Zagrożenia młodych rolników w Planie Strategicznym WPR
Projekt Planu Strategicznego dla WPR jest już dostępny na stronie MRiRW. Opiera się on na dziewięciu celach szczegółowych dla których wykonano analizę SWOT. W tym artykule przedstawimy wyniki analizy celu nr 7, które ukazują zagrożenia młodych rolników w przyciąganiu ich na tereny wiejskie. Odnoszą się on jednocześnie do zagrożeń wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej.
Dziewięć celów szczegółowych – to właśnie na nich ma opierać się nowa Wspólna Polityka Rolna. Dla każdego z nich przeprowadzono analizę SWOT biorąc pod uwagę mocne i słabe strony, a także szanse i zagrożenia. W tym artykule omówimy cztery zagrożenia młodych rolników w ramach celu nr 7: Przyciąganie młodych rolników i ułatwianie rozwoju działalności gospodarczej.
Rolnicy mogą zadecydować jak będzie ostatecznie wyglądał Plan Strategiczny dla WPR. Swoje uwagi mogą zgłaszać do 15 lutego br. poprzez formularz, który jest dostępny na stronie MRiRW. Do udziału w konsultacjach społecznych zachęca minister rolnictwa – Grzegorz Puda.
Zaproszenie Pana Ministra Grzegorza Pudy do udziału w konsultacjach społecznych projektu Planu Strategicznego dla WPR
Spis treści
Zagrożenia młodych rolników – niekorzystne zmiany demograficzne
Pierwszym zagrożeniem, na które zwrócono uwagę w analizie SWOT są procesy migracyjne. Oprócz tego, skupiono się na problemie dotyczącym starzenia się społeczeństwa, oraz powiązanej z tym depopulacją wsi. Starzenie populacji szczególnie uwidacznia się na terenach wiejskich. Według danych GUS mediana wieku mieszkańców wsi w 2016 roku kształtowała się na poziomie 38,4 lat i była wyższa o 6 proc. w stosunku do 2010 roku, kiedy to wynosiła 36,2 lat – podano w analizie.
Z opracowanych danych wynika, że proces starzenia się ludności będzie w dalszym ciągu postępował. Wzrośnie przy tym liczba osób w wieku poprodukcyjnym. W 2050 r. będzie ona stanowiła 26,9 proc. Zmniejszenie pojawi się za to w grupie osób w wieku przedprodukcyjnym (15,3 proc.) i produkcyjnym (57,8 proc.). Poza tym, mogą pojawić się zagrożenia młodych rolników na terenach wiejskich niekorzystnie oddziałujące na dzietność i pogarszający się stan zdrowia populacji.
Infrastruktura społeczna i techniczna – raz jest, a raz jej nie ma
Malejąca możliwość korzystania na obszarach wiejskich z podstawowej infrastruktury i usług analogicznych do tych, jakie są dostępne dla młodych osób, które mieszkają w miastach, takich jak sieci szerokopasmowe, przedszkola, szkoły, usługi transportowe i pocztowe, służba zdrowia i edukacyjne, stanowią zagrożenie dla obszarów wiejskich w Polsce, zwłaszcza dla miejscowości zlokalizowanych peryferyjnie i słabo zaludnionych. To kolejne zagrożenie młodych rolników, które może utrudnić ich przyciągnięcie do terenów wiejskich. Dodatkowo, zjawisko wyludniania się wsi i trudnej sytuacji ekonomicznej może być w przyszłości przesłanką do rezygnacji z ofert i usług świadczących przez różne podmioty. Może to również wpłynąć na to, że młodzi rolnicy nie będą zainteresowani pozostaniem na wsi.
Kiedy nabór wniosków? PREMIA DLA MŁODEGO ROLNIKA 2021 – ogłoszone terminy i nabory PROW 2021 (Czym jest zasada N+3 PROW na lata 2014-2020 i zasada N+3)
Zagrożenia dla młodych rolników – zmiany klimatu
Postępujące zmiany organizacyjno-produkcyjne w polskim rolnictwie w kontekście oddziaływań środowiskowych, z czego do najpoważniejszych należy wskazać stosunki wodne oraz problemy zmian w cyklu wegetacyjnym, mogą wpłynąć na strukturę produkcji podstawowych produktów rolniczych – podano w analizie.
Na niekorzystne zjawiska przyrodnicze szczególnie narażone są gospodarstwa o niskim potencjale, czyli małe oraz nowe.
Zmiany klimatyczne stanowią także wyzwanie dla gospodarstw towarowych z powodu wysokiego ryzyka prowadzenia działalności. Prowadzi to do wzrostu kosztów produkcji, a tym samym do większych nakładów pracy. W analizie SWOT podkreślono także, że w polskim rolnictwie od lat istnieje niedobór nowych rozwiązań, które ograniczą skutki ryzyka w sektorze rolnym. Stanowi to zagrożenie przede wszystkim dla młodych rolników, którzy realizują plany inwestycyjne. W ostatnich latach dużo mówi się m.in. o suszy, dlatego kierownicy wszystkich gospodarstw są zainteresowani instrumentami, które będą przeciwdziałać niekorzystnym zjawiskom pogodowym.
Wzrost polaryzacji gospodarstw
Zagrożenia dla młodych rolników wynikają również z głębokiego i powiększającego się zróżnicowania rolnictwa w Polsce. Warunkuje to strategiczne kwestie funkcjonowania rolnictwa i rozwoju wsi w danym regionie np. sprawy użytkowania ziem, możliwości powiązania produkcji rolniczej ukierunkowanej na wytwarzanie żywności z innymi formami działalności gospodarczej w ramach rodzinnego gospodarowania rolnego tj. działalnością przetwórczą, handlową, usługową, wytwarzaniem energii i wypełnieniem ogólnych funkcji dóbr publicznych (Adamowicz, 2015) – podkreślono w analizie.
Podsumowując
Podsumowując, zebrane zagrożenia młodych rolników w odniesieniu do przyciągnięcia ich na obszary wiejskie stanowią realne niebezpieczeństwo dla rozwoju tego segmentu. Na niektóre z nich nie ma się większego wpływu, jak np. niekorzystne zmiany demograficzne związane m.in. ze starzeniem się populacji. Ponadto, zagrożenia wynikają z czynników pogodowych związanych ze zmianami klimatu (susza, nawalne deszcze, grad, huragany itp.). Dlatego też, przyciągnięcie młodych rolników, oraz ułatwienie rozwoju ich działalności gospodarczej może okazać się trudne. Niewątpliwie konieczne w tym przypadku będą dedykowane programy rozwojowe i pomocowe.
Czytaj również: Młody rolnik 2023-2027 w Planie Strategicznym WPR ; Mocne strony młodych rolników w Planie Strategicznym WPR
Projekt Planu Strategicznego dla WPR wraz z analizami i załącznikami dostępny jest na stronie MRiRW – Projekt Planu Strategicznego
W następnym artykule przedstawimy szanse na przyciąganie młodych rolników, a także ułatwienie im rozwoju działalności gospodarczej na terenach wiejskich.
Uzupełnieniem dla powyższej analizy SWOT niech będzie informacja o najbliższym, planowanym naborze o premię dla młodego rolnika 2021. Według harmonogramu naborów PROW najbliższy nabór ma wystartować w marcu br.
Źródło: MRiRW
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!