającego finansowania nie może być wyższa od wysokości udziału krajowych środków na współfinansowanie pomocy w ramach działania nr 9 (udział krajowych środków na współfinansowanie pomocy wynosi 36,37%). Jest ona określona na podstawie planowanej wielkości i wartości przychodów ze sprzedaży produktów lub grupy produktów, ze względu na które grupa producentów rolnych została uznana, wytworzonych w gospodarstwach członków tej grupy w pierwszym roku działalności.
W planie finansowym PROW 2014-2020 przewidziano na wsparcie na rozwój grup producentów kwotę 402 987 547 euro (w tym ok. 110 000 000 euro na zobowiązania dotyczące realizacji płatności w ramach działania 142 „Grupy producentów rolnych” PROW 2007-2013).
