Polecamy
Jedna uprawa, jeden program – to najprostsze rozwiązanie. Taki wariant byłby bardzo przydatny w ochronie zbóż przed zachwaszczeniem. Jednak cztery uprawy podstawowych zbóż ozimych i podobnie cztery gatunki zbóż jarych nie pozwalają na jakiekolwiek ujednolicenie programu.
Fot. użytkownik Agrofoto – yacenty
Można się doszukać bardzo wielu podobieństw, ale absolutnie nie można się na nich opierać. Efekt chwastobójczy mógłby być zadowalający jednak selektywność w stosunku do poszczególnych zbóż mogłaby być bardzo zróżnicowana. Nie ulega wątpliwości, że do najbardziej popularnych zbóż należą formy ozime i jare pszenicy i jęczmienia. To właśnie te zboża produkuje się na największych areałach. Wiele herbicydów można uznać, za uniwersalne, zalecane do odchwaszczania obu form ozimych, a niektóre równocześnie również do zwalczania chwastów także w formach jarych.
Selektywność czy rejestracja?
W celu łatwego zorientowania się, który z herbicydów będzie skuteczny jeśli chodzi o zwalczanie chwastów w jęczmieniu lub pszenicy, dokonano zestawienia podstawowych substancji czynnych z wyszczególnionym zaleceniem do form ozimych i jarych (zobacz w tabeli poniżej).
Porównanie możliwości zastosowania takich samych herbicydów w pszenicy i jęczmieniu:
 cz. 1 tabeli |  cz. 2 tabeli |  cz. 3 tabeli |
Informacje tę poszerzono także o nazwy produktów handlowych. Niestety w aktualnych zaleceniach nie można postawić znaku równości między herbicydami posiadającymi takie same substancje czynne. Od razu nasuwa się pytanie, gdzie jest granica między selektywnością poszczególnych substancji czynnych, a ich węższą lub szerszą rejestracją.
Przede wszystkim bezpieczeństwo
Fot. użytkownik Agrofoto – yacenty
Formy jęczmienia ozimego przede wszystkim wykazują największą wrażliwość na związki sulfonylomocznikowe. Zwalczanie chwastów w jęczmieniu częścią z nich w ogóle nie jest polecana.
Jodosulfuron metylosodowy
Badania bardzo często potwierdzają jego fitotoksyczność tylko w stosunku do poszczególnych odmian jęczmienia. Jednak ryzyko jest zbyt duże, by producenci zalecali ten związek tylko w określonych odmianach. Wyjątek stanowi jedynie preparat Sekator 125 OD, który jest również zalecany do zwalczania chwastów w jęczmieniu jarym. Wynika to z faktu, że jodosulfuron metylosodowy zalecany w fabrycznej mieszaninie jest stosowany w stosunkowo niskiej dawce.
Chlorosulfuron
Zgodnie z odległymi zaleceniami był zarejestrowany we wszystkich zbożach ozimych. Od dłuższego czasu jest to substancja, którą w jęczmieniu ozimym zaleca się z pewnymi ograniczeniami. Niektóre formy są zalecane tylko do zabiegów nalistnych, a w przypadku jęczmienia jarego tylko w niskich dawkach w celu zwalczania głównie samosiewów rzepaku.
Tritosulfuron
Niektóre formy tritosulfuronu są zalecane do zwalczania chwastów wyłącznie w jęczmieniu jarym. Tifensulfuron jest komponentem ośmiu herbicydów, z których tylko Tivmetix jest zalecany w jęczmieniu ozimym, natomiast w kilku przypadkach jest zalecany w jęczmieniu ozimym. Flupyrsulfuron metylowy, sulfosulfuron czy z pokrewnej grupy chemicznej propoksykarbazon sodowy nie posiadają rejestracji w jęczmieniu ozimym.
Inne sulfonylomoczniki
Fot. użytkownik Agrofoto – marot10
O niektórych z nich można powiedzieć, że ich rejestracja jest dość „swobodna”. Należy do nich z pewnością tribenuron metylowy. Zarejestrowany jest w ponad 20. formach użytkowych, a jego rejestracja jest „w kratkę”. Zwalczanie chwastów w jęczmieniu ozimym jest dopuszczalna tylko w części z nich. Podobna sytuacja dotyczy form jarych jęczmienia.
Takich substancji czynnych jest więcej, także z poza grupy sulfonylomoczników. Należą do nich np. chlorotoluron, florasulam czy prosufokarb. Z czego to wynika? Powody na ogół są dwa:
- Producent bada swój środek w określonych uprawach. Pozytywne wyniki przedstawia do rejestracji i uzyskuje ją tylko dla przebadanych upraw.
- Inny, mniej elegancki przykład, to rejestracja popularnej substancji czynnej tylko w formie minimum (mniejsze koszty rejestracji). Producent może liczyć na to, że plantator i tak „wie”, w jakich uprawach preparat można stosować.
Fluoksypyr jest selektywny dla zbóż mimo szerokiej rejestracji; źródło: AgroFoto.pl, radekjohn1640
Syntetyczne auksyny (regulatory wzrostu)
To przede wszystkim 2,4-D, MCPA, dikamba, mekoprop, mekoprop-P. Preparaty rejestrowane na wszystkie możliwe sposoby. Od zaleceń w jednym zbożu aż po osiem i więcej gatunków (durum, proso, orkisz). Wszyscy plantatorzy wiedzą, że to substancje czynne bardzo selektywne dla zbóż (oprócz kukurydzy!).
Stosowanie ich nie grozi fitotoksycznym działaniem, chociaż w zawężonej rejestracji, nie zawsze jest zgodne z przepisami. Do popularnych regulatorów wzrostu zaliczany jest także fluroksypyr. Jest selektywny dla wszystkich zbóż, a jego rejestracja bardzo zróżnicowana. Zwalczanie chwastów w jęczmieniu zarówno ozimym, jak i jarym (oprócz pszenicy) substancją z tej samej grupy – chlopyralidem – według rejestracji jest możliwa tylko w jednym przypadku. Inny reprezentant aminopyralid nie posiada rejestracji w formie ozimej, a niektóre z herbicydów można stosować w jęczmieniu jarym.
Zwalczanie chwastów w jęczmieniu, ale tylko jednoliściennych?
W celu zwalczania tylko gatunków jednoliściennych można stosować pinoksaden. Jest selektywny dla form ozimych i jarych. Z kolei fenoksaprop-P-etylu produkowany jest w dwóch formach użytkowych.
Zwalczanie chwastów w jęczmieniu ozimym za pomocą formulacji 069 EW nie jest zalecane, natomiast formulacja 110 EC może być stosowana w tej formie. Obie formy, chociaż nie wszystkie produkty handlowe można stosować w jęczmieniu jarym.
Do popularnych regulatorów wzrostu zaliczany jest także fluroksypyr. Jest selektywny dla wszystkich zbóż, a jego rejestracja bardzo zróżnicowana.
Jak wynika z porównania możliwości stosowania takich samych preparatów (substancji czynnych) w pszenicy i jęczmieniu zalecenia są zróżnicowane na bazie nie tylko selektywności, ale także rejestracji. Brak zaleceń określonej substancji czynnej do odchwaszczania jęczmienia nie zawsze wynika z braku selektywności – może być spowodowane procedurami rejestracyjnymi. Chcąc podjąć decyzję o zastosowaniu konkretnego preparatu, warto się zorientować o charakterze jego substancji czynnych. Mogą się okazać bardziej selektywne, niż wydaje się to na pierwszy rzut oka. W tym celu należy przejrzeć kilka etykiet, pomocna może także się okazać załączona powyżej tabela.
