Dzierżawa gruntów rolnych – co musisz wiedzieć
Dzierżawa gruntów rolnych jest często grą na zwłokę. Wydzierżawiający nadal jest właścicielem, a ziemię oddaje jedynie w użytkowanie.
Rolnicy często wydzierżawiają grunty rolne. Jest to dobre wyjście w sytuacji, gdy nie są zdecydowani na ich sprzedaż bądź przekazanie dzieciom. W ten sposób odwlekają w czasie podjęcie ostatecznej decyzji, nie tracąc przy okazji świadczeń emerytalno – rentowych z KRUS. Zdarza się, że właściciel gospodarstwa rolnego pracuje zawodowo poza rolnictwem i nie chce zaprzątać sobie głowy sprawami związanymi z uprawą roli. Dla niego dzierżawa gruntu również stanowi idealne rozwiązanie.
Jeśli nie chcemy sprzedawać ziemi, możemy przemyśleć dzierżawę.
Spis treści
Przykład
Pani Zofia jest właścicielką gospodarstwa rolnego, które odziedziczyła po rodzicach. Nigdy nie wiązała swej przyszłości z rolnictwem. Prowadzi dobrze prosperującą agencję reklamową. Jednak w chwili obecnej nie zamierza sprzedawać gospodarstwa, gdyż ziemia nie traci na wartości i stanowi dobre zabezpieczenie finansowe. Stwierdza, że najlepszym wyjściem w tej sytuacji będzie dzierżawa gruntów rolnych, które posiada.
Dzierżawa gruntów rolnych wymaga ustalenia konkretów
Zgodnie z art. 693 § 1. kodeksu cywilnego przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.
Aby dzierżawa gruntów rolnych była ważna, musimy pamiętać o dopełnieniu formalności.
Strony sporządzają umowę na piśmie. Powinna ona zawierać numery ewidencyjne działek wraz z ich powierzchnią, wysokość czynszu, okres trwania dzierżawy i sposób wypowiedzenia umowy. Najczęściej czynsz ustalany jest w naturze. Wynosi on na przykład 100 kg pszenicy z 1 ha. Dzierżawca powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki i nie może zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego.
Według ustawy o podatku rolnym na dzierżawcy spoczywa podatek rolny tylko wtedy, gdy umowa dzierżawy została zawarta stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub w związku z uzyskaniem renty strukturalnej.
U notariusza lub w urzędzie gminy
Dzierżawę można sporządzić samemu i poświadczyć podpis u notariusza. Wiąże się to jednak z kosztami.
Umowę dzierżawy można sporządzić samemu i poświadczyć podpis u notariusza, by nadać umowie datę pewną. Jeśli czynsz został ustalony w naturze to pobierze on opłatę w wysokości 24,60 zł brutto za każdy podpis. Jest to maksymalna stawka taksy notarialnej. W przypadku konkretnej sumy pieniężnej mnoży się czynsz przez okres trwania dzierżawy gruntów rolnych. I tak jeśli roczny czynsz wynosi 1000 zł, a umowa zostaje zawarta na 10 lat to opłata za każdy podpis wyniesie 38,13 zł brutto. Dokładne uregulowania można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Istnieje jeszcze możliwość poświadczenia własnoręczności podpisu przez wójta bądź burmistrza. Nadaje to również datę pewną. Tu opłata skarbowa wynosi 9,00 zł za każdy podpis. Urzędy gmin dysponują wzorami umów dzierżawy i zazwyczaj mają wyznaczonego pracownika, który pomaga w ich sporządzaniu.
Dzierżawca z prawem pierwokupu
Umowę dzierżawy należy zarejestrować w ewidencji gruntów i budynków, którą prowadzą starostwa powiatowe. Nie trzeba o jej istnieniu informować urzędu skarbowego, bo dzierżawa gruntów na cele rolnicze jest zwolniona z opodatkowania.
Należy pamiętać o konieczności zarejestrowania umowy dzierżawy w ewidencji gruntów i budynków.
W myśl art. 704 kodeksu cywilnego w braku odmiennej umowy dzierżawę gruntu rolnego można wypowiedzieć na jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego. Za porozumieniem stron można ją rozwiązać w każdej chwili bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Dzierżawcy zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży nieruchomości rolnej, jeżeli umowa dzierżawy została zawarta w formie pisemnej i ma datę pewną oraz była wykonywana co najmniej przez 3 lata.
Dzierżawa gruntów rolnych w 2025 roku – nowe stawki czynszu
W 2025 roku KOWR przedstawił dane dotyczące średnich stawek dzierżawy gruntów rolnych. Średni czynsz osiągnął poziom 12,2 dt/ha. Z tego powodu właściciele gruntów chętniej oferują działki w dzierżawę. Ponadto najwyższe stawki odnotowano w województwie kujawsko-pomorskim oraz warmińsko-mazurskim, mimo to różnice regionalne nadal pozostają istotne dla dzierżawców.
Przedłużanie umów dzierżawy na nowych zasadach
Od 2024 roku obowiązują zmienione przepisy dotyczące długości trwania umów dzierżawy. Przede wszystkim KOWR umożliwia teraz zawarcie umowy nawet na 20 lat. Dlatego wielu rolników decyduje się na długoterminowe rozwiązania. Jeżeli powierzchnia przekracza 300 ha, konieczna jest zgoda centrali. Jednak w przypadku krótszych umów wystarczy decyzja lokalnego oddziału.
Przetargi na dzierżawę ziemi – większa przejrzystość zasad
Na początku 2025 roku zmieniono zasady organizacji przetargów na dzierżawę gruntów Skarbu Państwa. Otóż nowe przepisy wymagają publikacji ogłoszeń w BIP i urzędach gmin.
Dzięki temu wszyscy zainteresowani mają równy dostęp do informacji. Ponadto ustalono nowe widełki wysokości wadium w zależności od czynszu. Co istotne, zmiany zwiększają transparentność i ograniczają nadużycia.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
Mam pytanie mam 4 ha pola dałem Bratu w Dzierżawa Dostał nakaz podatku i Dowód ja się nie podpisywałem pod tym oddał mi Dowód Nakazu mi Nie oddał co mam zrobić czy to jest karalne Bo nic nie podpisałem na pewno