Żywność funkcjonalna w naszym odżywianiu. Jaki ma wpływ na organizm?

fot. Pixabay

Obecnie na świecie żyje prawie 8 miliardów ludzi, sytuacja żywieniowa ma dynamiczny przebieg i wiąże się bezpośrednio z rozwojem cywilizacyjnym. Prawidłowe funkcjonowanie każdej żywej istoty zależne jest, od jakości i ilości przyjmowanego codziennie pożywienia. Żywność funkcjonalna w naszym odżywianiu – jaki ma wpływ na organizm?

Przeciętny człowiek przez całe swoje życie spożywa około 73 ton zróżnicowanego pożywienia. Odzwierciedla to znacząco skalę jej wpływu na nasz organizm. Podstawowe zasady żywienia opierają się na informacjach o organizmie, żywności, ocenie racjonalnego sposobu odżywiania. Niestety, wielu z nas nie posiada kompletnej wiedzę na dane tematy, co przekłada się bezpośrednio na stan funkcjonowania naszego organizmu.

Różne badania wykazują, iż jedna trzecia ludzi na świecie cierpi z powodu przejedzenia. Wynika to z nadmiernej podaży tłuszczów oraz cukrów prostych w codziennym jadłospisie. Paradoksalnie, podobna ilość ludności cierpi z powodu głodu. W ciągu roku z powodu niedostatecznej ilości pożywiania umiera na świecie od 13 do 18 milionów osób. Dziennie umiera około 60 tysięcy ludzi, w ciągu minuty aż 35 osób.

Żywność funkcjonalna zapobiega chorobom

W Polsce na sytuację żywieniową ma wpływ aspekt ekonomiczny i niewystarczająca wiedza związana z sposobem zdrowego życia. Spożywamy zbyt dużą ilość tłuszczów zwierzęcych, jednocześnie przyjmując za mało roślinnych. Na naszych talerzach gości zbyt dużo cukrów prostych i soli, a za mało węglowodanów złożonych. Niestety wszystkie te złe nawyki żywieniowe przynoszą nieubłagalnie negatywne skutki. Do chorób wynikających ze złego odżywiania się należą:

• otyłość,
• nadciśnienie,
• osteoporoza,
• cukrzyca,
• choroby nerek i wątroby,
• jak i wszelakie nowotwory.

Jednym z podstawowych filarów, które umożliwiają zapobieganie chorobom jest stosowanie zbilansowanej i zrównoważonej diety. Zastosowanie takiego jadłospisu oznacza dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych, by zaspokoić wszelakie jego potrzeby. Aby zapobiec poważniejszym schorzeniom związanym np. z chorobami cywilizacyjnymi potrzebna jest większa świadomość, wiedza na temat prawidłowego odżywiania, oraz zdrowa i bezpieczna żywność. Ogromne znaczenie ma również codzienna aktywność fizyczna, warunki higieniczne życia i wiele jeszcze innych czynników. Lecz to odpowiednia dieta w około 70% odpowiada za skuteczność procesów przywracania zdrowia. Dlatego tak drogocenna staje się tu żywność funkcjonalna. Poszczególne składniki w niej zawarte są w stanie obniżać stężenie cholesterolu we krwi, zapobiegają powstawaniu skrzepów naczyniowych, wykazują działanie przeciwnowotworowe, czy obniżają ciśnienie tętnicze krwi.

Lepiej zapobiegać, niż leczyć

Ciągły rozwój medycyny usypia jednak naszą czujność, dając złudne wrażenie, iż jesteśmy bezpieczni. Niestety nic bardziej mylnego, naprzeciw tym przekonaniom wychodzą choroby cywilizacyjne, które obecnie odpowiadają za 80% przedwczesnych zgonów. Tempo naszego życia jest zawrotne, na ogół siedzące, pełne stresu i niepokojów. Brakuje nam czasu na przygotowywanie pełnowartościowych posiłków, jemy w biegu, nie mamy wyrobionych właściwych nawyków żywieniowych. Takie działania przyczyniają się do występowania

• otyłości,
• cukrzycy,
• miażdżycy,
• zawałów serca,
• nadciśnienia.

Czynników, które mają wpływ na powstawanie wielu problemów zdrowotnych jest znacznie więcej, lecz żywienie jest tutaj kluczowe i na nim warto się skupić. Jak powiedział Hipokrates „Twoje pożywienie powinno być lekarstwem, a Twoje lekarstwo powinno być pożywieniem”. Zapobieganie jest o wiele ważniejsze, niż samo leczenie.

Czytaj również: Wzrost cen żywności w 2021 roku – co podrożało najbardziej?

Czym jest żywność funkcjonalna?

W zaistniałej sytuacji z pomocą przychodzi nam żywność funkcjonalna. Jest ona w pewien sposób w stanie dodatkowo wesprzeć poprawne funkcjonowanie naszego organizm. Żywność funkcjonalna to „produkty spożywcze i napoje wykazujące udokumentowany, korzystny wpływ na zdrowie człowieka ponad ten, który wynika z obecności w nich składników spożywczych uznawanych za niezbędne”. Pojęcie żywności funkcjonalnej pierwszy raz pojawiło się w Japonii. Było efektem, w tradycji filozoficznej Dalekiego Wschodu, zatarcia się granicy między lekami a pożywieniem.

W połowie lat 80. XX wieku właśnie tam rozpoczęto nad nią badania, a następnie wdrożono odpowiednie regulacje prawne i zaczęto wytwarzać ją na skalę masową. W państwach wysoko rozwiniętych rynek żywności funkcjonalnej jest absolutnym fenomenem i znacząco dominuje nad pozostałym rynkiem w tym zakresie. Możliwości wytwarzania coraz to nowych produktów spożywczych zaliczanych do tej grupy są ogromne. Mimo tak dużego spopularyzowania, stan prawny żywności funkcjonalnej w Europie pozostaje nadal nieuregulowany. Na etykietach produktów spożywczych brak jest prawidłowego, czytelnego oznakowania, lub go w ogóle nie ma.

Współczesny człowiek zaspakaja swoje wymagania i potrzeby pokarmowe dzięki połączeniu przeróżnych substancji organicznych, jak i nieorganicznych. Poza podstawowymi składnikami odżywczymi, które są niezbędne dla funkcjonowania naszego organizmu żywność może zawierać także substancje anty-żywieniowe. Głównym problemem jest tutaj uniemożliwianie lub utrudnianie wchłaniania substancji odżywczych. Natomiast żywność funkcjonalna to produkty, które dysponują proporcjonalnie dużą ilością uzdrawiających właściwości oraz składników odżywczych.

Ważne, że w procesie przetwarzania nie zostały poddane działaniu wyższej temperaturze niż 42 ͦC. Są, więc pełnowartościowe, lekkostrawne a przez to o wysokiej wartości odżywczej. Zawierają bioaktywne składniki żywnościowe, które wykazują korzyści zdrowotne należą tu min.:

• błonnik pokarmowy,
• oligosacharydy,
• wielowodorotlenowe,
• aminokwasy,
• peptydy,
• białka,
• wielonienasycone kwasy tłuszczowe,
• witaminy,
• składniki mineralne,
• cholina i lecytyna,
• bakterie fermentacji mlekowej,
• substancje fitochemiczne.

Wspomagają przez to prawidłowe procesy trawienia i gwarantują zdrową florę bakteryjną jelit. Wspierają organizm w zapobieganiu chorobom i przedwczesnemu starzeniu się.

Żywność funkcjonalna ma dobry wpływ na nasz organizm

Klasyfikując tego typu żywności pod względem składu może wyodrębnić żywność: niskoenergetyczną, wysokobiałkową, pro biotyczną, o obniżonej zawartości sodu i cholesterolu oraz energetyzującą.

Natomiast biorąc pod uwagę zaspokajanie potrzeb organizmu wyodrębnić można żywność dla: kobiet w ciąży i karmiących, sportowców, osób w ciągłym stresie, osób w podeszłym wieku, osób z zaburzeniami trawienia i metabolizmu, niemowląt oraz młodzieży w fazie intensywnego wzrostu.

Odnotowano tutaj również żywność: hamującą procesy starzenia, dietetyczną, zmniejszającą ryzyko chorób nowotworowych, krążenia i osteoporozy.

Biorąc pod uwagę szeroki zakres działania tej żywności trudno jest znaleźć na rynku produkt, który spełni jedynie jedno z podanych kryteriów, znaczna część produktów zaliczana jest jednocześnie do wielu z wymienionych grup. Z tego właśnie powodu jest to dla nas bardzo korzystne. Analizując określenie żywność funkcjonalna nie do końca jesteśmy w stanie zrozumieć, jakie tak naprawdę znaczenie dla naszego organizmu ma ta żywność. Bezapelacyjnie pełni ona jakąś funkcję, lecz jaką?

Określenie „funkcjonalność” kojarzy nam się z czymś praktycznym, łatwym w użyciu, ergonomicznym, prostym, użytecznym, ale nadal nie dostarcza nam informacji na temat wpływu na nasz organizm. I właśnie z tego powodu termin „żywność funkcjonalna” nierzadko zastępowany jest „żywnością prozdrowotną”. Używając owego zamiennika jesteśmy w stanie powiedzieć, że taka żywność ma korzystny wpływ na nasze organizm. Opiera się ona na wiedzy w aspekcie zależności między pokarmem i jego składnikami a zdrowiem. Dodatkowo, żywność prozdrowotna, aby rzeczywiście mogła być tak określana, musi posiadać działanie potwierdzone klinicznie.

Żywność funkcjonalna – podsumowanie

Rozpoznawanie żywności prozdrowotnej jest niezwykle istotną kwestią dla każdego z nas, ponieważ znając pozytywny wpływ jej składników jest w stanie wspomóc nasz organizm. Ze względu na rozwój cywilizacji, zagrożenia zdrowia i życia, stały się codziennością dla wszystkich ludzi na świecie. Zagrażają one naszemu prawidłowemu funkcjonowaniu, dlatego warto wprowadzić zapobieganie do codziennych nawyków. Żywność funkcjonalna może być tutaj dobrym rozwiązaniem.

Tak, więc warto utrzymać ogólną homeostazę, a prozdrowotne działanie takiej żywności łączyć z codziennym dbaniem o zdrowie wyznając zasadę, iż „lepiej zapobiegać, niż leczyć’. Warto na koniec przypomnieć, umiarkowana aktywność fizyczna, ale codziennie to podstawa zdrowia.

Przeczytaj również: Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne – planowane zmiany

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!