Rodzaje gleb – czym się kierować wybierając stanowisko?

Gleba pod sad – jakie rodzaje gleb najlepiej nadają się pod założenie sadu i plantacji? Zdecydowana większość plantacji sadowniczych jest zakładana na glebach mineralnych. Wyjątkiem są uprawy borówki amerykańskiej i jagody kamczackiej, które można uprawiać na glebach organicznych. Ponadto niektóre gatunki da się uprawiać w technologii bezglebowej. Oprócz wcześniej wymienionych będą to truskawka, poziomka, malina i jeżyna.
Gleba pod sad, ze względu na fakt bycia siedliskiem rozwoju systemu korzeniowego ma podstawowe znaczenie dla wzrostu i rozwoju roślin. W przypadku roślin sadowniczych, które są w znakomitej większości uprawami wieloletnimi, właściwości gleby nabierają wyjątkowego znaczenia. Są one odpowiedzialne za zapewnienie dostępu do wody i składników pokarmowych. Ponadto gleba jest nie tylko przestrzenią życiową dla korzeni, ale również utrzymuje całą roślinę. Z tego też powodu jej właściwości mają kapitalne znaczenie dla sukcesu uprawy.
Spis treści
Odpowiednia gleba pod sad

Większość rodzajów gleb można dobrze przygotować pod sad. Gleba pod sad jabłoniowy powinna być głęboko uprawiona
Glebę definiuje się jako zewnętrzną ożywioną warstwę skorupy glebowej. Powstaje ona w wyniku powolnego procesu glebotwórczego. Podczas zabiegów agrotechnicznych wpływamy na jej właściwości w wielokierunkowy sposób. Podstawowym parametrem opisującym glebę jest skład granulometryczny, na którym opiera się klasyfikacja.
Od składu granulometrycznego zależą przede wszystkim podstawowe właściwości gleby odpowiedzialne za wzrost roślin. Będą to pojemność wodna i powietrzna oraz pojemność sorpcyjna. W Polsce stosujemy podwójną klasyfikację gleb tzn. genetyczną (wynikającą z genezy i budowy) i gleboznawczo-rolniczą czyli bonitacyjną. Według tej drugiej dzielimy grunty na podstawie ich przydatności do produkcji rolniczej.
Rodzaje gleb pod sad
Wyznaczono 6 podstawowych klas bonitacyjnych plus trzy podklasy, od pierwszej najlepszej do szóstej najsłabszej z trzema podklasami. Uprawy sadownicze da się zakładać na większości z nich, nawet na bardzo leciwych. Warunek jest jeden. Poziom wód gruntowych nie może być zbyt wysoki i zawierać płytko zalegających warstw nieprzepuszczalnych dla korzeni.
Gleby brunatnoziemne
Gleby brunatnoziemne są bardzo powszechne w naszym kraju. Powstały w warunkach umiarkowanie wilgotnego klimatu ze skał bogatych w glinokrzemiany, czasami zasobne w węglan wapnia. Nadają się do zakładania większości upraw sadowniczych.
Gleby bielicowe
Gleby bielicowe powstały pod wpływem lasów iglastych, są to zazwyczaj różnego rodzaju piaski. Charakteryzują się przede wszystkim występowaniem wyraźnie zaznaczonych poziomów genetycznych oraz stosunkowo niskim pH.
Pod szarym poziomem próchnicznym egzystuje jasny poziom wymywania (eluwialny) a pod nim brunatny lub rdzawy poziom wmywania (iluwialny). Jeżeli stadium wody glebowej nie jest wysokie i nie występuje nieprzepuszczalny dla korzeni orsztyn to po regulacji odczynu można uprawiać większość roślin sadowniczych.
Gleby zabagnione
Gleby zabagnionne rozwinęły się w warunkach silnego uwilgotnienia połączonego z okresowym zalewaniem, co w rezultacie nie sprzyjało rozwojowi torfu. Silna parność wspomagała występowanie procesów glejowych przejawiających się w redukcji jonów żelaza i miedzi. Stąd też zielonkawoniebieskie zabarwienie poziomów glebowych. Takie gleby nie nadają się pod uprawy sadownicze. Wyjątek stanowią borówka amerykańska i żurawina.
Gleby pobagienne
Bardzo wartościowe są gleby pobagienne, które uformowały się z gleb bagiennych po melioracjach lub obniżeniu poziomu wód gruntowych. W takich warunkach powstały gleby murszowe oraz czarne ziemie podobne do czarnoziemów. Charakteryzują je przede wszystkim wysoka zawartość substancji organicznej i próchnicy. Są one zazwyczaj bardzo żyzne. Ze względu na ten fakt nadają się dla większości upraw sadowniczych i jagodowych, jeżeli mają uregulowany poziom wody gruntowej.

Odpowiednia gleba pod sad charakteryzuje się dobrą przepuszczalnością dla wody i składników pokarmowych
Gleby czarnoziemne
Ponieważ gleby czarnoziemne są bardzo żyzne można na nich uprawiać większość gatunków. Powstały pod wpływem roślinności leśno – stepowej. Charakteryzują się dużą zawartością próchnicy i głębokim profilem. Jeżeli woda nie występuje zbyt płytko są dobre dla sadów i plantacji jagodowych.
Gleby wapienne
Gleby wapienne do których zaliczamy rędziny i paprarędziny wykształciły się na skałach zawierających węglan lub siarczan wapnia. Mają zazwyczaj odczyn alkaliczny, czasem obojętny co w rezultacie przyczynia się do problemu z odżywieniem mikroelementami, głównie żelazem. Jeżeli zawierają w sobie wystarczająco głęboki profil i są podścielone zwietrzałą lub pokruszoną skałą zapewniającą przepuszczalność wody to doskonale nadają się do uprawy orzechów, drzew pestkowych i winnic. Nie poleca się ich z kolei do uprawy malin, truskawek i grusz.









