Zagrożenia środowiska przez rolnictwo: kto jest winny?
Każdego dnia i w każdej dziedzinie życia stykamy się z rzeczywistością. Mierzymy się z wyzwaniami, które jeszcze 30 lat temu nie istniały. Zagrożenia środowiska ze strony rolnictwa i przemysłu sprawiają, że boimy się o to, jak będzie wyglądał świat za 100 lat. Powinniśmy jednak zadać sobie pytanie, jak będzie wyglądał za 5.
Produkcja żywności dla blisko 8 mld ludności świata niesie poważne wyzwania. Ponad 1 mld ludzi głoduje, a jeszcze więcej jest niedożywionych. Rosnące wciąż tempo zmian dotyka obecnie nawet najbardziej podstawowych zasad funkcjonowania społeczeństwa. Dlatego rodzą się nowe wyzwania, które przede wszystkim zmuszają wielu z nas do tworzenia nowych struktur swojego życia.
Spis treści
Czym jest dla Ciebie bezpieczeństwo?
Budzą się coraz to nowe pytania, np. jak poradzić sobie z faktem, że na skutek istnienia technologii cyfrowej jesteśmy stale dostępni. Dopadają nas wyszukane ataki cyberprzestępców, nawet kradzieży tożsamości. Zmuszeni jesteśmy więc nauczyć się zarządzać wolnym czasem, którego mamy coraz mniej. Odnaleźć czas na kontakty z przyjaciółmi i rodziną, samorozwój i odpoczynek. W tym wszystkim nauczyć się rozwiązywać problemy nowych urządzeń, z których korzystamy w domu oraz oprogramowań na telefonach i komputerach.
Zagrożenia środowiska ze strony rolnictwa? Czy groźne dla konsumenta?
Wszelkie konsekwencje produkcji żywności konwencjonalnej za wszelką cenę poniesie konsument, czyli my ludzie.
Coraz częściej przywoływane są też zagrożenia środowiska przez rolnictwo. Pożywienie, a przez to sposób odżywiania ulegają wciąż zmianom. Czy obecnie wytwarzana żywność jest nadal bezpieczna dla naszego zdrowia? Co to jest żywność konwencjonalna? Czy wiemy, jak i czym się odżywiać? Jak powinno wyglądać dzisiejsze rolnictwo i produkcja żywności?
Szanse i zagrożenia polskiego rolnictwa
Wzrastający dochód narodowy wielu państw oraz intensywne tempo rozwijających się regionów sprzyja zapotrzebowaniu na coraz więcej produktów o szerokim asortymencie, o coraz wyższej jakości. W ostatnich latach ilość mięsa spożywanego w tych regionach wzrosła trzykrotnie i nadal rośnie. W nadchodzących latach dieta człowieka będzie oparta głównie o białko i to w znacznym stopniu pochodzenia zwierzęcego.
Na świecie przy rosnącym zapotrzebowaniu na surowce coraz mniej ludzi pracuje w rolnictwie. Na przykład w połowie XX wieku w Polsce na 100 zatrudnionych bowiem ludzi 25 osób pracowało w rolnictwie, obecnie kilka osób. Polska dzięki swoistym warunkom przyrodniczym (stosunkowo mało skażone środowisko), potężnemu areałowi łąk i pastwisk ma duże szanse stać się poważnym producentem mięsa wołowego wysokiej jakości. Zarówno na rynek unijny, jak i poza jego granicę. Potencjał eksportowy dla Polski jest duży. Bowiem w samej UE deficyt mięsa wołowego kształtuje się na poziomie około 500 tys. ton rocznie.
Zysk nie za wszelką cenę
Codziennie na całym świecie wyrzucane są miliony ton dobrej żywności. Mając do wyżywienia miliony ludzi, marnujemy coraz więcej żywności. Można ogólnie podsumować, że tyle, ile globalnie marnujemy (30%), tyle brakuje nam żywności w ogólnym bilansie. Dodatkowo przestawianie się na monokulturowe uprawy niesie różne zagrożenia środowiska przez rolnictwo. Przede wszystkim chemizacja postępuje coraz częściej za wszelką cenę. Jej efektem jest najgroźniejszy obecnie pestycyd – chloropyrifos. Kto o nim słyszał? Dlaczego owady zapylające naturalnie uprawy i sady masowo giną?
Jakie jest zużycie wody na produkcję żywności?
Nasza planeta to w ponad ¾ powierzchni woda. Przy czym woda słodka to zaledwie ułamek procenta. Przy produkcji żywności zużywamy jej coraz więcej. Dlatego jej zasoby się kurczą. Na wyprodukowanie 1 bochenka chleba zużywamy jej około 460 l, a na wyprodukowanie 1 kg wołowiny około 4300 l. Czy może nam zabraknąć wody?
Powietrze, którym oddychamy w swoim podstawowym składzie to około:
- 78% azotu,
- 20% tlenu,
- 0,04% dwutlenku węgla,
- 1% innych gazów.
Skąd ten dwutlenek węgla? Ile naprawdę jest go w atmosferze? Skąd ten efekt cieplarniany?
Zagrożenia środowiska ze strony rolnictwa czy zmiany klimatyczne?
Wszystkie te procesy wiążą się w znacznej mierze z globalizacją i innowacjami technologicznymi. Dlatego też w każdej dziedzinie naszego życia wymusza to na nas konieczność dostosowania sposobu myślenia do zawrotnego tempa naszych czasów. Przede wszystkim, produkcja żywności dzisiaj odbywa się przy użyciu wszelkich dostępnych środków, często nie zważając na konsekwencje. Ponadto, klęski żywiołowe w coraz większym natężeniu i częstotliwości nie sprzyjają tej produkcji. Co więcej, zmieniający się klimat prowadzi do stepowienia wielu regionów świata. Dodatkowo anomalie pogodowe stają się coraz częste i bardziej dokuczliwe. Tymczasem obok naturalnych, cyklicznych zmian człowiek dokonuje rabunkowej gospodarki własnej planety.
Zero waste lekarstwem na zagrożenia środowiska przez rolnictwo
W rezultacie człowiek stara się generować jak najmniej odpadów, nie zanieczyszczać środowiska. Wychodzi temu naprzeciw styl życia zero waste (bez odpadów). Czy jest to łatwe? Czy staje się obecnie koniecznością? A może wprowadźmy podatek od mięsa? Nad takim rozwiązaniem zastanawiają się posłowie Parlamentu Europejskiego. W ten sposób chcą chronić środowisko naturalne i oczywiście zdrowie obywateli. Czy uważają również, że takie rozwiązanie byłoby korzystne dla rolników? Jako ludzkość zaczynamy tracić zdrowy rozsądek. Poszukując, wszędzie za wszystko winnych, zacznijmy od siebie. Prosta, ale ważna postawa:
- sortujmy śmieci,
- starajmy się produkować ich jak najmniej,
- kompostujmy odpady organiczne.
Chybiamy celu?
Pomóc nam w tym mogą pewne specyficzne uzdolnienia i określone umiejętności w zakresie rozumowania. Jeśli przetłumaczyć słowo „grzech” dosłownie ze starożytnej greki, to ono oznacza – „chybić celu”. Więc można przyjąć, że grzechem jest „chybienie celu ludzkiej egzystencji”. Innymi słowy, grzech oznacza życie bezmyślne, ślepe i przez to pełne cierpień i wyrządzania krzywdy.
Bezsprzecznie nauka musi dać odpowiedź na coraz więcej pytań i rozległych dylematów. Dlatego też musi podążać w tym szalonym tempie. Po pierwsze, musi wskazać wytyczne, co w obecnej globalnej sytuacji możemy, a co powinniśmy zrobić? Po drugie, w jakim kierunku podążać? Ponadto, czy da się zniwelować zagrożenia środowiska ze strony rolnictwa? I co najważniejsze, gdzie w tym wszystkim jest nasze, Polaków, miejsce?
Produkcja żywności w Polsce
W rolnictwie zachodzą zmiany strukturalne. Innymi słowy, zmierzamy przede wszystkim do:
- zwiększenia powierzchni gospodarstw,
- likwidacji małych gospodarstw
- likwidacji nierentownych gospodarstw.
Dodatkowo forsowane informacje o szkodliwości chowu zwierząt dla środowiska budzi wiele kontrowersji. Przede wszystkim chodzi o bydło. Przywoływana jest produkcja gazów cieplarnianych, duże zużycie wody, itd. Właściciele wielkoobszarowych gospodarstw popierają produkcję rolną w zakresie upraw zbóż i okopowych. Mniejsi poszukują dla siebie jak najbardziej racjonalnych rozwiązań: produkcja zwierzęca, roślinno-zwierzęca, ekologiczna. Wielu poszukuje już dziś sposobów na samowystarczalność, czy małą nadprodukcję. Może to jest jakiś sposób? Czy w Polsce musimy produkować coraz więcej mleka, gdzie opłacalność staje się coraz bardziej wątpliwa? Racjonalne wydaje się przestawienie, z pogoni za coraz wyższą wydajnością, na podnoszenie jego jakości. Przecież konsument jest dziś coraz bardziej świadomy.
Na te oraz wiele innych pytań postaramy się odpowiedzieć w kolejnych artykułach.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!