Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych — plaga w UE?

PIORiN ostrzega, że nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych, przywożone wraz z towarami z Azji czy Ameryki, mogą stanowić poważne zagrożenie w UE. W otwartej gospodarce, przy masowych przewozach i umowach handlowych takich jak Mercosur, naturalne bariery ochronne przestają działać.

Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych pojawiają się w Europie coraz częściej i na dużą skalę. Największe zagrożenie płynie z importu towarów, roślin i materiału szkółkarskiego z Azji oraz Ameryki. Problemem jest to, że naturalni wrogowie agrofagów pozostają w miejscach ich pierwotnego występowania. W efekcie, zanim w UE znajdzie się skuteczne antidotum biologiczne czy chemiczne — co jest szczególnie trudne w warunkach Zielonego Ładu — szkodniki i patogeny mogą się masowo rozmnażać i niszczyć uprawy sadownicze.

Szkodniki roślin sadowniczych — nowe zagrożenie ze strony owadów

PIORiN ostrzega, że do Polski i innych krajów UE mogą trafiać groźne owady, które w swoich naturalnych siedliskach są trzymane w ryzach przez naturalnych wrogów. W sadach europejskich takich przeciwników nie znajdą, przynajmniej na początku. Generalnie ułatwi im to ekspansję.
Dodatkowe niebezpieczeństwo wynika z tego, że docierające w ostatnim czasie do Europy nowe owady szkodliwe, są polifagami. Czyli ich roślinami żywicielskimi są liczne, nawet odległe gatunkowo rośliny. A to po pierwsze utrudnia zwalczanie. Po drugie stwarza większą możliwość aklimatyzacji i rozwoju, zanim na masową skalę zostanie zaatakowana roślina uprawna.

Dla przykładu spośród tych nowych zagrożeń kornik Xylosandrus compactus atakuje ponad 220 gatunków roślin wieloletnich. Natomiast chrząszcz japoński (Popillia japonica​) — nawet około 300 gatunków.

Szkodniki te najczęściej przybywają z transportami roślin, drewna (opakowań) i owoców. Otwarte rynki oraz intensywna wymiana handlowa, np. na podstawie umowy UE–Mercosur — znacząco zwiększą ryzyko ich zawleczenia.

Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych, o których w komunikacie poinformowała PIORiN, to aż w liczbie 6. gatunków mogą opanowywać jabłoń

fot. Anita Łukawska

Choroby roślin sadowniczych — groźne nowe patogeny

Nie tylko owady stanowią zagrożenie. PIORiN podkreśla, że równie groźne są nowe choroby wywoływane przez grzyby i bakterie. Porażają one jabłonie, maliny, orzechy, truskawki czy winorośl, osłabiając całe plantacje.

Źródłem infekcji są importowane owoce, sadzonki i rośliny ozdobne. Otwarty rynek ułatwia ich wprowadzanie. Natomiast brak natychmiastowych narzędzi ochrony zwiększa ryzyko strat gospodarczych. A z taką sytuacją mamy na terenie UE do czynienia. Przegląd substancji czynnych środków ochrony roślin i rygorystyczne przepisy eliminują wiele pestycydów z użycia. W efekcie rolnicy często pozostają bezradni. Na przykład od lat nie ma czym chronić roślin uprawnych przed chorobami bakteryjnymi. Przeciwko wirusom, poza stymulatorami odporności, nie mieliśmy dotychczas nic.

Poza tym stwierdzenie, które substancje są skuteczne przeciwko nowym patogenom, wymaga badań i czasu — nawet kilku lat.

Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych — tabela gatunków

W ostatnim komunikacie PIORIN poinformowało o zagrożeniu europejskich upraw ze strony aż 18 agrofagów. My skupiliśmy się na tych, które są niebezpieczne dla roślin sadowniczych.

Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych pojawiające się w Europie pokazują, że globalizacja niesie ze sobą poważne ryzyko. Otwarte rynki i umowy handlowe, takie jak Mercosur, przyspieszają rozprzestrzenianie się agrofagów. Zanim znajdziemy skuteczne metody ich zwalczania (biologiczne czy chemiczne) mogą się one masowo rozmnażać i niszczyć sady oraz plantacje. Dlatego PIORiN apeluje o ostrożność, monitoring i ścisłą kontrolę importu, aby ochronić europejskie rolnictwo przed nową plagą.

Źródło: PIORiN

Często zadawane pytania (FAQ): Nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych — plaga w UE?

Jakie owady są uznawane za nowe zagrożenie dla roślin sadowniczych?

Do nowych zagrożeń w sadach należą takie owady jak kornik Xylosandrus compactus oraz chrząszcz japoński Popillia japonica, które mogą atakować wiele gatunków roślin.

Skąd pochodzą nowe szkodniki i choroby roślin sadowniczych?

Nowe szkodniki i choroby pochodzą głównie z Azji oraz Ameryki, a ich rozprzestrzenianie się ułatwiają transporty roślin, owoców oraz drewna.

Dlaczego nowe szkodniki są trudne do zwalczania?

Nowe szkodniki są polifagami, co oznacza, że atakują różne gatunki roślin, co utrudnia ich zwalczanie. Dodatkowo, brak naturalnych wrogów w Europie sprzyja ich ekspansji.

Jakie choroby roślin są zagrożeniem dla plonów?

Nowe choroby wywoływane przez grzyby i bakterie, takie jak Pucciniastrum americanum i Erwinia persicina, zagrażają m.in. jabłoniom i malinowym plantacjom.

Co robi PIORiN w kwestii nowych zagrożeń?

PIORiN apeluje o ostrożność, monitoring oraz kontrolę importu, aby chronić europejskie rolnictwo przed nowymi szkodnikami i chorobami.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!

Newsletter

Bądź na bieżąco z informacjami z rynku rolnego

Zapisz się