Zaprawy do pszenicy – na co zwrócić uwagę przy wyborze?

Zaprawianie materiału siewnego ma na celu ochronę kiełkujących i młodych roślin przed agrofagami. Jest to najbardziej ekonomiczny jak również bezpieczny dla środowiska zabieg. Czy warto sięgać i inwestować w zaprawy do pszenicy ozimej, czy lepiej wysiać ziarno „surowe”, a po wschodach dopiero reagować?
Zaprawianie ziarna pszenicy ozimej można zlecić specjalistycznym firmom lub samodzielnie wykonać zabieg. W ofertach hodowców jest też materiał siewny już zaprawiony. Bez względu na to, którą z opcji wybierzemy, będzie to jedna z lepszych inwestycji poczynionych w całym procesie produkcji pszenicy ozimej. Zaprawy do pszenicy gwarantują bowiem zabezpieczenie wschodzących oraz młodych roślin przed patogenami. Brakuje bowiem fungicydów nalistnych do zwalczania chorób zbóż rozwijających się jesienią. Wejście w stan spoczynku porażonych roślin będzie skutkowało przemarznięciem słabych osobników lub silnymi infekcjami pozostałych w trakcie łagodnej zimy lub bezpośrednio po ruszeniu wiosennej wegetacji.
Spis treści
Ochrona środowiska a zaprawy do pszenicy
Proces zaprawiania ziarna siewnego odbywa się poza polem, najczęściej w znacznej od niego odległości. Poza tym, używane do tego celu urządzenia zlokalizowane są w pomieszczeniach, celem zabezpieczenia ich przed niekorzystnymi czynnikami środowiska – przede wszystkim przed nadmierną wilgocią. Używane więc fungicydy lub ich mieszaniny w formie zaprawy do pszenicy nanoszone są w izolowanych pomieszczeniach, wyłącznie na ziarno, w minimalnych ilościach, w porównaniu z wydatkowanymi podczas opryskiwania roślin na plantacji. Dawki zaprawy do pszenicy są minimalne jeżeli chcielibyśmy je porównać z dawkami preparatów stosowanych do innych zabiegów.
Poza tym czy to zabieg doglebowy (prowadzony w trakcie siewu ziarna) czy nalistny (w trakcie wegetacji), żaden nie jest obojętny dla środowiska. Wprowadzona do środowiska substancja czynna nie zawsze trafia na obiekt, przeciwko któremu została użyta. Tymczasem zaprawa do pszenicy znajdująca się na osłonce ziarniaka wprowadzona jest miejscowo celem zabezpieczenia pojawiających się kiełków przed patogenami. Dodatkowo z tak bliskiego sąsiedztwa jest szybko pobierana przez roślinę, wnika do niej chroniąc wewnętrzne komórki. Substancje, które działają układowo, mają zdolność po wniknięciu do rośliny i przemieszczają w niej z sokami. Obecne w roślinie do momentu rozkładu chemicznego lub rozrzedzenia biologicznego, docierają do wszystkich organów zapobiegając rozwojowi w nich patogenów grzybowych i grzybopodobnych.
Na co zwracać uwagę decydując się na zaprawy do pszenicy
Obowiązująca profesjonalnych rolników „Dokumentacja zabiegów ochrony roślin” polega na zapisywaniu, najlepiej chronologicznie, wszelkich zabiegów i substancji czynnych środków ochrony roślin użytych w trakcie uprawy roślin. W tym celu warto skorelować wszystko – nazwę, zawartość substancji czynnej jak również cel, w którym dany środek został użyty. Dlaczego o tym piszemy? Otóż, różnice w doborze zaprawy do pszenicy nie wynikają tylko z nazwy handlowej, czy też jej składu. W obrębie identycznego składu substancji i nawet takiej samej ich ilości rejestracja zdawałoby się tożsamych środków może obejmować zupełnie inne agrofagi, przeciwko którym środek działa. Dlatego czytajmy dokładnie zapisy etykiety zaprawy do pszenicy, ale też innych środków i na ich podstawie uzupełniajmy „Dokumentację…”- a nie w oparciu o pamięć. Unikniemy w ten sposób problemów wynikających z różnic czy nieprawidłowości zapisu a rzeczywistego stanu. Wszelkie błędy popełnione już na tym etapie mogą bowiem skutkować późniejszymi problemami, mandatami, a nawet brakiem możliwości uzyskania dopłat.
Wybierajmy zaprawy do pszenicy o najszerszym spektrum działania
Przy wyborze zaprawy do pszenicy kierujemy się często względami ekonomicznymi – głównie ceną produktu. Może jednak warto popatrzeć na ekonomikę produkcji szerzej. Inwestycja w dobrą, kilkuskładnikową, o szerokim spektrum zwalczanych patogenów, ale drogą zaprawę może okazać się w całokształcie tanim elementem. Zaprawy do pszenicy mają na celu profilaktyczne i interwencyjne działanie wobec patogenów, które zagrażają pszenicy od momentu korzenia zarodkowego wydostającego się z ziarniaka (BBCH 05). Do momentu zanim pochewka liściowa przebije się na powierzchnię gleby (BBCH 09) i moglibyśmy zauważyć oraz zidentyfikować problem, najwcześniej w fazie 2 liści (BBCH 12), mogłoby być za późno z jakimkolwiek działaniem obronnym – interwencyjnym. Zaprawa do pszenicy zapewnia zatem zdrowotność roślinie, a nam „spokojniejszy sen”. Szczególnie, gdy warunki glebowo-klimatyczne (chłodno i bardzo wilgotno lub ciepło oraz bardzo wilgotno) opóźniają wschodzenie siewek.
Warto jednak zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt – nie dysponujemy obecnie odpowiednią pulą fungicydów nalistnych, którymi moglibyśmy chronić pszenicę przed chorobami od jej wschodów do momentu spoczynku zimowego. Chodzi przecież głównie o to, by rośliny zakończyły wegetację jako zdrowe, w dobrej kondycji, jak najlepiej przygotowane do surowych warunków zimowania.
Czytaj również: Zaprawa do rzepaku przed siewem. Którą wybrać?
Identyczny skład zaprawy do pszenicy nie świadczy o tożsamości produktów
W załączonej poniżej tabeli znajdują się informacje o dopuszczonych do obrotu w Polsce zaprawach do pszenicy (stan na 9 sierpnia 2021 r.). W drugiej kolumnie podajemy skład zaprawy do pszenicy – nazwę substancji czynnej/substancji czynnych oraz gramaturę. Natomiast trzecia kolumna to dane dotyczące zwalczanych chorób, zgodnie z zapisem etykietowym danego środka. Analiza kolumn 2. i 3. bywa ciekawa jak również zaskakująca. Rolnik sam powinien wyciągnąć z tego wnioski, jednak nieco nakieruję. Dlaczego ta sama substancja, w takiej samej ilości różni się tak bardzo pod kątem liczby zwalczanych agrofagów?
Różnice mogą wynikać z faktu, że podczas badań rejestracyjnych wystąpiły tylko takie choroby, więc szybko zarejestrowano środek przeciwko przebadanym agrofagom. Czasami, gdy mamy do czynienia z tzw. wzajemnym uznawaniem – środek musi być identycznie zarejestrowany, jak w kraju, w którym był dotychczas stosowany.
Weźmy jednak pod uwagę jeszcze jeden fakt – często te najszersze rejestracje zaprawy do pszenicy (największa gamma zwalczanych chorób) dotyczą oryginalnych środków ochrony roślin, które na rynku pojawiły się przed laty jako produkty danego koncernu chemicznego. Opracowano dla nich specyficzną formę, nośniki, jak również wspomagacze, itp. które sprawiają, że środek jest niepowtarzalny i wyjątkowy oraz wszechstronny w działaniu. Gdy ochrona patentowa substancji czynnej wygasła, także inni producenci mogli sięgnąć po ten związek i próbować stworzyć produkt handlowy czy mieszaninę handlową. Ale jest to tylko odwzorowanie – nie zawsze w pełni udane, bowiem forma jak również skład substancji wspomagających zawsze zostają „słodką tajemnicą” wynalazcy/pierwszego producenta, nigdy nieujawnianą. Dlatego więc wybierajmy środki o najszerszym spektrum i oryginalnie, najsilniej działające.

Rancona – nowa generacja zapraw nasiennych.
Oryginalny składnik zaprawy do pszenicy – zdziała wiele
Przy wyborze zaprawy do pszenicy zwracajmy ponadto uwagę na strategię antyodpornościową i sięgajmy po produkty przemiennie. Jedną z substancji o bardzo niskim ryzyku powstania na nią odporności jest ipkonazol (z grupy triazoli). Występuje on samodzielnie w produkcie handlowym Rancona 15 ME oraz w gotowej mieszaninie z imazalilem w środkach Rancona i-MIX ME i Vitona. Nowoczesny jest w tych produktach nie tylko składnik czynny, ale także forma mikroemulsji (ME) umożliwiająca bardzo dokładne i jednolite pokrycie ziarna, dużą skuteczność biologiczną w działaniach powierzchniowym i układowym (pobierana przez korzeń zarodkowy i krążąca w roślinie, zabezpieczająca także jej nowo pojawiające się organy) przy bardzo małych dawkach środka. Zaprawa ta nie ogranicza ani siły kiełkowania ani energii kiełkowania. W tabeli poniżej znajdują się informacje, przed którymi chorobami chronią te zaprawy do pszenicy zasiewy ozime, ale można ich użyć także do zabezpieczania ziarna jęczmion – ozimego i jarego, pszenicy jarej, ozimych – pszenżyta i żyta.
Zaprawy do pszenicy, zarejestrowane w Polsce
Nazwa handlowa środka | Skład – nazwa substancji czynnej/ych | Zwalczane choroby |
Jednoskładnikowe zaprawy do pszenicy | ||
Difend 30 FS | difenokonazol – 30 g | zgorzel siewek |
Difend FS | zgorzel siewek, śnieć, śnieć cuchnąca | |
Divident Xtra 030 FS | zgorzel siewek, septorioza plew, śnieć cuchnąca, głownia pyląca, śnieć karłowa | |
Celest 025 FS | fludioksonil – 25 g
| pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca, zgorzel siewek, fuzarioza |
Goliat 025 FS | pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca, zgorzel siewek, fuzarioza, septorioza | |
Maxim 025 FS | ||
Omnix 025 FS | ||
Prepper | fuzaryjna zgorzel, śnieć cuchnąca | |
Fluarto 50 FS | fludioksonil – 50 g
| pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca, śnieć gładka, fuzaryjna zgorzel siewek |
Madron 50 FS | ||
Trigof 50 FS | ||
Systiva 333 FS | fluksapyroksad – 333 g
| septorioza liści, pleśń śniegowa, mączniak prawdziwy |
Savea 333 FS | septorioza liści, pleśń śniegowa | |
ZN Premium 333 FS | ||
Rancona 15 ME | ipkonazol – 15 g | śnieć cuchnąca, śnieć gładka, zgorzel siewek |
Latitude 125 FS | siltiofam – 125 g | zgorzel podstawy źdźbła |
Latitude XL | ||
Funaben Plus 02 WS | tebukonazol – 20 g | śnieć cuchnąca, zgorzel siewek
|
Zaprawa Zbożowa Orius Extra02 WS | ||
Syrius 02 WS | tebukonazol – 20% | |
Tebseme | tebukonazol – 25 g | śnieć cuchnąca |
Gizmo 060 FS | tebukonazol – 60 g | śnieć cuchnąca, śnieć gładka, zgorzel siewek, pleśń śniegowa, głownia pyląca |
Zaprawa Zbożowa Orius 060 FS | śnieć cuchnąca, śnieć gładka | |
Premis 025 FS | tritikonazol – 25 g
| śnieć, śnieć cuchnąca, śnieć gładka, głownia, zgorzel siewek, pleśń śniegowa, pasiastość liści, rynchosporioza |
Beltone 25 FS | śnieć cuchnąca, śnieć gładka, głownia pyląca, zgorzel siewek, pleśń śniegowa | |
Real 025 FS | ||
Zaprawa Sarfun 025 FS | zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, śnieć gładka | |
Tresser 050 FS | tritikonazol – 50 g
| śnieć cuchnąca, śnieć gładka, fuzaryjna zgorzel siewek, pleśń śniegowa |
Triter 050 FS | ||
Zaprawian 050 FS | ||
Dwuskładnikowe zaprawy do pszenicy | ||
Celest Extra 050 FS | fludioksonil – 25 g, difenokonazol – 25 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, głownia pylącą, śnieć cuchnąca, śnieć karłowa |
Difend Extra FS | śnieć cuchnąca, śnieć karłowa, fuzaryjna zgorzel siewek | |
Celest Power | fludioksonil – 25 g, sedaksan – 25 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek (fuzarioza siewek/septorioza siewek), śnieć cuchnąca, głownia pyląca, ostra plamistość oczkowa (rizoktonioza) |
Maxim Power | ||
Omnix Power | ||
Vibrance Duo | ||
Vibrance Duo 050 FS | ||
Sedevax 60 FS | fludioksonil – 50 g, tebukonazol – 10 g | śnieć cuchnąca, śnieć gładka, zgorzel siewek, pleśń śniegowa |
Seedron 60 FS | ||
Flutik 050 FS | fludioksonil – 25 g, tritikonazol – 25 g | fuzaryjna zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, pleśń śniegowa |
Flutrix 050 FS | ||
Tridox 050 FS | ||
Rancona i-MIX ME | ipkonazol – 20 g, imazalil – 50 g | pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca, śnieć gładka, zgorzel siewek |
Vitona | ||
Redigo Pro 170 FS | protiokonazol – 150 g, tebukonazol – 20 g | zgorzel siewek, pleśń śniegowa |
Retro 170 FS | ||
Orius Universal 75 ES | tebukonazol – 15 g, prochloraz – 60 g | pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca, zgorzel siewek, głownia pyląca |
Lamardor 400 FS | tebukonazol – 150 g, protiokonazol – 250 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, śnieć gładka |
Diadem | tritikonazol – 20 g, prochloraz w postaci kompleksu z miedzią (II) – 60 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, fuzarioza siewek, głownia pyląca, śnieć cuchnąca |
Sigona | ||
Kareo 080 FS | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, głownia pyląca, śnieć cuchnąca | |
Kinto Duo 080 FS | tritikonazol – 20 g, prochloraz – 60 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, fuzarioza, głownia pyląca, śnieć cuchnąca
|
Premis Pro 080 FS | ||
Real Super 080 FS | ||
Seman | ||
Trzyskładnikowe zaprawy do pszenicy | ||
Beret Trio 060 FS | fludioksonil – 25 g, difenokonazol – 25 g, tebukonazol – 10 g
| zgorzel, zgorzel siewek, pleśń śniegowa, śnieć, śnieć cuchnąca, śnieć gładka, głownia, głownia pyląca |
Celest Trio 060 FS | ||
Goliat Trio 060 FS | ||
Vibrance Gold 100 FS | fludioksonil – 25 g, sedaksan – 50 g, difenokonazol – 25 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, śnieć karłowa, głownia pyląca, ostra plamistość oczkowa (rizoktonioza), fuzarioza |
Beret Opti | fludioksonil – 25 g, sedaksan – 25 g, tebukonazol – 10 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, głownia pyląca, ostra plamistość oczkowa (rizoktonioza) |
Vibrance Opti | ||
Vibrance Trio 060 FS | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, fuzarioza siewek, septorioza, śnieć cuchnąca, głownia pyląca, ostra plamistość oczkowa (rizoktonioza) | |
Beret Star | fludioksonil – 25 g, sedaksan – 25 g, tritikonazol – 20 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, głownia pyląca, ostra plamistość oczkowa (rizoktonioza) |
Vibrance Pro | ||
Vibrance Star | ||
Vibrance Star 070 FS | ||
Kinto Plus | fludioksonil – 33,3 g, fluksapyroksad – 33,3 g, tritikonazol – 33,3 g | pleśń śniegowa, fuzaryjna zgorzel siewek, śnieć cuchnąca |
Premis Plus | ||
Real Plus | ||
Sigona Plus | ||
Bariton Super 97,5 FS | fludioksonil – 37,5 g, protiokonazol – 50 g, tebukonazol – 10 g | fuzaryjna zgorzel siewek, pleśń śniegowa, śnieć cuchnąca |
Fluoxonazol 080 FS | protiokonazol – 37,5 g, fluoksastrobina – 37,5 g, tebukonazol – 5 g | pleśń śniegowa, zgorzel siewek, śnieć cuchnąca, śnieć gładka, septorioza liści, głownia pyląca |
Scenic 080 FS | ||
Baytan Trio 180 FS | triadimenol – 150 g, fluoksastrobina – 25 g, fluopyram – 5 g | zgorzel siewek, pleśń śniegowa, mączniak prawdziwy, septorioza liści |
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Artykuł zawiera lokowanie produktu i ma charakter promocyjny.
