Uprawa gruszy w Polsce. Sadownicy śmiało zwiększają areał
W ciągu ostatnich pięciu lat profesjonalna uprawa gruszy w Polsce pod względem areału zwiększyła się o ponad… 145%. To najbardziej dynamiczny wzrost nasadzeń drzew owocowych w krajowym sadownictwie. Co stoi za tym trendem?
Grusza w Polsce długo pozostawała w cieniu jabłoni. Jednak ostatnie sezony pokazują zmianę nastawienia polskich sadowników. Sprzyjające warunki pogodowe, większa wiedza agrotechniczna i rosnący popyt na polskie gruszki sprawiają, że uprawa gruszy w Polsce śmiało rośnie. Wzrost powierzchni nowoczesnych upraw tego gatunku to nie przypadek, a efekt świadomych decyzji gospodarstw. Przeanalizujmy dane, które potwierdzają ten trend.
Spis treści
Dlaczego grusza? Wiedza i klimat sprzyjają uprawie
Za dynamicznym wzrostem powierzchni uprawy gruszy w Polsce stoją przede wszystkim dwa czynniki: rozwój profesjonalnej wiedzy sadowniczej oraz korzystne warunki klimatyczne. Warto jeszcze dodać — ekonomika produkcji.
Mianowicie w ostatnich latach znacząco poszerzyła się dostępność zaleceń agrotechnicznych, informacji o ochronie gruszy przed przymrozkami, chorobami i szkodnikami, a także wskazówek dotyczących nawożenia i cięcia. Polscy sadownicy coraz odważniej podchodzą do tego gatunku.
Dodatkowo, zmiany klimatyczne, mimo wielu zagrożeń, przynoszą też efekty korzystne dla upraw gruszy w Polsce. Konkretnie to wydłużenie sezonu wegetacyjnego, cieplejsze wiosny i mniej gwałtownych przymrozków w strategicznych fazach rozwoju drzew sprzyjają stabilnej uprawie i obfitemu plonowaniu drzew.
Za coraz powszechniejszym przekształcaniem sadów jabłoniowych w gruszowe przemawia też wynik finansowy. Ściśle mówiąc, wielu polskich producentów jabłek swego czasu pokusiło się o założenie kilku kwater grusz. Wszyscy z nich odnieśli wymierne korzyści. Do tego stopnia, że każdemu grusze zapewniły ciągłość działalności gospodarstwa, gdy jabłka „nie płaciły”. Zniknęła obawa o powodzenie produkcji. Natomiast wzrosła pewność, że produkcja gruszek jest w Polsce możliwa. Co więcej, ostatnie sezony sprzyjają uzyskaniu polskich owoców doskonałej jakości. Podczas gdy właśnie z jakością i wielkością owoców (drobnienie w efekcie suszy) ogromne problemy mają Belgowie, Francuzi, czy Holendrzy.
Uprawa gruszy w Polsce — powierzchnia rośnie
Jeszcze w 2020 r. powierzchnia uprawy gruszy w Polsce, według wniosków o dopłaty bezpośrednie złożonych do ARiMR, wynosiła ok. 1638 ha. Trzy lata później, w 2023 r., wartość ta sięgnęła już ponad 3509 ha. Najnowsze dane z 2024 r. wskazują na dalszy wzrost — przekroczyliśmy 4009 ha (patrz tabela).
Uprawa gruszy w Polsce jest coraz powszechniejsza. Z każdym rokiem przybywa kolejnych hektarów młodych nasadzeń. To tegoroczna kwatera powiększająca kilkuletni sad gruszowy w jednym z małopolskich gospodarstw sadowniczych
To oznacza, że powierzchnia sadów gruszowych zwiększyła się w ciągu pięciu lat aż o 145%, co stanowi rekordowy wzrost w porównaniu do większości innych gatunków drzew sadowniczych. Taki wynik pokazuje, że grusza zyskała zaufanie nie tylko wśród konsumentów, ale przede wszystkim w oczach producentów. Oczywiście największe nowe areały przybywają w rejonach tradycyjnej uprawy sadowniczej. Czyli w województwach: lubelskim, łódzkim, małopolskim, mazowieckim, świętokrzyskim. Śmielej w gatunek inwestują także w wielkopolskim i kujawsko-pomorskim.
Uprawa gruszy w Polsce — powierzchnia wg wniosków złożonych w ARiMR o przyznanie płatności bezpośrednich
| Województwo | Uprawa gruszy w Polsce — powierzchnia (ha) | ||
| 2020(…) | 2023 | 2024 | |
| dolnośląskie | 26,36 | 33,96 | 32,57 |
| kujawsko-pomorskie | 92,21 | 130,79 | 147,07 |
| lubelskie | 253,56 | 368,35 | 403,52 |
| lubuskie | 5,42 | 8,36 | 5,00 |
| łódzkie | 192,91 | 452,88 | 522,29 |
| małopolskie | 81,30 | 142,26 | 146,42 |
| mazowieckie | 593,76 | 1640,05 | 1963,54 |
| opolskie | 10,72 | 14,62 | 12,92 |
| podkarpackie | 21,32 | 62,59 | 60,21 |
| podlaskie | 3,93 | 14,89 | 18,87 |
| pomorskie | 22,04 | 41,38 | 41,00 |
| śląskie | 8,34 | 11,67 | 11,68 |
| świętokrzyskie | 175,66 | 375,14 | 395,24 |
| warmińsko-mazurskie | 31,95 | 32,42 | 36,95 |
| wielkopolskie | 102,62 | 164,51 | 194,24 |
| zachodniopomorskie | 15,81 | 15,34 | 17,92 |
| Ogółem | 1637,91 | 3509,21 | 4009,44 |
Natomiast według danych GUS w 2023 r. uprawa grusz w Polsce zajmowała powierzchnię 5600 ha, natomiast w 2024 r. — 5 878 ha. Różnica pomiędzy zgłoszonymi do dopłat powierzchniami jest więc znaczna.
Rynek zbytu gruszek się rozszerza, ale nie brakuje wyzwań
Europejscy, w tym oczywiście krajowi konsumenci coraz chętniej sięgają po gruszki polskiego pochodzenia. Wpływają na to:
- krótki łańcuch dostaw świeżych owoców,
- lepszy smak gruszek z lokalnych sadów,
- dostępność różnych odmian,
- chęć poszerzania asortymentu konsumowanych owoców,
- rosnąca świadomość zdrowego odżywiania, w tym walorów prozdrowotnych gruszek.
Uprawa gruszy w Polsce zaczyna przynosić wymierne efekty handlowe, a wielu producentów świetnie wychodzi na eksporcie.
Wyzwania wciąż jednak istnieją. Wysoka presja chorób bakteryjnych, miodówki, konieczność precyzyjnej ochrony przeciwprzymrozkowej i ograniczenia w dostępności pracowników sezonowych to tematy, które powracają co roku. Mimo to trend wzrostowy wydaje się stabilny, a inwestycje w nowe kwatery gruszowe są kontynuowane.
Grusza coraz popularniejsza w polskich sadach
Uprawa gruszy w Polsce to obecnie jeden z najdynamiczniej rozwijających się kierunków produkcji sadowniczej. Rosnąca powierzchnia upraw, coraz większe plony świetnej jakości owoców i pozytywna reakcja rynku wskazują, że grusza jest przyszłością. Polscy sadownicy nabrali pewności i coraz odważniej inwestują w sady gruszowe.
Źródło: ARiMR
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
