Wybór buhaja rozpłodowego – rozsądny dobór nasienia
Wybór buhaja do inseminacji to bardzo istotna sprawa. Ojciec jest tak samo ważną stroną dla nowego potomstwa w stadzie bydła jak matka. Podpowiadamy, na jakie cechy należy zwrócić uwagę i i jak ocenić wartość buhaja.
Funkcjonalne cechy naszych mlecznic to sukces hodowcy. Krowy o zdrowych nogach i pięknym, dobrze zawieszonym wymieniu to potencjał na stu tysięcznicę. Wypracowanie dobrych wyników stada to praca z zakresu genetyki, która jak się okazuje ma silne umocowanie po stronie buhaja.
Spis treści
Wybór buhaja – planowanie rozrodu w stadzie
Efekty pracy hodowlanej u bydła są widoczne dopiero po pewnym czasie. Dlatego tak ważny jest odpowiedni wybór buhaja – to decyzja jakim nasieniem inseminować. Na fermach bydła mlecznego nie praktykuje się utrzymywania buhajów, gdyż jest to niewymierne w odniesieniu do postępu genetycznego. Praktycznie wszyscy hodowcy korzystają z zabiegu sztucznego unasieniania krów w stadach bydła mlecznego. Każdy rolnik może wybrać idealnego ojca na jałówki – czyli przyszłe mlecznice lub buhajki mięsne w swoim stadzie. W przypadku stad bydła mięsnego rola buhaja rozpłodowego jest tak samo ważna i równie dużą wagę mają cechy, które otrzyma potomstwo właśnie po ojcu. Najważniejsze to określić cel hodowlany.
Cechy istotne w rozrodzie
Na co zwrócić uwagę oceniając wartość buhaja, czy też jego nasienia, przed kupnem? To co liczy się najbardziej dla hodowcy bydła mlecznego to przede wszystkim cechy produkcyjne, które świadczą o wysokim potencjale.
Prezentacja i wybór buhaja – stacja unasienniania
- Wymię – prawidłowe zawieszenie wymienia, ustawienie strzyków oraz ich długość, silne więzadło środkowe itd. Cechy „dobrego wymienia” może również w 50% przekazać ojciec przyszłej mlecznej krowy.
- Racice – dobry stan racic to kluczowa cecha dla mlecznic. W przypadku złego stanu zdrowa racic krowy nie pobierają odpowiedniej ilości paszy i zmniejszają swoją produkcję. Wśród propozycji katalogowych buhajów znajdą się również takie które poprawią ukształtowanie stan racic.
- Komórki somatyczne – na zmniejszenie liczby komórek somatycznych jest kilka sposobów, ale można również wykorzystać genetykę i prawidłowo dobrać nasienie pod tym kątem. Oceniony na córkach buhaj może znacznie obniżyć liczbę komórek somatycznych.
- Wydajność (kg mleka) – dla producentów mleka cecha najważniejsza. Produkcja musi się opłacić.
- Wydajność tłuszczu i białka (kg) – w związku z tym iż geny są dziedziczone po połowie, ojciec na powyższe parametry ma naprawdę duży wpływ. Nasienie buhaja pochodzącego po wyselekcjonowanych rodzicach będzie niosło pożądane cechy zarówno wydajności jak i składu mleka.
- Cechy funkcjonalne – łatwość wycieleń, zdrowotność, nogi, wymię, pokrój czy kaliber, ale również głębokość tułowia i szerokość klatki piersiowej, czyli długość żeber, jest podstawą do określenia siły mleczności danej krowy.
- Długowieczność * – cecha, która bardzo mocno mówi o rentowności. Tutaj właśnie genetyka odgrywa fundamentalną rolę. Całość parametru jakim jest długowieczność dopełniają właśnie cechy funkcjonalne .
Krowy potencjalnie mogą żyć nawet 18 lat, jednak żeby dożyły tak wspaniałego wieku przy dobrej/opłacalnej produkcji muszą mieć dobrą genetykę. W dodatku muszą dostać odpowiednie warunki środowiskowe i żywieniowe.
Wartość buhaja czy jego cena?
Za jakość trzeba zapłacić. W katalogach buhajów można znaleźć różnorodne propozycje. Każda firma zajmująca się dystrybucją nasienia buhajów rozpłodowych posiada nasienie byków z topowej dziesiątki krajowej i europejskiej. Nasienie sekowane i konwencjonalne buhajów ras mlecznych jest zwyczajowo droższe od nasienia byków ras mięsnych czy ras prymitywnych.
Odpowiedni wybór buhaja – to decyzja jakim nasieniem inseminować
Ceną różnią się również między sobą porcje nasienia byków tej samej rasy jednak o innej wartości hodowlanej. Wybór buhaja o nasieniu z wysokim potencjałem genetycznym za niskie pieniądze nie jest możliwy. Trzeba pamiętać że na wartość buhaja przekłada się proces hodowli, a ten jest kosztowny. Oczekiwany postęp genetyczny i hodowlany to zaangażowanie wielu osób. Buhaja należy odchować, ocenić jego wartość na podstawie parametrów rodziców jak i samego buhaja (pokrój), przyuczyć do skoków oraz wdrożyć w proces pobierania nasienia. Buhaje w stacji odchowania muszą być odpowiednio żywione oraz utrzymywane w odpowiedniej kondycji.
Podsumowanie
Dobór odpowiedniego nasienia buhaja rozpłodowego to indywidualna ingerencja i inwestycja w lepsze potomstwo. Wyższa wartość buhaja, lepsze parametry genetyczne, a co za tym idzie cechy funkcjonalne, to większa opłacalność i zysk z hodowli. Nie można niestety pogłębiać złej tendencji, że dobre może być tanie. Wybór buhaja rozpłodowego to inwestycja w sukces hodowcy, na której nie należy oszczędzać aby uzyskać wymierne efekty.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
