Zwalczanie przędziorków w sadach — terminy i środki (wideo)

fot. Katarzyna Kupczak

Przędziorki występują na większości gatunków drzew owocowych. Szkody powodowane przez te roztocze ujawniają się nie tylko bezpośrednio w czasie ich aktywności, ale odbijają się niekorzystnie również w kolejnych sezonach. Z tych powodów zwalczanie przędziorków w sadach jest zabiegiem nieodzownym. Czym i kiedy prowadzić ochronę? Radzą nasi eksperci.

Zwalczanie przędziorków w sadach jest zabiegiem koniecznym. Szkody powodowane przez te roztocze mają nie tylko charakter bezpośredni. Nierzadko są także odroczone w czasie — ujawniając się zimą lub w kolejnych sezonach wegetacji.

Problem z przędziorkami narasta

Alicja Maciesiak lustruje sad gruszowy

Mało srogie zimy, wcześnie zaczynająca się i długo trwająca wegetacja, suche i bardzo ciepłe lata oraz jesienie to doskonałe warunki zimowania i rozwoju przędziorków różnych gatunków. Poza tym możemy mieć do czynienia z pojawieniem się dodatkowego — ponadprogramowego pokolenia.

Eliminowanie z użycia części substancji czynnych, które „hamowały” te szkodniki a nadmierne stosowanie stymulujących będzie się przyczyniało do nasilenia zagrożenia sadów przez przędziorki. Liczmy się z tym, że w najbliższych sezonach na tę grupę szkodników trzeba będzie zwracać szczególną uwagę.

Weźmy pod uwagę, że zmniejsza się liczba dostępnych insektycydów. Także ekonomia zrobi swoje i nadużywane będą w sadach syntetyczne pyretroidy. Jeśli znajdą zastosowanie po kilka razy w sezonie, to wyniszczona zostanie fauna pożyteczna. Znikną m.in. naturalni wrogowie przędziorków.

Ze względów ekonomicznych nagminnie z pewnością będą stosowane w sadach fungicydy zawierające kaptan. Tymczasem ta substancja stymuluje rozwój przędziorków. Z tych względów na obecność przędziorków zwracajmy w najbliższych latach baczną uwagę! — radzi dr Alicja Maciesiak.

Konieczne zwalczanie przędziorków w sadach różnych gatunków

Przędziorki należą do szkodników polifagicznych. To oznacza, że zasiedlają liczne rośliny należące do różnych rodzin botanicznych, rodzajów i gatunków. Spośród drzew owocowych opanowują takie rodzaje jak:

• jabłoń,
• grusza,
• pigwa,
• śliwa,
• czereśnia,
• wiśnia,
• morela,
• brzoskwinia.

Szkody wyrządzane przez przędziorki

Zwalczanie przędziorków jest niezmiernie ważne, aby nie dopuścić do szkód i strat przez nie wyrządzanych. Żerowanie tych roztoczy polega bowiem na wkłuwaniu się w tkanki roślinne i wysysaniu zawartości komórek oraz tkanek.

Szkody bezpośrednie — szybko się ujawniające

W miejscach nakłucia tkanka żółknie, brązowieje i zamiera. Przy obecności licznej populacji aktywnych osobników uszkodzenia są tak rozległe, że brązowieje znaczna część powierzchni liścia. Wyssanie zawartości komórek wiąże się z pobraniem także chlorofilu. W efekcie ograniczona zostaje powierzchnia fotosyntetycznie czynna i aktywność fotosyntezy. Z sokiem szkodnik pobiera także pierwiastki i związki podtrzymujące funkcje życiowe rośliny, co ją ogładza.

Szkody pośrednie i odroczone w czasie

Osłabione, wydelikacone, w złej kondycji rośliny są bardzo podatne na porażenie przez patogeny. Mając uwsteczniony system obronny są błyskawicznie opanowywane przez sprawców chorób także układowo.

Pozbawione składników pokarmowych nie są w stanie odpowiednio wyżywić i zawiązać pąków na przyszły sezon. Przez co spodziewać się trzeba słabszego kwitnienia (poprzez zmniejszenie liczby kwiatów), wydelikaconych, mniejszych liści. A to wszystko przełoży się na jakość i wielkość plonu w przyszłym sezonie.

Ponadto żerowanie przędziorków przyczynia się do bardzo złego przygotowania drzewa do zimowania. Podczas surowej zimy może ono przemarzać.

Zwalczanie przędziorków — terminy

Przede wszystkim przędziorki powinniśmy niszczyć w największym stopniu wiosną.

Zwalczanie przędziorków po kwitnieniu wymaga ocenienia stanu populacji

Faza zielonego pąka kwiatowego, do początku różowego pąka kwiatowego jabłoni, czy białego u gruszy — zwalczanie przędziorków prowadzimy tuż przed wylęganiem się larw lub z chwilą zainicjowania tego procesu.

Faza różowego pąka jabłoni (białego gruszy) — wtedy z jaj zimowych przędziorka owocowca wylęgają się larwy. Przeprowadzenie w tym terminie zabiegu przyczyni się do ich wysokiej śmiertelności. Ponadto możemy jeszcze zniszczyć jaja, z których nie zaczęły wylęgać się larwy.

Po kwitnieniu — wykonujemy zabieg, jeżeli zwalczanie przędziorków przed kwitnieniem było niemożliwe z powodu pogody lub ten błąd agrotechniczny przypisujemy sobie. Konieczna jest wówczas lustracja celem określenia form szkodnika występujących w populacji (larwy, osobniki dorosłe, jaja letnie). Przy czym lustrację należy wykonać zgodnie ze sztuką. Weźmy też pod uwagę nowo określane progi szkodliwości przędziorków.

Czytaj też: Progi szkodliwości przędziorków w sadach — nowe wartości

Czym zwalczać przędziorki?

Zwalczanie przędziorków powinniśmy zacząć wczesną wiosną, poprzedzając zabieg lustracjami na obecność jaj przędziorków. W przypadku niepowodzenia wczesnowiosennych zabiegów lub ich niewykonania ochronę kontynuujemy do momentu uzyskania satysfakcjonujących efektów. Używając syntetycznych akarycydów, zwracajmy uwagę na to, aby zabieg danym środkiem z określonej grupy przeprowadzić najlepiej raz w sezonie. W ten sposób przestrzegamy zaleceń strategii antyodpornościowej. Lustracja i rotacja środków w tym przypadku są podstawą, a zwalczanie przędziorków — najskuteczniejsze.

Faza zielonego lub początek różowego pąka kwiatowego jabłoni (białego gruszy) — BBCH 56

Środki olejowe — wykorzystuje się je do pierwszych w sezonie zabiegów przeciwko przędziorkom. Działają one na zasadzie mechanicznej. Oblepiając jaja lub wylegające się larwy blokują wymianę gazową, przez co duszą szkodnika. Wbrew opiniom, należy zwracać szczególną uwagę na termin opryskiwania sadów środkami olejowymi, przestrzegając zaleceń odnośnie do pogody w dzień zabiegu i po nim.

Nissorun Strong 250 SC w mieszaninie z olejem — jest to świetne rozwiązanie wspomagające działanie oleju, a jednocześnie niwelujące defekty pogodowe (szczególnie chłodniejszą od zalecanej temperaturę powietrza). Ponadto łagodzi uchybienia wynikające z niedokładnego pokrycia roślin cieczą roboczą. Dodatek Nissorunu sprawia, że jeśli mimo opryskiwania olejem, rozwój embrionu przebiegł bez zakłóceń i larwa się wylęga, to w styczności z akarycydem zginie na pewno.

Zalecam mieszaninę środków Nissorun Strong 250 SC z olejowym, pół na pół. Czyli 50% zalecanej dawki akarycydu i 50% zalecanej dawki oleju na hektar. Cena takiego rozwiązania na hektar będzie podobna do ceny samodzielnie użytego środka olejowego, ale wyższa skuteczność jest tego warta — uściśla zalecenia Zbigniew Dąbrowski z firmy Sumi Agro Poland.

Faza różowego pąka jabłoni (białego gruszy) — BBCH 57

Jeżeli warunki pogodowe uniemożliwiały zwalczanie przędziorków wcześniej olejem parafinowym, to w tej fazie trzeba wykonać zabieg przy

Jak powinno przebiegać zwalczanie przędziorków w sadach przybliża Zbigniew Dąbrowski

użyciu samodzielnie środka Nissorun Strong 250 SC (heksytiazoks). Wówczas jest już za późno na mechaniczne zwalczanie, gdyż oleje w tej fazie rośliny mogą być fitotoksyczne.

Po kwitnieniu — od BBCH 69

W tym okresie na drzewach populacje form ruchomych — larw i osobników dorosłych mogą być już bardzo liczne, ponadto wielce prawdopodobna jest obecność jaj letnich. Dobrze byłoby użyć Kanemite 150 SC (acekwinocyl), który jest w tym okresie zabójczy dla całej populacji (niszczy jaja letnie, larwy, nimfy, imago) przędziorków, niezależnie od gatunków. Pamiętajmy, z początkiem czerwca zaczyna się rozwijać drugie pokolenie przędziorka owocowca! Obecny jest także na roślinach przędziorek chmielowiec.

Warto w tym momencie (najlepiej z końcem maja—początkiem czerwca) wziąć pod uwagę także konieczność zwalczania pordzewiacza jabłoniowego, czy pordzewiacza śliwowego. Natomiast na gruszach występować wtedy mogą podskórnik gruszowy i wzdymacz gruszowy. W takiej sytuacji jednym środkiem Ortus 05 SC (fenpiroksymat) zlikwidujemy jednocześnie larwy, nimfy i osobniki dorosłe przędziorków oraz wymienione szpeciele.

Jak stosować środki olejowe — w jakich warunkach pogodowych?

Warunkiem powodzenia zabiegu z użyciem środka olejowego są:

• dokładne naniesienie cieczy roboczej i pokrycie nią wszystkich części drzewa. Do tego niezbędna jest duża dawka wody (nawet 800–1000 l/ha),
• jazda opryskiwaczem w dwóch przeciwnych kierunkach (tam i z powrotem),
• ciepło (co najmniej 12°C, a najlepiej 15°C) w momencie zabiegu i kilka godzin po nim, co umożliwia rozprzestrzenienie i „oblepienie” organów roślinnych cieczą oleistą oraz dokładne pokrycie struktury jaj i zalepienie przetchlinek u larw.

Zabieg środkiem olejowym uniemożliwiają: wiatr, przymrozki, chłód.

Pamiętajmy więc o jak najwcześniejszym rozpoczęciu ochrony sadów przed przędziorkami. Ponadto szczególną wagę przykładajmy do rotacji środków i przestrzegania liczby zabiegów poszczególnymi akarycydami w sezonie. Więcej informacji odnośnie przędziorków w sadach udzielają eksperci, zapraszamy więc do obejrzenia instruktażowego filmu.

Czytaj także:
Pordzewiacz jabłoniowy to nieustępliwy przeciwnik
Zwalczanie pordzewiacza śliwowego – szkodnika drzew pestkowych

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!