Rozsada rwana, w wielodoniczkach czy doniczkach?
W naszym kraju pomidory gruntowe dla przetwórstwa uprawia się praktycznie w 100% z rozsady. Jeszcze kilka lat temu była to rozsada rwana, ale coraz powszechniej produkuje się również rozsadę w doniczkach i wielodoniczkach.
Rozsada rwana jest produkowana w podłożu torfowym wysypanym na gruncie w tunelu foliowym. Niestety coraz większe plantacje i mechanizacja wymusiły na producentach produkcję rozsad w wielodoniczkach lub doniczkach ziemnych. Większe gospodarstwa, zwłaszcza te, które produkują pomidory od niedługiego czasu nie zajmują się produkcją rozsady we własnym zakresie. Tylko kupują gotową rozsadę w wyspecjalizowanych gospodarstwach.
Ażeby wyprodukować rozsadę we własnym zakresie, nie tylko trzeba mieć zaplecze techniczne w postaci ogrzewanych tuneli foliowych, ale również wiedzę, jak to dobrze zrobić.
Spis treści
Rozsada rwana – od tego się zaczęło
Kiedyś rozsady produkowało się w tunelach foliowych lub nawet w inspektach. Obiektów tych z reguły się nie ogrzewa, a jedyna ochrona przed przymrozkami to włókniny lub dodatkowe folie. Jeżeli już w tunelach znajdowały się piece, to używano ich doraźnie, w razie kiedy mogły wystąpić przymrozki.
Rozsada rwana jest produkowana w podłożu torfowym wysypanym na gruncie w tunelu foliowym.
Rozsada rwana zwykle była produkowana w podłożu torfowym, wykopanym na torfowisku niskim. Takie podłoża w swoim składzie oprócz składników pokarmowych w niewiadomych ilościach zawierały zwykle różne ilości nasion chwastów, jak również szkodniki, takie jak np. drutowce.
Podłoże do produkcji rozsady – czego unikać?
Niestety kiedyś producenci nie oddawali takich podłoży do badania na zawartość składników pokarmowych. Ze względu na wszechobecną produkcję zwierzęcą uważali, że wymieszanie torfu z obornikiem przyniesie dobre rezultaty. Dość często przynosiło to jednak więcej szkody niż pożytku.
Dodawanie obornika, zwłaszcza świńskiego, przynosiło różny skutek, m.in. podnosiło znacznie zasolenie w podłożu. To mogło spowodować wypadanie roślin, jak również spalenie systemu korzeniowego. Ponadto prowadziło do zatrzymania wzrostu w ciepłe dni, przy obfitym podlewaniu. Wtedy składniki pokarmowe uwalniały się nie kontrolowanie. Natomiast rośliny pomidorów w zbyt dużym zasoleniu niestety zatrzymują wzrost.
Rozsada pomidorów w tacach o 160 otworach.
Dlaczego odchodzi się od rozsady rwanej?
Rozsada rwana była często dość dużych rozmiarów, z uszkodzoną bryłą korzeniową. To powodowało kilku lub kilkunastodniowy przestój we wzroście po przesadzeniu rozsady z tunelu w pole. Wszystko zależało od pogody. Rośliny bowiem przy wyrywaniu z podłoża tunelu miały uszkodzony system korzeniowy, który nie pobierał wody z gleby aż do momentu przyjęcia się rozsady. Część roślin wypadała, a reszta przyjmowała się w różnym czasie. To z kolei powodowało dość duże rozbieżności w rozpoczęciu i zakończeniu plonowania.
Taka produkcja rozsady sprawia, że jest ona różnej jakości, ze względu na obecność chwastów, których trudno było się pozbyć. Czasami również straty w ilości rozsady powodują różne szkodniki glebowe, zwłaszcza larwy sprężykowatych, czyli drutowce.
W czasie kiedy była bardzo ciepła wiosna, często podlewane rośliny i rosły bez kontroli. Z tego też względu trudno było prawidłowo zaplanować termin wysiewu nasion i pikowania. W tej chwili praktycznie nikt już profesjonalnie nie produkuje rozsady rwanej. Produkcja rozsady pomidora gruntowego odbywa się w wielodoniczkach lub doniczkach ziemnych.
Rozsada pomidorów w dużych wielodoniczkach
Produkcja rozsady w wielodoniczkach
Do produkcji rozsady pomidorów gruntowych wykorzystuje się tace rozsadowe o różnej wielkości pojedynczych komórek. Mogą to być tace o rozmiarach pojedynczej komórki od około 2×2 cm do nawet 6×6 cm. W tych najmniejszych produkuje się rozsadę zwykle w profesjonalnych gospodarstwach rozsadowych. Tam bowiem liczy się każdy metr kwadratowy i każda złotówka, aby klientowi podać jak najtańszą rozsadę. Natomiast jeżeli chodzi o gospodarstwa produkujące roszadę we własnym zakresie, tutaj jest różnie.
Najbardziej popularne wielodoniczki do produkcji rozsady pomidorów gruntowych to tzw. „96”. Zawierają one 96 komórek na tacy o wymiarach 40×60 cm. Oczywiście rozsadę produkuje się również w tacach zawierających 54 komórki o średnicy ponad 5 cm i 160 komórek o średnicy niecałe 3 cm.
W jakich wielodoniczkach najlepiej produkować rozsadę?
W badaniach w Instytucie Warzywnictwa (Obecnie Instytut Ogrodnictwa) na początku lat 2000 okazało się, że rozsada w wielodoniczkach 96 daje plon wczesny, porównywalny w rozsadą rwaną. Z kolei z rozsady produkowanej w tacach 160-komórkowych plon jest zdecydowanie mniejszy niż rozsady rwanej, a w wielodoniczkach 54-komórkowych — zdecydowanie większy.
Jednak plon całkowity nie różnił się znacząco pomiędzy różnymi rodzajami rozsady. Dodatkowo mechanizacja zbioru spowodowała, że nikomu już nie zależało na dużym plonie wczesnym, który można było pozbierać ręcznie wcześniej i sprzedać nie tylko do przetwórni, ale również na rynku warzyw świeżych.
Rozsada pomidora gruntowego w doniczkach – o czym trzeba pamiętać?
W ostatnich latach ze względu na brak siły roboczej do zbioru ręcznego producenci powiększają pojedyncze plantacje i zbierają pomidory mechanicznie. Z tego względu wielkość doniczki do produkcji rozsady nie ma większego znaczenia. Gdyż zakłady przetwórcze ruszają z produkcją około początku września. Dlatego też wielu producentów rozsadę kupuje, a ci którzy produkują ją sami, zaczynają również używać mniejszych doniczek. Jeżeli zmniejszamy wielkość bryły korzeniowej, również trzeba wziąć to pod uwagę, jeżeli chodzi o długość produkcji. Im mniejsze doniczki czy komórki w tacach, tym czas przeznaczony na produkcję powinien być krótszy. Rośliny w mniejszych doniczkach niestety nie mają tyle miejsca, aby dorosnąć do wielkości i fazy rozwojowej uzyskiwanej w większych doniczkach.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
