Skuteczne zwalczanie chwastów jednoliściennych w zbożach ozimych i jarych
Jesteśmy już po lustracjach pól. Mamy spisane chwasty, które występują na polach w zbożach ozimych. Z reguły doskonale widać, że chwasty te rozpoczęły już wegetację, a co za tym idzie konkurencję ze zbożami. Najprościej byłoby teraz zabrać się za zwalczanie chwastów jednoliściennych i dwuliściennych odpowiednimi środkami i zająć się innymi pracami polowymi. Jednak w dzisiejszych czasach rolnik oprócz specjalisty do spraw polowych musi (i to coraz bardziej) być dobrym ekonomistą. Coraz częściej zadając sobie pytanie: czym skutecznie zwalczyć agrofagi na polu, zastępuje je pytaniem: jak to zrobić skutecznie, i przede wszystkim tanio.
Spis treści
Popularne chwasty jednoliścienne występujące w zbożach
W zbożach ozimych jak co roku jest problem z rocznymi chwastami jednoliściennymi. Jeżeli nie udało nam się ich skutecznie zwalczyć jesienią bądź nie było możliwości na wykonanie zabiegu herbicydowego, należy wykonać go jak najwcześniej wiosną. Dlatego, że chwasty te bardzo szybko rosną, rozwój rozpoczęły jeszcze na jesieni (a przynajmniej niektóre z nich). Zboża późno siane jeszcze się nie krzewią – a miotła zbożowa jest już w tej fazie. Chwasty zajmując przestrzeń zbożom, ograniczają również ich krzewienie, z czym mamy do czynienia na większości pól w całej Polsce – a w tym roku w większej części kraju jest z tym duży problem.
Miotła bardzo lubi pola kwaśne, o niskim pH (jest rośliną wskaźnikową), bardzo często występuje na glebach piaszczystych. W gospodarstwach, które gospodarują na glebach zlewnych, ciężkich, gliniastych – coraz częstszym problemem jest wyczyniec polny (popularnie nazywany lisią kitą). W zbożach jarych natomiast powinniśmy się nastawić na kłopoty z owsem głuchym, który lubi gleby próchniczne i gliniaste, zasobne w azot i wapń. Tej wiosny zwalczanie chwastów jednoliściennych w oziminach napotka jeszcze jeden problem, a mianowicie wycofanie ze sprzedaży i stosowania popularnego IPU.
Wycofany zostaje izoproturon (IPU), czyli zwalczanie chwastów jednoliściennych w zbożach bez znanego sprzymierzeńca
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym komisji (UE) 2016/872 z dnia 1 czerwca 2016 r. w sprawie nieodnawiania zatwierdzenia substancji czynnej izoproturon, postanowiono nie odnowić zatwierdzenia substancji czynnej: izoproturon. Do dnia 30 września 2016 r. państwa członkowskie wycofują zezwolenia na środki ochrony roślin zawierające izoproturon jako substancję czynną. Okres na zużycie zapasów preparatów zawierających tę substancję aktywną upływa najpóźniej w dniu 30 września 2017 r.
Wiosną bardzo dobrym, bo skutecznym rozwiązaniem na chwasty jednoliścienne może być zastosowanie preparatów opartych na substancji czynnej fenoksaprop-P-etylu.
Co to dla nas oznacza?
Przymus szukania innych rozwiązań związanych z zabiegami chwastobójczymi (i to już od jesieni), głównie pod kątem zwalczania miotły zbożowej. W tym roku jeszcze możemy wykorzystać zapasy tego środka na naszych polach (zgodnie z rozporządzeniem do 30 września 2017 r.), ale to już po raz ostatni. Tani, dobry i sprawdzony środek zniknie z regałów naszych magazynów. Tym bardziej trzeba się będzie głowić, jakie substancje czynne zastosować, bo problem jest również ze skutecznością (czy raczej brakiem skuteczności) środków należących do sulfonylomoczników na odporne na nie biotypy miotły.
Wiosną bardzo dobrym, bo skutecznym rozwiązaniem na chwasty jednoliścienne może być zastosowanie preparatów opartych na substancji czynnej fenoksaprop-P-etylu. Większość gospodarstw zna środki zawierające tę substancję. Preparaty te – zwalczające chwasty jednoliścienne (czyli graminicydy) – nie należały jednak do najtańszych, a przynajmniej do nie dawna tak było. W ostatnim czasie na rynku pojawiło się kilka preparatów opartych właśnie na tej substancji, co wpłynęło na obniżenie cen. Koszt ich zastosowania stał się przyzwoity na tyle, że można, a nawet należy rozpatrywać fenoksaprop-P-etylu jako rozwiązanie przeciwko np. miotle odpornej na sulfonylomoczniki.
Uodpornienie chwastów jednoliściennych na sulfonylomoczniki
Środki zawierające substancje aktywne należące do pochodnych sulfonylomocznika należą do inhibitorów aminokwasów syntazy acetylomleczanowej (ALS), grupa HRAC B. Od dłuższego czasu na wielu konferencjach rolniczych praktycznie zawsze porusza się temat uodpornień. Prelegenci, jak również rolnicy zwracali uwagę na zwiększający się problem braku skuteczności niektórych herbicydów związany z rozwojem zjawiska odporności chwastów w obrębie gatunków dotychczas wrażliwych na te herbicydy. W przypadku miotły zbożowej jest to problem masowy, dotykający praktycznie całego obszaru Polski. W tej sytuacji wybór substancji skutecznie zwalczającej miotłę robi się kłopotliwy, ponieważ sulfonylomoczniki należą do najpopularniejszych środków przeznaczonych do jej wiosennego zwalczania. Wiosek nasuwa się sam, należałoby wybrać środek z innej grupy chemicznej o odmiennym od sulfonylomoczników mechanizmie działania lub uzupełnić takie preparaty wspomnianą wyżej substancją, jaką jest fenoksaprop-P-etylu.
Nowe rozwiązania w zwalczaniu chwastów jednoliściennych w zbożach
Obserwuje się coraz większe zainteresowanie preparatami należącymi do inhibitorów funkcjonowania karboksylazy acetylo-CoA (wg HRAC grupa A). Do preparatów tych należą znane już nam środki zawierające fenoksaprop, jednak często były one pomijane przy zabiegach chwastobójczych, głównie ze względu na cenę. W ostatnim czasie na rynku polskim pojawiło się kilka preparatów opartych właśnie na fenoksaprop-P-etylu, bo właśnie o tej substancji tu mowa. Co zyskujemy dzięki zastosowaniu środków opartych na fenoksaprop-P-etylu? Np. możliwość rotacji substancji aktywnych. Zmianę mechanizmów działania środka. Zmniejszenie prawdopodobieństwa wyodrębnienia się biotypów odpornych.
Jak zachowują się chwasty (miotła zbożowa, wyczyniec polny, owies głuchy czy chwastnica jednostronna) po zastosowaniu fenoksaprop-P-etylu?
Graminicyd zawierający tę substancję czynną po zastosowaniu na nasze zboża wymaga czasu na wizualny efekt. Wynika to z mechanizmu działania tej substancji. W przypadku chwastów jednoliściennych z rodziny wiechlinowatych, które zachwaszczają nasze zboża, spotkać niewątpliwie można: miotłę zbożową, wyczyńca polnego, chwastnicę jednostronną czy owies głuchy. W przypadku tych chwastów fenoksaprop-P-etylu najpierw powoduje:
- po upływie kilku godzin: zahamowanie wzrostu pędów i korzeni;
- po kilku dniach: czerwonawe przebarwienia liści i nekrozy w okolicy merystemów (roślina załamuje się u podstawy);
- po 1–3 tygodniach: całkowita chloroza liści, nekrozy i zniszczenie chwastu.
W przypadku tego, co nas najbardziej interesuje – wizualnej oceny działania zastosowanego środka – niewątpliwie mają znaczenie warunki atmosferyczne i glebowe. Gdy mamy pogodę, która sprzyja intensywnemu wzrostowi, fotosyntezie i oddychaniu chwastów jednoliściennych, to efekt w postaci ich zwalczenia uzyskamy wcześniej. Jednak gdy warunki po zastosowaniu środka będą mniej sprzyjające, to na ocenę organoleptyczną działania środka możemy poczekać nawet 4–6 tygodni – zwłaszcza w przypadku miotły zbożowej.
Kiedy aplikować środek zawierający fenoksaprop-P-etylu?
Jednym z najważniejszych czynników wpływających na skuteczność zwalczania chwastów jest moment aplikacji – czy raczej ich faza rozwojowa. W przypadku preparatów zawierających substancję czynną fenoksaprop-P-etylu (przykładowo preparat: Fenoxinn 110EC czy Monarchi 110EC) najlepsze efekty zwalczania chwastów jednoliściennych uzyskuje się od fazy 2 liści do końca fazy ich krzewienia. W przypadku miotły zbożowej okres aplikacji jest krótszy, bo najlepszy efekt osiągniemy po zastosowaniu środka na miotłę będącą w fazie 2 do 8 liści (a efekt pełny działania środka na miotłę widzimy nawet po 30–60 dniach). Zalecaną dawką preparatu Fenoxinn 110EC do zwalczania chwastów jednoliściennych jest zastosowanie 0,7 l/ha. Preparat ten można stosować zarówno w oziminach, jak i w zbożach jarych. Jest zarejestrowany w pszenicy ozimej, jęczmieniu ozimym, pszenżycie ozimym, jak i w pszenicy jarej czy jęczmieniu jarym. Oprysk należy wykonać wiosną, od początku krzewienia do fazy 1 kolanka zbóż (BBCH 20–31).
Jednak gdy warunki po zastosowaniu środka będą mniej sprzyjające, to na ocenę organoleptyczną działania środka możemy poczekać nawet 4–6 tygodni.
Liczba przejazdów to nasz czas i pieniądze
Jak już na wstępie wspomniano najważniejsza w rolnictwie jest ekonomika. Również na nią składa się liczba przejazdów z opryskiwaczem. Coraz więcej firm chemicznych poświęca czas i uwagę, angażując się w badania dotyczące łącznego stosowania środków ochrony roślin. Niewątpliwie jest to bardzo pomocna dłoń wyciągnięta w kierunku rolnika. Stosując sprawdzoną i zarejestrowaną mieszaninę zbiornikową, zyskujemy oszczędności dzięki mniejszej ilości przejazdów, czas – tak bardzo potrzeby w okresie wzmożonych prac polowych, mniejsze zużycie paliwa i mniejsze ugniatanie gleby.
Sprawdzone mieszaniny zbiornikowe gwarancją czystego pola, wolnego od chwastów
W przypadku preparatu Fenoxinn 110 EC producent (firma Innvigo) podaje również możliwości łącznego stosowania tego środka z innymi preparatami. Dzięki temu nie ograniczamy się tylko do zwalczania chwastów jednoliściennych, a poszerzamy spektrum działania również na chwasty dwuliścienne.
Są to mieszaniny oparte na znanej nam substancji czynnej tribenuron metylu (Tristar 50SG, Triben Super 50 SG) albo na fluroksypyrze (Galaper 200 EC, Fluroherb 200 EC, Herbistar 200 EC). Preparaty te są relatywnie tanie i cieszą się dużym powodzeniem w stosowaniu na naszych polach. Praktyczne wykorzystanie tych rozwiązań ma zastosowanie głównie w zbożach jarych (pszenica jara, jęczmień jary). W przypadku zbóż ozimych trzeba wziąć pod uwagę fazę rozwojową miotły zbożowej i można rozważyć zabieg na chwasty jednoliścienne solo. Wyjściowym środkiem do mieszaniny jest graminicyd Fenoxinn 110EC (czy Monarchi 110 EC), który zawiera opisaną wcześniej substancję czynną: fenoksaprop-P-etylu. Poniżej podajemy podane gotowe rozwiązania, które kompleksowo zwalczają najbardziej popularne chwasty jedno- (owies głuchy) i dwuliścienne w zbożach jarych:
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.