Zwalczanie mączlika warzywnego na kalafiorach i brokułach

fot. M. Rogowska

Mączlik warzywny przez plantatorów zwany jest „białą muchą”. Uprawom warzyw kapustnych na terenie Polski zagraża już od 10 lat. Zwalczanie mączlika warzywnego jest trudne, ale czy niemożliwe? Sprawdźmy. 

Mączlik warzywny jest ważnym gospodarczo szkodnikiem, ponieważ są trudności z jego zwalczaniem. „Biała mucha” to gatunek ciepłolubny.  Często jest mylony z innym gatunkiem z tej rodziny, czyli mączlikiem szklarniowym. Mianowicie dlatego, że szklarniowy latem często wylatuje na zewnątrz szklarni i żeruje na różnych roślinach uprawianych w gruncie bez osłon.

Mączlik warzywny a mączlik szklarniowy

W poniższej tabeli wskazujemy na szczególne cechy odróżniające gatunki mączlików wyrządzające szkody w uprawach prowadzonych w warunkach klimatycznych Polski.

Mączlik warzywny

Na wstępie należy zaznaczyć, iż jest to pluskwiak z rodziny mączlikowate (Aleyrodes brassicae= Aleurodes proletella).

Przede wszystkim szkody wyrządzają osobniki dorosłe i larwy. Odżywiają się sokiem roślinnym, a co więcej, najczęściej żerują na dolnej stronie liści. Na liściach brokułu i kalafiorów można znaleźć jaja, larwy, puparia (puparium — ostatnia wylinka larwalna, wewnątrz której znajduje się poczwarka typu wolnego). Pojawiają się również osobniki dorosłe oraz dodatkowo duża ilość rosy miodowej, która jest wydalana przez mączliki. Na spadzi (rosa miodowa) natomiast rozwijają się grzyby sadzakowe, które ograniczają powierzchnię asymilacyjną, utrudniają fotosyntezę, co ma ostatecznie wpływ na plon. 

Biała mucha — charakterystyka

Osobniki dorosłe mają długość około 1,5 mm i rozpiętość skrzydeł ok. 3 mm. Głowa i tułów są ciemne, odwłok żółtawy i pokryty białym pudrem woskowym. Z kolei skrzydła mają jedną żyłkę pośrodku, a na dodatek na każdym skrzydle przednim znajdują się dwie ciemne plamki.

Zwalczanie mączlika warzywnego uważane jest za trudne.

fot. dr Maria Rogowska

Aparat gębowy mają typu kłująco-ssącego.

Samica składa jaja w półokręgu na dolnej stronie liścia. Początkowo są one jasne i przezroczyste, ale po kilku dniach ciemnieją. W cyklu rozwojowym są osobniki dorosłe, jaja, larwy i czwarte stadium puparium. Niezależnie od stadium larwy „białej muchy” są owalne, lekko wypukłe, barwy białej, natomiast całe ciało pokrywa warstwa wosku. Pierwsze stadium larwalne jest przezroczyste z żółtawym odcieniem. Ma trzy pary nóg, co z kolei pozwala na przemieszczanie po liściu. Następne stadia larwalne mają tymczasem odnóża krótsze i są one niefunkcjonalne. Puparium jest znacznie grubsze od pozostałych, ma kształt orzęsionej puszeczki i nie żeruje.

W ciągu roku występuje 4, a nawet 5 pokoleń. Podczas upalnej pogody może rozwinąć się więcej, nawet do 10–12 pokoleń. Między innymi, dlatego zwalczanie mączlika warzywnego jest tak trudne. Jedno pokolenie rozwija się przez 3–4 tygodnie (czas zależy od temperatury — skraca się wraz ze wzrostem temperatury). Zimują samice na dolnej stronie liści. Mączlik warzywny toleruje temperaturę nawet do -18°C. 

Samice składają jaja od połowy maja do września. Z jaj, po upływie 7–12 dni wylęgają się larwy. Rozwój poszczególnych stadiów larwalnych trwa około 10 dni. W latach chłodnych i mokrych mączlik wyrządza znacznie mniejsze szkody. 

Zwalczanie mączlika warzywnego

• Niszczyć chwasty, które także są  roślinami żywicielskimi, na polu uprawnym i w jego otoczeniu.
• Wybierać odmiany kalafiora tolerancyjne na zasiedlanie i żerowanie. Różnice w stopniu uszkodzenia zależą od twardości liścia, grubości warstwy woskowej. Zależą również od  barier chemicznych — zawartości antyfidantów, repelentów i substancji toksycznych. 
• Zachować przerwę (roczną) w uprawie roślin żywicielskich na danym stanowisku.
• Na małych powierzchniach można usuwać liście z dużą liczbą jaj i larw — bowiem ograniczy to masowe pojawianie się osobników dorosłych.

  Mączlik warzywny — na spadzi rozwijają się grzyby sadzakowe

  fot. dr Maria Rogowska

• Prowadzić monitoring polegający na systematycznym przeglądaniu roślin lub ustawieniu ok. 1 m nad powierzchnią ziemi żółtych tablicach lepowych. 
• Resztki roślin, na których żerował mączlik po zbiorach, trzeba usuwać, najprościej jest je głęboko przyorać.
• Nawadnianie przez deszczowanie utrudnia rozwój i przemieszczanie się mączlika. W efekcie stwarzane wtedy warunki są mniej korzystne dla jego rozwoju.

Ekologiczne zwalczanie

• W uprawach ekologicznych zalecane jest stosowanie olejów naturalnych lub mydeł. 

Chemiczne zwalczanie mączlika warzywnego przy użyciu Benevia 100 OD

Środek przeciwko wszystkim stadiom

• Insektycydy zabijają głównie osobniki dorosłe i młode larwy. Większość nie działa na jaja, starsze larwy i puparia. 

Tymczasem jest na polskim rynku produkt, który oddziałuje destrukcyjnie jednocześnie na wszystkie stadia mączlika. Konkretnie to Benevia 100 OD. Ściślej mówiąc, wysoka skuteczność tego insektycydu dotyczy jaj, osobników niedojrzałych (larw) i oczywiście osobników dorosłych (hamuje ich płodność). W efekcie uzyskujemy ochronę roślin przed żerowaniem i ogładzaniem. Ponadto silnie redukujemy populację szkodnika i hamuje jego rozprzestrzenianie.

Kompleksowy — przeciwko większości ważnych gospodarczo szkodników warzyw kapustnych

• Zabiegi należy wykonać kilkakrotnie, aby nie dopuścić do złożenia jaj przez samice i wylęgu larw. Najlepsze efekty daje opryskiwanie w cyklach 2–3-zabiegowych, wykonywane krótko po sobie.

Benevia 100 OD jest zarejestrowana do użycia w uprawie warzyw kapustnych przeciwko mączlikowi warzywnemu. Co ogromnie ważne, zwalcza także inne bardzo groźne szkodniki kapustowatych. Konkretnie to: gąsienice różnych gatunków motyli (piętnówki kapustnicy, tantnisia krzyżowiaczka, bielinków — rzepnika i kapustnika, światłówki naziemnicy, bawełnówki egipskiej, błyszczki jarzynówki), gnatarza rzepakowca, śmietkę kapuścianą. Czyli wykonując zabieg jedną substancją czynną pozbywamy się całej masy ważnych gospodarczo szkodników warzyw kapustnych. Do tego trzeba wiedzieć, że środek wykazuje długie działanie. Ściślej mówiąc, jest skuteczny do 3 tygodni od zabiegu. Już po kilkunastu minutach od pobrania owady przestają żerować. Ich śmiertelność obserwujemy po upływie 3–6 dni (w zależności od gatunku). Czyli wskazana jest minimalna dawka cierpliwości i brak paniki, gdy kilka godzin po zabiegu wciąż obserwujemy wzlatujące dorosłe osobniki mączlika.

Idealny w strategii antyodpornościowej

• Stosować tylko środki zarejestrowane, zawierające cyjanotraniliprol, spirotetramat. Skuteczność insektycydów poprawia dodanie adiuwantu do cieczy. Szczególnie jest to wskazane, gdyż zarówno szkodnik, jak i roślina pokryte są warstwą wosku, co utrudnia przenikanie cieczy — ważne dla środków systemicznych. Zabieg powinien być wykonany gdy rośliny są w pełnym turgorze, a temperatura nie zbyt wysoka (po deszczu, lub deszczowaniu).

Benevia 100 OD zawiera właśnie cyjanotraniliprol. Ten preaparat handlowy ma formę koncentratu zawiesiny olejowej do rozcieńczania wodą. Działa na roślinie wgłębnie i translaminarnie. Natomiast wobec szkodników — kontaktowo i żołądkowo. Jest dość odporny na zmywanie przez deszcz. Oczywiście najlepiej, aby zabieg przeprowadzić, tak abyśmy nie musieli tego testować. Czyli po deszczu lub deszczowaniu. Nie należy go mieszać z innymi środkami ochrony roślin. Jednak w celu zwiększenia skuteczności w zwalczaniu szkodników ssących, czyli takich jak mączlik warzywny, wskazany jest właśnie dodatek do cieczy zbiornikowej adiuwantu olejowego. Karencja insektycydu Benevia 100 OD wynosi zaledwie 7 dni.

Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.

Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!