Zamieranie pędów malin – sprawca choroby, objawy, zapobieganie, zwalczanie
Zamieranie pędów malin jest jedną z groźniejszych chorób występujących w uprawie polowej tego gatunku. Przy dużym nasileniu choroby straty w plonie mogą dochodzić nawet do 50%. Kto jest sprawcą choroby i jakie są jej objawy? Jak zapobiegać i nie dopuścić do zamierania pędów malin oraz jak skutecznie zwalczać chorobę?
Zamieranie pędów malin – groźna choroba roślin jagodowych
Pełna nazwa choroby to przypąkowe zamieranie pędów malin. Ta choroba grzybowa najczęściej pojawia się na plantacjach towarowych malin. Rzadziej rozwija się na roślinach uprawianych w przydomowych ogrodach. Sprawcami choroby są patogeniczne grzyby:
- Didymella applanata,
- Leptosphaeria coniothyrium,
- Botrytis cinerea,
- Verticillium spp.,
- Fusarium spp.
Pomimo swojej nazwy, choroba poraża nie tylko pędy, ale również liście oraz pąki.
Zamieranie pędów malin następuje w wyniku infekcji. Jest to skutek działania jednego z patogenów lub kilku jednocześnie. Rozwojowi choroby sprzyja wysoka wilgotność powietrza wiosną i na początku lata. Nie zaleca się również uprawy roślin w nadmiernym zagęszczeniu. Wystarczy kropla wody w kątach liści malin, aby doszło do infekcji. Choroba na plantacji malin może rozwijać się od kwietnia aż do października. Sprawcy zamierania pędów malin porażają zwłaszcza młode i szybko rosnące pędy, które owocują na tegorocznych pędach.
Infekcyjne czynniki chorobotwórcze
Miejscem zimowania sprawcy choroby są porażone pędy. W okresie wiosennym, źródło infekcji pierwotnych, noworosnących pędów malin stanowią zarodniki workowe. Tworzą się one w pseudotecjach. Owocniki powstają w porażonej tkance miękiszowej pod skórką. Najczęściej dzieje się to w połowie lub pod koniec lata. Natomiast ich dojrzewanie trwa aż do wiosny kolejnego roku. Do zakażenia młodych, tworzących się pędów malin przez zarodniki workowe, dochodzi najczęściej w trzeciej dekadzie kwietnia. Zwłaszcza wilgotna aura z utrzymującymi się opadami deszczu sprzyja zakażeniom.
Do infekcji dochodzi najczęściej w podstawie ogonków liściowych. Osadzone są one w dolnych partiach pędów. Właśnie w tych miejscach najdłużej zalega woda po opadach deszczu.
Porażeniu ulegają nie tylko pędy malin. Zagrożone są również ogonki liściowe oraz łuski, które okrywają pąki. Największe nasilenie objawów przypąkowego zamierania pędów malin następuje przede wszystkim w drugim roku od momentu zakażenia. Bardzo często wnikanie sprawcy choroby do pędów, a także dalsze porażanie roślin ułatwia żerowanie pryszczarka namaliniaka łodygowego (Resseliella theobaldi). Jego larwy uszkadzają dolną część pędów malin.
Najważniejsze objawy zamierania pędów malin
Brunatne plamy na liściach
Pierwsze objawy choroby, w zależności od przebiegu pogody, zaobserwować można już na początku lub w połowie czerwca. Zamieranie pędów malin początkowo objawia się w postaci brunatnych lub brunatnofioletowych plam. Zlokalizowane są one wokół miejsca infekcji. Wraz z dalszym rozwojem choroby, plamy zwiększają swoją powierzchnię. Często mogą obejmować nawet cały obwód pędu. Objawy choroby zaobserwować można również na liściach, gdzie przybierają postać brunatnych plam. Plamy te biegną wzdłuż głównego nerwu.
Tkanka w obrębie plam z czasem zmienia kolor na srebrzystoszary. W połowie lub pod koniec lata na porażonych częściach malin zaobserwować można owocniki grzyba. Przybiera on postać czarnych punkcików (tzw. piknidia). Na porażonych pędach (zwłaszcza tych dwuletnich) kora pęka i łuszczy się. W owocnikach dochodzi do rozwoju zarodników konidialnych. Zarodniki te sprzyjają dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. Ponadto stanowią źródło infekcji wtórnych. Choroba w ostateczności prowadzi do osłabienia roślin, a także do zamierania pędów pod koniec sezonu wegetacyjnego.
Porażone pędy malin stają się podatniejsze na mróz i notowane są znaczne spadki plonu w kolejnym sezonie.
Zapobieganie rozwojowi choroby
Zamieranie pędów malin można zwalczać, choć to dość trudne zadanie. Dzieje się tak, ponieważ sprawca choroby bardzo szybko się rozprzestrzenia. Tym samym poraża kolejne rośliny na plantacji. Zapobieganie rozwojowi choroby polega m.in. na uprawie odmian o mniejszej podatności na chorobę. Ważne jest również systematyczne wycinanie pędów, które uległy porażeniu. To ograniczy możliwość wystąpienia infekcji wtórnych. Rozwojowi choroby sprzyja uprawa malin w dużym zagęszczeniu. Dlatego warto prowadzić maliny na drutach i regularnie usuwać niepotrzebne pędy. Ważne jest również systematyczne odchwaszczanie plantacji.
Nie zaleca się zakładania plantacji malin na terenach podmokłych.
Plantacje malin należy zakładać, sadząc rośliny w odpowiedniej rozstawie. To zapewni im właściwe przewietrzanie i osuszanie roślin po opadach. Rozwój zamierania pędów malin można również ograniczyć. W tym celu należy unikać podlewania roślin po liściach. Warto zamienić deszczowanie na nawadnianie kropelkowe. Po zakończonych zbiorach owoców, pędy, które wydały owoce oraz pędy dwuletnie należy wycinać tuż przy podłożu. Eliminuje się również wszystkie pędy z widocznymi objawami choroby. Ważne jest również umiarkowane nawożenie azotowe. Zbyt duże dawki azotu zwiększają bowiem podatność malin na chorobę.
Yamato 303 SE – zwalcza skutecznie zamieranie pędów malin
Gdy w malinach pojawiają się choroby grzybowe, warto wybrać preparat Yamato 303 SE
Polecanym środkiem grzybobójczym do zwalczania zamierania pędów malin jest Yamato 303 SE. To efektywny fungicyd o działaniu systemicznym. Przeznaczony jest do stosowania zapobiegawczego, a także interwencyjnego w uprawie malin. Substancjami czynnymi środka są tetrakonazol oraz tiofanat metylowy. Ttiofanat metylowy jest dobrze pobierany również w niskich temperaturach. Dlatego Yamato 303 SE może być stosowany już od wczesnej wiosny. Dzięki zastosowaniu dwóch substancji czynnych zmniejsza się prawdopodobieństwo wykształcenia odporności wśród zwalczanych patogenów. Środek można dopasować do różnych programów ochrony.
Zapobiegawcze działanie środka wydłuża okres aktywności substancji czynnej. Preparat stosuje się od fazy początku rozwoju kwiatostanu (gdy pąki kwiatowe zamknięte są w jasnobrązowych łuskach) do końca fazy kwitnienia, czyli do momentu, gdy wszystkie płatki opadły. Stosuje się go również przed rozwojem zawiązków owoców lub bezpośrednio po zbiorach (faza BBCH 51-69 i po 89). Stosowanie tego fungicydu w uprawie malin pozwala w znacznym stopniu ograniczyć negatywne konsekwencje związane z rozwojem zamierania pędów malin. Przyczynia się to do utrzymania plonów na pożądanym, z punktu widzenia plantatora, poziomie.
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.
