Podwyższone cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Znamy stawki
Już od 1 lipca 2025 r. w krajach UE, a więc również w Polsce, zaczną obowiązywać podwyższone cła na nawozy z Rosji i Białorusi. Jakie konkretnie to będą stawki? Sprawdź.
Informacje na temat stawek podwyższonego cła na nawozy z Rosji i Białorusi przekazał Arkadiusz Zalewski, specjalista z Instytutu Ekonomiki i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego, podczas szkolenia „Ekonomiczne uwarunkowania nawożenia w rolnictwie”.
Spis treści
Dlaczego UE wprowadza podwyższone cła na rosyjskie nawozy?
W styczniu br. Komisja Europejska przyjęła propozycję nałożenie dodatkowych ceł na nawozy z Rosji i Białorusi. Głównym celem wprowadzenia podwyższonych ceł na nawozy z Rosji i Białorusi jest zmniejszenie zależności od importu nawozów mineralnych, głównie azotowych z Rosji i Białorusi. Co w efekcie wpłynie na zwiększenie bezpieczeństwa żywnościowego Unii Europejskiej.
Ponadto, ochrona unijnego rynku w postaci podwyższonych ceł ma za zadanie wsparcie rodzimych, europejskich producentów nawozów. Nie mniej ważnym celem jest ograniczenie środków finansowych, jakie z handlu nawozami zyskuje Rosja, i które wykorzystuje do finansowania prowadzonych działań wojennych na Ukrainie.
Ochrona unijnego rynku poprzez wprowadzenie podwyższonych ceł na nawozy importowane zza naszej wschodniej granicy ma za zadanie m.in. wsparcie rodzimych producentów nawozów.
Przypomnijmy, że import nawozów z Federacji Rosyjskiej i Białorusi, które mają zostać objęte dodatkowymi cłami w 2023 r. wyniósł 3,7 mln ton, a w 2024 r. było to 4,7 mln ton, co stanowiło ponad 90% importu z tych krajów do UE.
Jakie regulacje proponuje KE?
W ramach nowych regulacji KE zaproponowała dwa główne mechanizmy ograniczające import nawozów:
- stopniowe podnoszenie ceł na nawozy azotowe i wieloskładnikowe;
- mechanizm progów ilościowych.
Jaka wysokość ceł importowych w latach 2026–2028?
Obecnie w imporcie rosyjskich i białoruskich nawozów na rynek unijny obowiązuje podstawowa stawka celna w wysokości 6,5%. Natomiast, zgodnie z propozycją KE, od 1 lipca 2025 r. zaczną obowiązywać dodatkowe, podwyższone cła na nawozy. Konkretnie, w wysokości 40 euro/t — w przypadku nawozów azotowych o 45 euro/t — dla nawozów wieloskładnikowych. Następnie kwoty te będą stopniowo podwyższane w kolejnych latach. Zaś docelowa stawka ceł na nawozy importowane z Rosji i Białorusi wejdzie w życie 1 lipca 2028 r. Wyniesie ona 315 euro/t w przypadku nawozów azotowych i 430 euro/t w przypadku nawozów wieloskładnikowych.
Tab. 1. Proponowana wysokość ceł na nawozy z Rosji i Białorusi
| Okres stosowania | Nawozy azotowe (CN 3102) | Nawozy wieloskałdnikowe (CN 3105) | Progi ilościowe – limity importu |
| 1 lipca 2025 — 30 czerwca 2026 | 6,5% + 40 euro/t | 6,5% + 45 euro/t | 2,7 mln ton |
| 1 lipca 2026 — 30 czerwca 2027 | 6,5% + 60 euro/t | 6,5% + 70 euro/t | 1,8 mln ton |
| 1 lipca 2027 — 30 czerwca 2028 | 6,5% + 80 euro/t | 6,5% + 95 euro/t | 0,9 mln ton |
| od 1 lipca 2028 | 6,5% + 315 euro/t | 6,5% + 430 euro/t | Nie dotyczy (maksymalne cło wprowadzone) |
Limity ilościowe importu rosyjskich i białoruskich nawozów
Jednocześnie będą obowiązywały progi ilościowe, po przekroczeniu których automatycznie zacznie obowiązywać maksymalna, docelowa stawka celna. Przykładowo, jeśli w okresie od 1 lipca 2025 r. do 30 czerwca 2026 r. ilość nawozów azotowych importowanych z Rosji i Białorusi na rynek unijny przekroczy 2,7 mln ton, to stawka automatycznie wzrośnie z 40 do 315 euro/t.
Czy podwyższone cła na nawozy spowodują wzrost cen?
Zdaniem eksperta z IERiGŻ, trzeba liczyć się z tym, że po wprowadzeniu unijnych regulacji ceny nawozów azotowych i wieloskładnikowych na polskim rynku mogą wzrosnąć. Bowiem, jak komentuje specjalista:
Należy liczyć się z tym, że wprowadzenie podwyższonych ceł nie pozostanie bez wpływu na ceny nawozów, które prawdopodobnie wzrosną. Nie można jednak wykluczyć, że wprowadzeniu wyższych ceł, szczególnie w początkowym okresie, będzie towarzyszyło obniżanie marż przez importerów czy rosyjskich i białoruskich producentów nawozów, w celu utrzymania konkurencyjności nawozów na na unijnym, w tym również polskim rynku. Takie działania z pewnością łagodziłyby podwyżki cen na krajowym rynku, wynikające z tych unijnych regulacji — mówi Arkadiusz Zalewski.
Zobacz także: Czy nawozy jeszcze bardziej podrożeją po wprowadzeniu ceł?
Podwyższone cła zaczną obowiązywać od 1 lipca bieżącego roku. Ostateczna decyzja o wprowadzeniu tych sankcji musi jeszcze zostać zatwierdzona przez państwa członkowskie kwalifikowaną większością głosów. Oznacza to, że o oznacza, że na wyższe cła musi się zgodzić 15 z 27 krajów Unii Europejskiej.
Od 1 lipca 2025 r. nowe stawki ceł są już stosowane w praktyce – sprawdź, co to oznacza dla dostępności i cen nawozów
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
