Zwalczanie pordzewiacza śliwowego – szkodnika drzew pestkowych
Pordzewiacz śliwowy często występuje licznie i powoduje znaczne szkody w sadzie śliwowym. Aby uniknąć ogromnych szkód konieczna jest staranna ochrona, poparta uważnymi lustracjami. Jak zatem rozpocząć zwalczanie pordzewiacza śliwowego?
Poważnym zagrożeniem szkodnik ten jest zwłaszcza w szkółkach i młodych nasadzeniach śliw. Gatunek występuje także na innych drzewach pestkowych tj.:
- morela,
- brzoskwinia,
- czereśnia,
- wiśnia.
Spis treści
Pordzewiacz śliwowy – charakterystyka szkodnika
Pordzewiacz śliwowy (Aculus fockeui) to roztocz należący do nadrodziny szpecieli. Organizmy te wyróżniają się niewielkimi rozmiarami, wydłużonym ciałem, niepodobnym do innych pajęczaków. Wyróżniają się też mniejszą liczbą odnóży. Długość ciała tego pordzewiacza wynosi 0,14–0,17 mm, a jego ubarwienie jest żółtawe lub żółtawobrązowe. Odwłok składa się z 32 pierścieni.
W sezonie szpeciel ten może rozwinąć ponad 10 pokoleń. Stadium zimującym są samice między łuskami pąków lub w szczelinach kory drzew. W zależności od wiosennej pogody i stopnia nabrzmienia pąków samice uaktywniają się w drugiej połowie marca albo na początku kwietnia. Zaczynają wówczas żerować na rozwijających się pąkach i młodych listkach. W późniejszym etapie uszkadzają także kwiaty i skórkę zawiązków owoców. Na zimowanie szpeciele te schodzą od połowy lipca.
Pordzewiacz śliwowy – szkodliwość roztoczy
Zwalczanie pordzewiacza śliwowego prowadzimy także na innych opanowywanych gatunkach drzew pestkowych, m.in. na brzoskwini
Szkodliwość pordzewiacza śliwowego żerującego na śliwach jest podobna do uszkodzeń powodowanych przez pordzewiacza jabłoniowego na drzewach ziarnkowych. Żerowanie pordzewiaczy na rozwijających się pąkach, liściach i młodych pędach powoduje powstawanie żółtych, a później brązowawych plam. W późniejszym okresie na liściach widoczne są prześwitujące marmurkowato plamki, srebrzenie liści, co się kończy obumieraniem całej blaszki. W efekcie liście się marszczą, przedwcześnie opadają, wzrost drzewa jest zahamowany, a plony owoców niższe. Widocznym objawem żerowania są też skrócone międzywęźla, zwłaszcza na wierzchołkach pędów, w czego efekcie powstają tzw. czarcie miotły.
Wysysając sok roślinny z pąków, liści, pędów i zawiązków owocowych, pordzewiacze powodują zmniejszenie lub zahamowanie fotosyntezy, przy jednoczesnym wzroście transpiracji (w efekcie następuje zwiększenie wrażliwości roślin na niedobór wody). Prowadzi to do zahamowania wzrostu młodych drzewek i uszkodzeń liści. Pogorszeniu ulega również jakość owoców (na skórce pojawiają się ordzawienia), a drzewa mają obniżoną mrozoodporność.
Jak zwalczać pordzewiacza śliwowego. Lustracje sadów i określanie progu zagrożenia
Szpeciele są tak małe, że do ich bezpośredniej obserwacji na drzewie niezbędna jest lupa o znacznym powiększeniu. Próg zagrożenia powinno się określać w dwóch okresach. W fazie bezlistnej drzew należy pobierać po 1 pędzie z 20 losowo wybranych drzew i przejrzeć te pędy na obecność zimujących samic. Na pędach jednorocznych należy przeglądać pąki, a na starszych również fałdy i spękania kory. Zabieg bezpośredni można wykonać po stwierdzeniu średnio 10 osobników na 1 pąk, albo po stwierdzeniu 20 osobników na długości 10 cm bieżących pędu.
Po kwitnieniu, od połowy maja do połowy lipca należy obserwować drzewa regularnie co 2 tygodnie. W tym czasie należy pobrać po 10 liści z 20 losowo wybranych drzew i odnotować obecność szpecieli na powierzchni cm2 liścia. Do oceny liczebności należy wykorzystać binokular o dużym powiększeniu. Najwięcej pordzewiaczy można znaleźć zwykle w pobliżu nerwu głównego u podstawy liścia, z jego dolnej strony. W tym przypadku próg zagrożenia wynosi 5–20 osobników/cm2 liścia (w próbie 200 liści).
Zwalczanie pordzewiacza śliwowego – ochrona
W zwalczaniu pordzewiacza należy uwzględnić działania profilaktyczne polegające na zakładaniu sadów ze zdrowego materiału nasadzeniowego.
Gdy drzewa są zasiedlone przez szpeciele, wówczas bardzo trudno pozbyć się całkowicie tych szkodników. Warto zwrócić uwagę również na stopień wrażliwości niektórych odmian śliw na występowanie pordzewiacza. Metody bezpośrednie, a zwłaszcza chemiczna nigdy nie są w stanie w pełni zlikwidować populację tych roztoczy. Szpeciele ze względu na małe rozmiary są bowiem w stanie schować się lub uodpornić na często stosowane środki przędziorkobójcze. Możliwe jest też zastosowanie metody biologicznej, a przede wszystkim wykorzystanie pożytecznych roztoczy z rodziny dobroczynkowatych.
W zwalczaniu chemicznym (jeśli próg zagrożenia zostanie przekroczony), należy uwzględnić 2 lub 3 terminy, tj. zielony lub biały pąk śliwy, tuż po kwitnieniu, a czasem trzeba nawet wykonać trzeci zabieg – najpóźniej do połowy lipca. Rozwój populacji pordzewiacza śliwowego można najłatwiej zahamować w czasie pierwszego zabiegu. W tym celu najlepiej użyć środka zawierającego fenpiroksymat.
Przeczytaj również:
Produkt regionalny — czyli „Na śliwkowym szlaku”
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
