Dobre stanowisko dla sadu jabłoniowego – jak przygotować?
Stanowisko dla sadu jabłoniowego musi odznaczać szereg konkretnych przymiotów. Każda roślina sadownicza cechuje się konkretnymi wymaganiami co do siedliska. Określeniem tym nazywamy ogół czynników biotycznych i abiotycznych występujących na danym terenie.
Wspomniane wymagania dotyczą przede wszystkim: pH i rodzaju gleby, poziomu wody gruntowej, docierającego światła, występujących wiatrów (ich siła i kierunek), opadów czy zalegania pokrywy śnieżnej. Ogólnie wyraża się je jako sprzyjające warunki mikroklimatyczne. Tym samym dobre stanowisko dla sadu jabłoniowego znajdziemy w całym kraju. Niemniej jednak lokalne warunki wpłyną na dobór odmiany czy podkładki, która będzie rosła najlepiej. Ze względu na aspekt ekonomiczny warto, by była to odmiana pożądana w sprzedaży. Sad zakłada się tylko na terenach, które zapewnią regularne owocowanie drzew oraz wysoką jakość zebranych z nich produktów, a co za tym idzie dadzą odpowiedni przychód producentowi. Istotne jest także ograniczenie kosztów prowadzenia uprawy. Im lepiej dobrane siedlisko, tym mniej wydamy na środki ochrony roślin czy zabiegi interwencyjne.
Spis treści
Stanowisko dla sadu jabłoniowego – ograniczenia
Ogólnie rzecz biorąc w przypadku sadów unikać należy terenów zagrożonych tzw. zastoiskiem mrozowym (kotlin, terenów położonych najniżej, do których na skutek inwersji spływa zimne powietrze). Wybór takiego miejsca może spowodować utratę nawet 100% na skutek choćby jednej chłodniejszej nocy w okresie wiosennym. Istotnym jest także, aby system korzeniowy drzew mógł się swobodnie rozwijać. Dlatego też poziom występowania wód gruntowych determinuje dobór gatunku a także podkładki.
Drzewa jabłoni niekorzystnie reagują na silne zanieczyszczenie powietrza. Zwłaszcza kwaśne deszcze w okresie kwitnienia mogą się przyczynić do porażenia kwiatów, słabego zawiązania owoców i niskiego plonowania. Warto na to zwrócić uwagę wybierając stanowisko dla sadu jabłoniowego.
Warunki idealne – łagodny stok
Najlepsze stanowisko dla sadu jabłoniowego stanowią niezbyt strome stoki, osłonięte od zimnych północnych wiatrów, najlepiej południowo-wschodnie i południowo-zachodnie. Stoki południowe szybciej nagrzewają się wiosną i mogą powodować wcześniejszą wegetację roślin. Z tego powodu zachodzi wyższe ryzyko przemarznięć wiosennych. Dlatego też stoki o skłonach pośrednich są bardziej bezpieczne. Powinny być nachylone na tyle, by umożliwić szybki spływ chłodnych mas powietrza.
Dobre stanowisko dla sadu jabłoniowego a gleba
Dobrze przygotowane stanowisko dla sadu jabłoniowego musi odznaczać się szeregiem niezbędnych cech
Przygotowując stanowisko dla sadu jabłoniowego trzeba zwrócić uwagę na glebę. Należy wiedzieć, iż jabłoń nie wymaga najwyższych klas bonitacyjnych gleb. Gleby klasy I i II mogą wręcz powodować spore kłopoty w uprawie tego gatunku. Optymalne są grunty III i IV klasy bonitacyjnej. Bardzo dobrze funkcjonują gleby lessowe oraz lekkie gleby gliniaste. Ważne, by struktura gruntu i stosunki powietrzno-wodne były właściwe. Unikniemy wówczas nie tylko gnicia korzeni i słabego wzrostu drzew, ale także występowania trudnych do pobrania w tych warunkach makro i mikroelementów. Optymalne pH gleby dla jabłoni to 6,0 – 6,7. Zapewni ono swobodne pobieranie składników pokarmowych przez roślinę. Gleby słabsze nadają się natomiast do zakładania sadów na silniej rosnących podkładkach, np. sadów tradycyjnych. Ich opłacalność jest jednak zupełnie inna niż sadów nowoczesnych.
Dobór odpowiedniej podkładki pozwoli także na złagodzenie niekorzystnych warunków, takich jak np. susza na glebach o słabej wilgotności. W przypadku gruntów bardziej leciwych niezbędne może być zastosowanie nawadniania. Dobrze jest również przygotować glebę przed założeniem sadu poprzez nawożenie organiczne, zastosowanie nawozów zielonych i obornika. To zabiegi, które poprawią jej strukturę. Ważne, aby przed założeniem zapewnić wysoką zasobność gleby w składniki pokarmowe zgodnie z zaleceniami.
Nawadnianie gleby w sadzie
Przygotowując stanowisko dla sadu jabłoniowego należy również uwzględnić aspekt wody. W okresie wegetacyjnym jabłoń potrzebuje jej około 600 mm (czyli 600 l/m2). Dokładne szacowanie potrzeb związane jest z regionem kraju, w którym założono sad oraz przebiegiem pogody. Im cieplej w danym roku i im bardziej wzrasta parowanie z powierzchni liści (ewapotranspiracja), tym więcej wody roślina musi pobrać. Woda ta może być zarówno opadową jak i dostarczoną przez nawadnianie czy podlewanie. Szczególnie ważne jest zapewnienie dopływu wody roślinie w czasie intensywnego wzrostu drzew, to znaczy w kwietniu, maju i czerwcu.
Z tego względu do uprawy jabłoni doskonale nadają się tereny podgórskie – o łagodnych stokach, dobrej wystawie i nasłonecznieniu, przewiewnym wietrze, a także wyższych opadach niż na równinach. Bardzo efektywne jest dobre nawadnianie kropelkowe gleby w sadzie, które pozwala na wykorzystanie nawet do 95 % dostarczonej wody.
Wiatr
Optymalne stanowisko dla sadu jabłoniowego musi być osłonięte od zimnych wiatrów nadciągających z północy i zimą ze wschodu. Umożliwi to dobre przezimowanie nawet młodych drzewek. Podobnie latem w sadzie powinien być lekki przewiew, pozwalający na szybkie osuszenie liści po opadach i tym samym unikanie zagrożeń porażenia przez choroby grzybowe. Gdy sad jest zbyt mało przewiewny warto będzie usunąć przeszkody zatrzymujące nadmiernie wiatr w jego otoczeniu, jak choćby płoty czy mury. Dobrze także zapewnić odpływ chłodniejszych warstw powietrza z sadu, zwłaszcza tych położonych w dolnej części stoku. Zapewni to odpowiednią przewiewność. Z tego względu wykluczamy lokalizacje, w których takich przeszkód usunąć się nie da (np. nasypy kolejowe). Brak odpływu doprowadzi do powstawania zastoisk mrozowych, przemarznięć całych drzew w zimie i uszkodzeń kwiatów wiosną.
Zobacz również: Gleba pod sad. Czym się kierować wybierając stanowisko?
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
