Zasuszenie krowy – czas na zasłużony odpoczynek
Choć jest to czas spoczynku produkcyjnego, wymaga szczególnych nakładów czynności, które trzeba wykonywać umiejętnie i uważnie. Przede wszystkim przygotowanie krów do zasuszenia powinno odbywać się znacznie wcześniej niż w momencie rozpoczęcia tego etapu. Zobacz, jak ważne jest zasuszenie krowy i jak żywieniowo przygotować zwierzęta do tego okresu.
Zasuszenie krowy to specjalny czas, podczas którego organizm zwierzęcia regeneruje się po intensywnych miesiącach laktacji. W tym czasie przygotowuje się do porodu i laktogenezy. To nieodłączny etap w hodowli bydła mlecznego. To, jak go przeprowadzimy, wpływa w końcu na właściwy rozwój płodu i odporność nowo narodzonego cielęcia (kluczowa jest tu jakość siary), stan krów w laktacji oraz osiągnięcie prawidłowych wskaźników reprodukcyjnych. Z kolei błędy popełniane w okresie zasuszenia mogą przyczynić się do wystąpienia chorób metabolicznych lub innych schorzeń.
Dobrze przeprowadzone zasuszenie jest szczególnie istotny dla wysoko wydajnych krów, których gruczoły mlekowe i cały organizm są przeciążone. Pomimo że taka sztuka w okresie zasuszenia nie produkuje mleka, jest to newralgiczny czas, w którym właściwe żywienie z racji zachodzących zmian hormonalnych, przygotowujących organizm krowy do porodu i produkcji mleka, stanowi nie lada wyzwanie.
Zasuszenie krowy to ważny czas, w którym organizm zwierzęcia się regeneruje.
Spis treści
Kondycja krów w czasie zasuszenia
Kondycja krów to jeden z elementów, który trzeba mieć wówczas pod kontrolą. Każdy z etapów – od zacielenia po wycielenie – musi zdobyć odpowiednią liczbę punktów w skali BCS. Ważne, aby krowa weszła w zasuszenie we właściwej kondycji. Na początku zasuszenia powinna ona wynosić 3,5 pkt BCS i utrzymywać się na tym poziomie do samego wycielenia. Z kolei na początku laktacji prawidłowa kondycja to 3 pkt BCS. Należy przy tym pamiętać, aby nie zatuczyć krowy w czasie zasuszenia właściwego.
– W okresie zasuszenia właściwego (far-off) należy zwracać szczególną uwagę na kondycję krów, pobranie suchej masy pasz objętościowych z odpowiednio zbilansowanej dla tego okresu dawki oraz zadbać o odpowiednią higienę w miejscu przebywania zwierząt – mówi Sławomir Walasek z firmy De Heus.
Zasuszenie krowy to czas na odpoczynek dla organizmu zwierzęcia
Zasuszenie krowy zazwyczaj trwa 6–8 tygodni przed ocieleniem i taki odcinek czasu uważa się za optymalny. Można go podzielić na dwa etapy, tj. okres odpoczynku i okres przejściowy. Różnią się one pod względem potrzeb żywieniowych, szczególnie jeśli chodzi o kwestie energetyczne. Na początku zasuszenia są one mniejsze niż w późniejszym etapie, gdy dochodzi do dynamicznego rozwoju płodu i produkcji siary. Niemniej optymalne żywienie jest ważne na każdym etapie spoczynku produkcyjnego krowy.
Dawka pokarmowa sporządzona dla sztuk zasuszonych ma zaopatrzyć organizm w składniki pokarmowe zaspokajające potrzeby bytowe krowy, rozwijającego się płodu i łożyska oraz regenerującego się gruczołu mlekowego. Szczególnym obciążeniem dla krowy jest końcowy etap intensywnego rozwoju płodu, który wraz z błonami i wodami płodowymi wypełnia jamę ciała matki, powodując ograniczenie objętości jej żwacza, co w konsekwencji może zaburzać apetyt krowy.
Okres przejściowy – wyzwanie dla hodowcy
Skupmy się teraz na tzw. okresie przejściowym. To ostatnie 3 tygodnie przed spodziewanym porodem i 3 pierwsze tygodnie laktacji. Na początku tego etapu zaczyna się stopniowo zwiększać poziom składników pokarmowych w dawce, co ma przygotować organizm krowy do pobierania odpowiedniej ilości paszy, która pokryje zapotrzebowanie zwierzęcia w czasie laktacji. To najtrudniejszy okres dla krowy. Mają wtedy miejsce procesy fizjologiczne, m.in. przygotowujące gruczoł mlekowy, który po stanie spoczynku w czasie zasuszenia wraca do trybu produkcji. Podaż odpowiedniego poziomu składników pokarmowych i energii jest niezbędna do produkcji siary o wysokiej jakości, co jest kluczowe do uzyskania przez nowo narodzone cielę odporności biernej.
W okresie okołoporodowym krowa ma zwiększone zapotrzebowanie na energię, natomiast zmniejsza się pobranie suchej masy.
Okres okołoporodowy a możliwości pobrania suchej masy
W okresie okołoporodowym krowa ma zwiększone zapotrzebowanie na energię, natomiast ze względu na stan fizjologiczny zwierzęcia zmniejsza się pobieranie suchej masy. Dlatego tak ważne jest dostosowanie dawki pokarmowej do tych warunków i dobre zbilansowanie paszy pod względem energetycznym. Ma to na celu uniknięcie ujemnego bilansu energetycznego, który może być początkiem rozwoju choroby metabolicznej oraz innych schorzeń. Niepokrycie zapotrzebowania na składniki pokarmowe i energię w dawce skutkuje bowiem korzystaniem organizmu krowy z rezerw tłuszczowych. Jak mówi Sławomir Walasek, złe postępowanie z krową w okresie zasuszenia prowadzi do zmniejszonego pobierania suchej masy dawki po wycieleniu, co skutkuje obniżonym bilansem energetycznym u zwierząt na początku laktacji.
– Żeby zapobiec ujemnemu bilansowi energetycznemu, czego konsekwencją są choroby metaboliczne, takie jak ketoza, i problemy z rozrodem, należy stosować odpowiednio zbilansowaną dawkę w okresie zasuszenia i zapewnić właściwy poziom energii na początku laktacji poprzez zastosowanie zbilansowanego żywienia, najlepiej ułożonego przez doradcę – wyjaśnia ekspert z De Heus.
Choroby występujące w okresie okołoporodowym
Wysoko wydajne krowy narażone są na pojawienie się chorób „zawodowych”. To m.in. wspomniane już choroby na tle metabolicznym (np. kwasica, ketoza), mastitis oraz schorzenia kończyn. Większość problemów zdrowotnych po porodzie wiąże się z błędami żywieniowymi w okresie zasuszenia. Poza obniżeniem dobrostanu zwierząt pojawienie się danej jednostki chorobowej powoduje zmniejszenie laktacji, pogorszenie jakości mleka, a w przypadku leczenia antybiotykami (np. przy infekcjach gruczołu mlekowego) pociąga za sobą konieczność utylizacji mleka. W ciężkich przypadkach chora krowa jest brakowana ze stada. Jednym słowem – niesie to ze sobą straty.
Badania wykazują, że wzrastająca koncentracja energii w dawce w okresie okołoporodowym wpływa na obniżenie występowania przemieszczenia trawieńca, a wzrastający poziom białka w paszy w analizowanym etapie sprzyja obniżeniu występowania zatrzymania łożyska i ketozy. Z kolei zbyt duża zawartość tłuszczu w dawce wpływa negatywnie na pobieranie suchej masy, bilans energii, produkcję mleka oraz poziom tłuszczu i białka w mleku.
– W tym newralgicznym okresie optymalne żywienie ma ogromne znaczenie dla zdrowia krów, czyli także dla wyników stada. Należy więc zwracać uwagę na odpowiednią kondycję zwierząt. Oczywiście nie robimy tego pod koniec zasuszenia. Krowa musi bowiem wejść w zasuszenie w prawidłowej kondycji. W czasie ostatnich 3 tygodni zasuszenia stopniowo zwiększamy podaż paszy treściwej. Ma to znaczenie dla zwiększenia powierzchni chłonnej żwacza. Fermentacja skrobi w żwaczu skutkuje produkcją kwasu propionowego, który z kolei stymuluje wspomniane zwiększenie powierzchni chłonnej przedżołądka. Dzięki temu, gdy krowa będzie pobierać dawkę przygotowaną specjalnie dla krów w laktacji, produkty fermentacji w żwaczu, jak lotne kwasy tłuszczowe, będą bez problemu wchłaniane w przedżołądku. A to jest konieczne do produkcji mleka na odpowiednim poziomie – radzi ekspert Mariusz Deptuła, kierownik Działu Pasz ALDO.
Żywienie mineralno-witaminowe krów
Umiejętne zbilansowanie dawki pokarmowej dla krów będących w okresie okołoporodowym pod kątem mineralno-witaminowym nie należy do zadań łatwych, dlatego zwierzęta często narażone są na nadmiar lub niedobór któregoś z pierwiastków lub witamin. Pamiętajmy przy tym, że szczególną rolę odgrywają tu wapń, potas, fosfor i sód. Podsumowując, należy podkreślić, że w tym trudnym okresie w cyklu produkcyjnym krów mlecznych powinno się zwrócić uwagę na dodatki paszowe poprawiające smakowitość pasz, ich wykorzystanie oraz zdrowie i kondycję krów.
Mieszanka mineralno-witaminowa BESTERMINE VITAL dla krów zasuszonych i jałówek cielnych.
Wsparcie w żywieniu krów mlecznych w okresie zasuszenia
Prawidłowe ułożenie dawki pokarmowej to sztuka. Na szczęście duże wsparcie w tym procesie oferują doradcy żywieniowi. Poza dostarczaniem produktów paszowych do gospodarstw dobrzy eksperci poradzą nam, jak zbilansować dawkę do aktualnego stanu fizjologicznego i produkcyjnego krowy.
Taki właśnie serwis żywieniowy oferuje ALDO – dystrybutor znanych i cenionych pasz marki De Heus. Rozwiązania żywieniowe tego holenderskiego producenta idealnie trafiają w potrzeby krów mlecznych.
– De Heus ma w ofercie produkty przeznaczone dla fazy far-off, takie jak BESTERMINE VITAL (mieszanka mineralno-witaminowa na okres zasuszenia) lub BESTERMINE VITALBOX (melasowana mieszanka mineralno-witaminowa – lizawka w wiadrze). Ponadto polecamy rozwiązania dla niezwykle ważnej fazy zasuszenia, jaką jest close up (zasuszenie przejściowe – ostatnie 2–3 tygodnie zasuszenia), czyli produkt PRELACTO (pasza z gorzkimi solami) lub BESTERMINE EB-MIX, czyli mieszanka mineralna z gorzkimi solami. Zastosowanie tych produktów zapobiega wystąpieniu ujemnego bilansu energetycznego oraz obniża bilans kationowo-anionowy będący przyczyną zalegań poporodowych – mówi Sławomir Walasek z firmy De Heus.
Te i wiele innych mieszanek można zakupić z mobilnego sklepu ALDO, który codziennie wyjeżdża do licznych polskich gospodarstw. Hodowcy mogą również liczyć na wsparcie w zakresie doboru mieszanek do potrzeb reszty stada.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
