Wybór odmiany czynnikiem sukcesu. Na co warto zwrócić uwagę?
Prawidłowy dobór odmiany ma zasadnicze znaczenie dla wielkości i jakości plonu. Należy ją dopasować do stanowiska, zadbać o odpowiedni przedplon, przygotować pole i posiać nasiona w odpowiednim terminie dla danego regionu. A na co jeszcze zwrócić uwagę i na jakie odmiany pszenicy ozimej warto postawić w nowym sezonie?
Dobór odmiany pszenicy ozimej decyduje o dalszym sukcesie tej uprawy. Jak zauważa Mateusz Hachuła z RAGT Semences Polska, konieczne jest jej dopasowanie do własnego pola i sprawdzenie, czy odmiana nadaje się np. pod przedplon zbożowy. Według doradcy nie warto kierować się tylko i wyłącznie plonem. Z pewnością jest on bardzo ważny dla rolników, ale warto zwracać też uwagę na zdrowotność czy zimotrwałość odmian.
Spis treści
Dobry wybór odmiany pszenicy to klucz do sukcesu
W pierwszej kolejności warto pomyśleć o stanowisku dla pszenicy i właściwym przedplonie. Dobrym przedplonem dla tej uprawy są rośliny bobowate i rzepak ozimy. Wpływają one pozytywnie na stan gleby, a pozostawiając resztki pożniwne wzbogacają ją w azot czy potas. Dobrym przedplonem są również rośliny okopowe, np. uprawiane na oborniku ziemniaki, które wcześnie schodzą z pola. Wysiew po innych zbożach to zdecydowanie trudniejsze stanowiska. Zwiększa się wówczas ryzyko porażenia roślin przez patogeny wywołujące np. choroby podstawy źdźbła i rośnie zachwaszczenie. Ale duży udział zbóż w strukturze zasiewów zmusza czasem rolników do ich uprawy po sobie. Warto wówczas wybrać odmiany pszenicy ozimej, które można uprawiać w monokulturze i które są bardziej odporne na choroby.
Nie mniej ważne jest zadbanie o jakość gleby. Pszenica jest rośliną wymagającą i powinna być uprawiana na najlepszych polach – ale to też uzależnione jest od odmiany. Najlepiej plonuje na glebie klasy od I do IIIb, są jednak odmiany, które mają mniejsze wymagania i dobrze sobie radzą na słabszych stanowiskach (klasa IVa i IVb). Pod jej uprawę zaleca się gleby średnie i ciężkie, o dużej zawartości próchnicy i uregulowanych stosunkach powietrzno-wodnych. Z kolei pH powinno być na poziomie 6,0-6,8. Przy niższym pH podłoże należy wapnować, bo pszenica nie wyda tam wysokiego plonu. Z kolei podczas zabiegów przygotowujących pole pod siew powinniśmy kierować się zasadą, by uprawiać glebę tak dużo jak to jest konieczne i tak mało jak to jest możliwe.
Ważny nie tylko wybór odmiany ale również termin siewu
Dobór właściwego dla danego regionu Polski terminu siewu jest bardzo ważny. Optymalny termin siewu pszenicy ozimej zaczyna się 15 września na północnym wschodzie i kończy 16 października na południowym zachodzie. Zasianie nasion w tych terminach pozwala roślinom dobrze się rozkrzewić i wejść w okres spoczynku zimowego w fazie 4-5 liści. Późny zasiew powoduje, że rośliny mają skrócony okres wegetacji i mogą gorzej przezimować. Często jest on jednak koniecznością, gdy siew przeprowadzany jest po roślinach później schodzących z pola np. burakach cukrowych, czy kukurydzy. Z kolei wczesny siew sprzyja nadmiernemu wyrośnięciu roślin przed zimą, co też pogarsza warunki zimowania. Ilość wysiewu zależy od odmiany, terminu wysiewu czy gleby, a optymalna głębokość siewu to 3 cm.
Zdrowotność odmian i kwalifikowany materiał siewny
To równie ważne czynniki sukcesu uprawy pszenicy ozimej. Zdrowotność odmian nabiera coraz większego znaczenia w obliczu zmniejszającej się puli substancji aktywnych preparatów. Wysoka zdrowotność nowych odmian sprawia, że są one w mniejszym stopniu atakowane np. przez Fusarium, co ogranicza potrzebę stosowania kosztownych zabiegów ochrony roślin.
– Wszystko się ze sobą wiąże i wpływa na te rośliny. Przykładowo odpowiednio dobrany przedplon ograniczy choroby podstawy źdźbła. W przypadku monokultur zbożowych warto postawić na odmiany bardziej odporne na Fusarium. Jeśli decydujemy się na odmianę, którą rzadko poraża mączniak, to kierujmy zabiegi ochrony na inne choroby, mogące atakować rośliny. Wiedza agrotechniczna jest tu niezbędna, bo rośliny muszą być zdrowe, żeby dobrze plonowały – podkreśla doradca.
Nie mniej ważne jest stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego, który cechuje się najwyższą jakością i jest gwarantem wysokich plonów. Takie nasiona dają pewność uzyskania odpowiedniej obsady, równomiernych wschodów, rozwoju łanu i dojrzewania roślin. W efekcie zyskujemy oszczędność czasu.
Sprawdzone odmiany RAGT – co je wyróżnia?
Aby wybór odmiany do jesiennych zasiewów okazał się trafny, warto przyjrzeć się listom odmian zalecanych do uprawy na danym obszarze, które podaje każdego roku COBORU na podstawie wyników PDO. Jeśli w nowym sezonie zdecydujecie się na wybór odmian sprawdzonych, które dają wysokie plony ziarna dobrej jakości, to polecamy wam odmiany RGT Bilanz RGT Kilimanjaro czy RGT Linus, z firmy hodowlano-nasiennej RAGT, która od przeszło 25 lat obecna jest na polskim rynku.
W badaniach PDOiR plonowanie tych odmian utrzymuje od wielu lat na liście najlepiej plonujących odmian w różnych warunkach uprawy (patrz tabela).
Plonowanie pszenicy ozimej w doświadczeniach PDO w latach 2018-2020 r.
Średni plon ziarna (% wzorca) w latach 2018-2020 | ||
Odmiana | a1 – przeciętny poziom agrotechniki | a2 – wysoki poziom agrotechniki |
RGT Bilanz | 102 | 102 |
RGT Linus | 99 | 101 |
RGT Kilimanjaro | 101 | 101 |
Co wyróżnia te odmiany? RGT Kilimanjaro to odmiana, która sprawdza się w każdych warunkach, RGT Linus cechuje najwyższy potencjał plonowania, natomiast RGT Bilanz to po prostu korzystny bilans na polu. Odmiany te dają wysokie i stabilne plony oraz dobrze sobie radzą nawet na słabszych stanowiskach i po gorszych przedplonach (zbożach i kukurydzy). Co ważne, mają wysoką odporność na wszystkie najważniejsze choroby pszenicy ozimej.
Wybór odmiany. RGT Kilimanjaro od RAGT
RGT Kilimanjaro jest np. odporna na rdzę żółtą (8,5/9°) , septoriozę plew (7,8) czy fuzariozę kłosów (7,7), nie ma też skłonności do porastania w kłosie. RGT Linus ma wysoką odporność na łamliwość podstawy źdźbła (odporność VPM), która oznacza większe bezpieczeństwo uprawy odmiany w monokulturze, wpływa na zwiększenie zdolności adaptacyjnych do różnych warunków produkcji i wzmacnia tolerancję na wczesne siewy. Wykazuje też bardzo wysoką odporność na choroby podstawy źdźbła (8,5). Z kolei RGT Bilanz wykazuje największą odporność na rdzę żółtą (8,7). Poza tym, odmiany te są bardzo wysoko oceniane pod kątem zimotrwałości i zdolności regeneracji na wiosnę. Mają bardzo wysokie parametry jakościowe ziarna i wyróżniają się bardzo wysoką i stabilną liczbą opadania, która np. dla RGT Bilanz została oceniona na maksymalne 9 pkt. Charakteryzuje je również dość grube i wyrównane ziarno o wysokiej gęstości.
Warte podkreślenia jest również to, że w 2021 r COBORU zaleca RGT Kilimanjaro do uprawy aż w 13 województwach, a RGT Linus i RGT Bilanz w 11, co sprawia, że są to najszerzej rekomendowane odmiany w Polsce.
Postaw na nowe odmiany RAGT
Wybór odmiany nie jest łatwy, bo na rynku pojawiają się każdego roku nowe odmiany. Są one bardziej wydajne, odporne na choroby czy niesprzyjające warunki atmosferyczne.
– Hodowla RAGT cały czas się rozwija i wprowadza na rynek nowe odmiany. Każda z nich ma wyższy potencjał, ale trzeba się nauczyć wykorzystywać go na swoim polu – podkreśla pan Hachuła.
A jakie nowości zaproponowała hodowla RAGT? W 2020 r. wprowadzona została RGT Provision, w 2021 r.: RGT Ritter, a w 2022 r. do rolników trafi RGT Diplom. Są to odmiany chlebowe (grupa B). RGT Provision to najwyżej plonująca pszenica ozima spośród odmian jakościowych o zimotrwałości powyżej 3. Dodatkowo odmiana dobrze radzi sobie w warunkach suszy i nadaje się do uprawy na glebach średnich i dobrych. Wyróżnia się odpornością na mączniaka i fuzariozę oraz dobrą odpornością na wyleganie. Charakteryzuje ją też wysoka jakość i gęstość ziarna. Z kolei RGT Ritter to odmiana z czołówki najwyżej plonujących pszenic zarejestrowanych w 2020 r. Charakteryzuje ją bardzo wysoka odporność na wyleganie (8,3 w skali COBORU), a także na septoriozę plew oraz rdzę żółta (9 w skali COBORU).
Mocnymi stronami odmiany RGT Ritter są wysoka wydajność i zdrowotność. Wg raportu COBORU w 2020 r. przy przeciętnym poziomie agrotechniki odmiana plonowała na poziomie 105% wzorca, a przy wysokim – 100%. Rośliny tej odmiany są dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Na uwagę zasługuje odmiana RGT Depot, której typ budowania plonu zapewnia bezpieczeństwo w suchych latach. RGT Depot to solidny fundament wysokich plonów. A potencjał plonowania odmiana RGT Treffer potwiedzi także na trudnych stanowiskach.
Wybór odmiany – nowa, czy sprawdzona?
Podsumowując, wybierając odmianę pszenicy ozimej trzeba zwrócić uwagę na wiele czynników. Jeśli rolnik ma problem z wyborem, powinien się skontaktować z doradcą firmowym.
– W swoim doradztwie zawodowym kieruję się tym, żeby rolnik poznał zalety odmiany i był później z niej zadowolony. Jeśli uprawia nowe odmiany, to powinien dać się jej wykazać i posiać ją też w kolejnym roku. W uprawie pszenicy ozimej ważne są wszystkie czynniki agrotechniczne i właściwy dobór odmiany do swojego gospodarstwa i pola. Warto pamiętać, że decyzja rolnika ma potem odzwierciedlenie w plonie – podsumowuje pan Hachuła.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!