Choroby wirusowe pomidora
Problemy z chorobami wirusowymi pomidora są wielorakie. Jednym z nich jest znacznie bardziej ograniczony zakres możliwości zwalczania wirusów w porównaniu ze sprawcami chorób grzybowych czy bakteryjnych. Także diagnostyka jest trudna, ponieważ objawy chorób wirusowych są łudząco podobne do zaburzeń nieinfekcyjnych pomidora. Ponadto w określonych warunkach środowiska dochodzi do utajenia symptomów choroby. Również niedostateczne poznanie świata wirusów w wielu przypadkach jest przyczyną niepełnych możliwości ich zwalczania.
W artykule przedstawiono problematykę chorób wirusowych pomidora, podkreślając trudności związane z ich zwalczaniem oraz diagnostyką.
Spis treści
Opis ważniejszych wirusów infekujących pomidory
Wirus mozaiki pepino (PepMV) występuje powszechnie w uprawach pomidorów pod osłonami, ale też spotyka się go w polu. Jest to bardzo agresywny wirus, z łatwością przenoszony mechanicznie. Prawdopodobnie bytuje wewnątrz nasion lub kontaminuje na ich powierzchni. Drugim groźnym wirusem, jest wirus brązowej plamistości pomidora (TSWV), Rozprzestrzenia się on za pośrednictwem wciornastków. Może być również przenoszony przez materiał roślinny i chwasty.
Rośliny żywicielskie wirusów
Zakres roślin żywicielskich PepMV obejmuje gatunki z rodziny psiankowatych. Z kolei wirus TSWV poraża pomidory, oberżynę, sałatę i różne rośliny ozdobne.
Symptomy i diagnoza sprawców wiroz
Wirus mozaiki pepino na liściu pomidora
Objawy PepMV mogą być bardzo zróżnicowane, a najbardziej typowym jest marmurkowanie owocu. Owoce ulegają przebarwieniu, powierzchnie liści są miejscami wybrzuszone, z widocznymi na nich żółtymi chlorozami i kanciastymi plamami. Charakterystyczna jest również mozaika na liściach lub łodygach.
Objawy TSWV występują na łodygach, ogonkach liściowych, liściach i owocach. Różnią się w zależności od stadium porażenia roślin. Na młodych roślinach liście mogą mieć małe, ciemnobrązowe plamki, które w końcu ulegają nekrozie. Na łodygach i ogonkach liściowych mogą wystąpić ciemnobrązowe smugi. Wierzchołki pędów są zwykle osłabione. Owoce na silnie porażonych roślinach są zazwyczaj niedojrzałe. Mają nakrapiane, jasnozielone pierścienie z wypukłymi środkami. Diagnoza obu wirusów powinna być prowadzona w specjalistycznych placówkach.
W dziale warzywa polowe znajdziesz więcej artykułów na temat najgroźniejszych chorób i szkodników warzyw.
Zróżnicowanie strat powodowanych przez wirusy
Wirus PepMV jest większym zagrożeniem niż TSWV. Nasilenie objawów jest zależne od warunków środowiskowych, jak również od właściwości izolatu wirusa. Z uwagi na dużą szkodliwość wirusa mozaiki pepino, jak również z uwagi na łatwość rozprzestrzenia się i szkodliwość, został on umieszczony na europejskiej liście alertowej EPPO, będącej Europejską i Śródziemnomorską Organizacją Ochrony Roślin. W przypadku TSWV pomarańczowo-czerwone przebarwienia na dojrzałych owocach sprawiają, że nie nadają się do sprzedaży.
Metody prewencyjne ochrony pomidora przed wirusami
Główną metodą ochrony pomidorów przed wirusami jest zachowanie higieny na wszystkich etapach uprawy. Usuwanie porażonych roślin jest korzystne, ale problematyczne. Ponadto występują trudności z diagnozą występowania wirusa na roślinach w przypadku utajenia objawów choroby lub przy ich słabym nasileniu. Bardzo istotne jest odkażanie powierzchniowe narzędzi i rąk, gdyż izolaty wirusów są bardzo łatwo przenoszone mechanicznie. Nasiona powinny być wolne od wirusa. W przypadku podejrzenia, że wirusy mogę być obecne na nasionach, należy je moczyć w 0,5% roztworze podchlorynu sodu. W związku z dużym nasileniem występowania wirusa PepMV, wprowadzono na polski rynek szczepionkę przeciwko temu wirusowi.
Czytaj również: Zaburzenia fizjologiczne dotyczące owoców pomidora
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
