Sortowanie jabłek, czyli mechaniczne przygotowanie do sprzedaży

fot. Anita Łukawska

Sortowanie jabłek, ale także innych owoców, ma na celu przygotowanie jednolitych partii towaru, według zadanych parametrów, gotowych do sprzedaży. Linie sortujące i wszystkie modułowe urządzenia lub maszyny nie tylko zapewniają porównywalną jakości owoców, ale zwiększają wydajność pracy i obniżają koszty robocizny. Rozwiązania technologiczne powinno się dostosowywać do wielkości gospodarstwa, produkcji, a także jego infrastruktury.

Jakie są etapy sortowania jabłek?

Na rynku jest wiele firm oferujących linie do sortowania. Aweta, BURG, Frumac, Greefa, Green Sort, MafRoda, Najbar, Rewera, Sorter, a także Unitec oferują linie dostoswane do indywidualnych potrzeb sadownika lub grupy producenckiej.

Reklama

Sortowanie jabłek — jakie są etapy?

Ponieważ koszt przechowywania owoców w chłodniach: KA, ULO, a także DKA przez kilka miesięcy jest bardzo wysoki, opłacalne jest przechowywanie w tych obiektach tylko jabłek najwyższej jakości. Wymaga to montowania specjalistycznych linii sortujących, wyposażonych w urządzenia do wodnego rozładunku, wstępnego sortowania oraz załadunku posortowanych już owoców. Rozwiązania są modułowe oraz dostosowuje się do wielkości gospodarstwa. W miarę potrzeby można montować inne maszyny i urządzenia zwiększające wydajność sortowania.

Rozładunek suchy i wodny

W małych obiektach stosuje się suchy rozładunek za pomocą wywrotnicy lub najmniejszego wodnego rozładunku – innowacyjnego rozwiązania firmy Green Sort. Wywrotnice do suchego rozładunku mogą mieć:

  • wysyp owoców górny lub dolny;
  • wydajność 20–30 skrzyniopalet na godzinę;
  • mogą być w wersji manualnej, półautomatycznej i automatycznej.
sortowanie jabłek z rozładunkiem wodnym

Sortowanie jabłek z rozładunkiem wodnym

System rozładunku wodnego firmy Green Sort ma wielkość podobną do wywrotnicy z górnym wysypem. Zanurzoną w wodzie skrzyniopaletę obraca się, a następnie wysuwa do góry bez uszkadzania owoców. Czas zanurzenia jest krótki, a skrzynia nie namaka. Oprócz tego obsługa systemu jest bardzo prosta, a sposób rozładunku gwarantuje podniesienie jakości owoców w porównaniu do działania wywrotnicy. W dużych gospodarstwach lub obiektach GP działają systemy wodnego rozładunku, osiągające wydajność 2–10 ton/godzinę. Dzięki rozładunkowi wodnemu owoce nie są uszkadzane (brak mikrouszkodzeń). Ponadto wstępnie woda je oczyszcza. Z kanału wodnego dostają się równomiernie na kolejne sekcje linii sortującej.

Sortowanie jabłek — kanały wodne

Jabłka po rozładunku wodnym trafiają z hali „brudnej” kanałem wodnym do hali czystej, gdzie opłukuje je bieżąca woda. Po ostatnim płukaniu podajnik rolkowy transportuje je na stół inspekcyjny.

Sortowanie jabłek — stół inspekcyjny

Najsilniej uszkodzone owoce pracownik odrzuca do specjalnych zrzutów lub na przenośnik taśmowy, którym trafiają do skrzyniopalety.

System rolek, przenośników (system Pomone, Compact)

Jabłka są przenoszone do osuszania (suszarki) i czyszczenia (gąbki lub szczotki). Ruchome rolki równomiernie rozprowadzają owoce na pod kamery i ścieżki sortujące. Wszystkie elementy mające kontakt z owocami zabezpieczone są miękkimi materiałami.

Kamery wizyjne stanowią optyczne systemy oceny jakości

Singulator umożliwia podawanie jabłek z odpowiednią częstotliwością pod skrzynkę z kamerą. Kamery pozwalają ocenić takie parametry jakości owoców jak: wielkość, rozmiar, masę, wybarwienie oraz jakość zewnętrzną i wewnętrzną [sortownik optyczny Inscan]. W niektórych systemach owoce obracają się na rolkach pod kamerami o 360 stopni, co umożliwia zrobienie kilkudziesięciu zdjęć jednemu produktowi. Taka weryfikacja służy zakwalifikowaniu owocu do danej klasy jakości. Pracą kamer steruje komputer.

Sortowanie jabłek – linia sortująca

Obecnie dokładniejsze i wydajniejsze są elektroniczne linie sortujące (starsze rozwiązania to sortownice szczelinowe lub wagowe). Posortowane zgodnie z wprowadzonymi wymaganiami jabłka kieruje się na odpowiedni stół odbiorczy lub do kanałów wodnych. Liczba ścieżek i wydajność linii jest zróżnicowana (1-ścieżkowa 1–3,5 ton/ h, 4-ścieżkowa 6–30 ton/h).

Długie stoły odbiorcze i stoły pakerskie

Owoce do natychmiastowej sprzedaży trafiają na stoły, gdzie się je pakuje do kartonów (luzem lub na wytłoczkach) albo do automatycznej naważarki wyposażonej w przystawkę do pakowania jabłek w foliowe torby. Stoły odbiorcze mogą być wyposażone w wagi kontrolne. Na różnych stanowiskach pakujących mogą być wykorzystane różne opakowania. Maszyny ważąco-pakujące (firma Htech, Newtec, Sorma Group) mogą pakować jabłka w torby zgrzewane lub zszywane z wydajnością 20 worków na minutę. Urządzenia pakujące mogą być wyposażone w drukarkę z aplikatorem etykiet lub do bezpośredniego drukowania na folii.

Jaki sprzęt warto sprawdzić?

Do grona najsilniejszych graczy rynkowych segmentu sortownic do owoców powoli dołącza firma Green Sort.

Sortownica do owoców i jabłek Green Sort to innowacyjny, polski projekt ukierunkowany na mniejsze gospodarstwa sadownicze o powierzchni do 20 hektarów. Proste i kompaktowe rozwiązanie dla tych, którzy lubią łączyć łatwość oraz wygodę użytkowania z jakością. Nowoczesna technologia zastosowana w sortownicy zapewnia sprawną oraz szybką pracę. Jak to działa w praktyce?

Konstrukcja modułowa Green Sort pozwala na wyposażanie linii do sortowania według własnych potrzeb.

Mamy możliwość wyposażania linii w wodny rozładunek lub wywrotnicę z górnym wysypem.

Sama sortownica może być również wyposażona w zależności od potrzeb. W standardzie sortownica posiada 5 stołów odbiorczych, moduł sortowania na średnicę i wydajność do 1200 kg/h. Opcje dodatkowe to: moduł sortowania na kolor, moduł wykrywania uszkodzeń, zwiększenie liczby stołów odbiorczych, zwiększona wydajność sortowania.

Najmniejsza linia do sortowania Green Sort zmieści się na powierzchni: 5,3 m x 3,6 m.

A jak to wygląda cenowo? 

Cena kompletnej linii do sortownia Green Sort zaczyna się od 93 tyś zł brutto ( taka linia składa się z sortownicy, przenośników, wywrotnicy).

W kolejnych partiach artykułu pokażemy, jak Green Sort pomaga i usprawnia sortowanie jabłek.

Wstępne sortowanie jabłek. Presorting

Celem wstępnego sortowania jest pierwsza selekcja owoców polegająca na oddzieleniu owoców uszkodzonych, przemysłowych oraz zanieczyszczeń stałych od owoców deserowych przeznaczonych do przechowywania w komorach. Na wstępne sortowanie składa się kalibrowanie i pośrednie składowanie oraz przechowywanie jabłek. W skład linii do wstępnego sortowania wchodzą:

  • komputer z pulpitem sterującym,
  • zestaw pomp z automatycznymi zaworami,
  • kanały wodne,
  • bufory produktu,
  • podnośnik ze zbiornikiem załadunkowym,
  • podajnik skrzyń,
  • automatyczny robot załadunkowy.

System kamer kieruje owoce z rozładunku wodnego, a także wstępnej ręcznej selekcji na stole inspekcyjnym. Następnie sortowanie jabłek przebiega z podziałem na klasy jakościowe, które trafiają do odpowiedniego kanału wodnego. Kanał można podzielić przegrodami, dzięki którym gromadzi się dwie takie same lub różne partie jabłek.

Po zebraniu wymaganej masy towaru śluzę kanału się otwiera. Daną partię owoców transportuje się do skrzyniopalety, która jest napełniania w hydropróżniowej napełniarce (wydajność 8–9 ton/h). Pełna skrzynia jest odbierana wózkiem widłowym albo robotem Binmatic (110 skrzyń/h). Następnie jest automatycznie etykietowana (informacja o terminie sortowania i jakości owoców, kod kreskowy). Po czym przewozi się ją do chłodni i składuje 2–4 tygodni.

W trakcie wstępnego sortowania informacje o ilości przesortowanych owoców trafiają do centralnego komputera. Ułatwia to przyjmowanie i realizowanie zamówień, a także wystawianie ofert. Posortowane owoce mogą być od razu pakowane i przygotowane do sprzedaży lub po krótkim przechowywaniu ponownie trafić na linię. Wstępne sortowanie pozwala szybko (do 30 ton/h) i tanio (3 osoby) przygotować owoce do sprzedaży.

Warto tutaj zwrócić uwagę, jak w tym aspekcie spisuje się wspomniany wcześniej Green Sort.

Sortownica Green Sort umożliwia selekcje jabłek pod względem średnicy, koloru i uszkodzeń.

Dla każdego owocu kamera robi od kilku do kilkunastu zdjęć i na tej podstawie dokonuje selekcji na wyznaczony stół odbiorczy. Wszystkie ustawienia sortowania wprowadzono na ekranie dotykowym dzięki czemu obsługa jest bardzo prosta. Szkolenie z obsługi oprogramowania zwykle trwa około 30 min. Zapewniono również aktualizacje naszego oprogramowania w ramach gwarancji a dzięki możliwości podłączania sortownicy do Wi- fi jest możliwość takich aktualizacji jak i również serwisu świadczenia online.

Sortownica może być przygotowana w dwóch opcjach wydajności: do 1200 kg/h i do 2500 kg/h. W historii sprzedaży Green Sort coraz częściej zdarzają się klienci którzy kupują podstawą wersje wydajności a w późniejszym czasie doposażają maszynę w większą wydajność lub wykrywanie koloru i uszkodzeń.

Rozwiązania logistyczne

W dużych obiektach logistycznych zastosowane rozwiązania uwzględniają wymagania niezbędne do uzyskania certyfikatu HACCP, BRC czy GlobalGAP. Ponadto zwiększają wydajność zamontowanej linii. Do hali „brudnej” przyjmuje się owoce, które następnie w „hali czystej” się sortuje i pakuje. Obiekty mogą mieć 2 kondygnacje. Na parterze znajduje się chłodnia, sortownia, a także pakownia, natomiast na piętrze – magazyn dla opakowań. Kurtyna chłodnicza oddziela ciąg chłodniczy od hali.

W hali przyjmowania owoców znajduje się system automatycznego wodnego rozładunku i hydropróżniowa napełniarka do wstępnie posortowanych owoców. Jednakowe, znormalizowane i odpowiednio ustawione skrzyniopalety ramię robota (wyposażonego w system fotokomórki, firma Longobardini) pobiera, a następnie przenosi do basenu z wodą i odstawia. Zastosowanie łańcuchowego przenośnika podawczo-odbiorczego zwiększa wydajność pracy.

Urządzenia do wodnego rozładunku owoców współpracują z systemem kanałów wodnych. Liczba kanałów zależy m.in. od liczb klas jakości, na jakie urządzenie sortuje owoce (do 100 klas i kanałów). Wodę z basenów filtruje się (mechanicznie, chemicznie, promieniami UV) 1 lub 2 razy w sezonie.

Zainstalowanie stalowych rynien usprawnia transport kartonów z górnego pomieszczenia na stoły pakowne. Przenośniki taśmowe umieszczone przy stołach transportują opakowania z owocami na palety. Kartony lub pudła z owocami bywają automatycznie układane na palecie i paletyzowane przez robota, który zakłada narożniki i taśmy na ułożone opakowania. Służy to zabezpieczeniu produktu i usprawnia ich wysyłkę.

System zarządzania centrum logistycznym (traceability) Fruit Tracer gromadzi wszystkie informacje. Pozwala na identyfikowalność i śledzenie produktu — od dostarczenia go przez sadownika do finalnego odbiorcy, a także opracowanie statystyk.

Makroinstalacje

Duże centra logistyczne wyposażone w duże, kompletne i wydajne linie technologiczne potrafią przygotować kilkanaście lub kilkadziesiąt ton jabłek w ciągu godziny. Pozwalają sprawnie i terminowo przygotować duże, jednolite partie owoców zgodnie z wymaganiami odbiorców, nawet jeśli jabłka pochodzą z wielu, różnych, w tym małych sadów (Płd. Tyrol). Są drogie i wymagają najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych, ale nakłady na przygotowanie owoców do sprzedaży są niskie.

W najnowocześniejszych liniach technologicznych wykorzystuje się inteligentne systemy sortowania pozwalające określić niepożądane zmiany zewnętrzne oraz jakość wewnętrzną (np. jędrność, kwasowość, szklistość miąższu):

  • iQS — Inteligent Quality Sorter,
  • iFD – Inteligent Firmness Detector,
  • ocenia jędrność owoców,
  • iFA – Inteligent Flavour Analyser.

Dużą innowacją na tym poletku wykazuje się Green Sort.

Sortownica Green sort wykorzystuje głębokie uczenie ,,Deep Learning” do wykrywania uszkodzeń w jabłkach. Nie mierzymy uszkodzeń w ten sposób, że znajdujemy plamę danej barwy o  danym rozmiarze. Zamiast tego jabłka oceniane są całościowo. Można niezależnie od siebie oceniać jak bardzo jest uszkodzone na zgnił/lekkie uszkodzenia/mocne uszkodzenia (przy sortowaniu na przemysł). Do każdego z tych programów możemy niezależnie ustawić czułość.


Czytaj też:
https://www.agrofakt.pl/jak-przechowywac-jablka-deserowe/
Jabłka sortowane – tylko takie owoce trafiają na eksport
Sortownice do owoców. UnicPeach wyłapie mikrouszkodzenia

Google NewsObserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *