Jak zregenerować gleby po powodzi 2024? Wytyczne MRiRW
Regeneracja gleb po powodzi to konieczny proces. Ministerstwo rolnictwa opublikowało wytyczne dotyczące upraw polowych i trwałych użytków zielonych, które zalane były wodami powodziowymi. Rolnicy dostali tym samym zalecenia, jak zregenerować gleby po powodzi, by nadawały się do uprawy. Poza tym MRiRW radzi, jak postępować z łąkami i pastwiskami.
Zalecenia resortu dotyczące tego, jak zregenerować gleby po powodzi są dość szczegółowe, poniżej prezentujemy ich skrót.
Spis treści
Gleby po powodzi — pierwsze kroki
Po powodzi konieczne jest sprawdzenie stanu terenu, szczególnie pod kątem naniesionych materiałów, takich jak osady, namuły i odpady. Poza tym warto skontrolować roślinność, która przetrwała na obecność oznak chorobowych. Jeśli istnieje podejrzenie skażenia chemicznego gleby, należy to zgłosić do lokalnego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, który także odpowie na inne pytania dotyczące skutków powodzi.
Uprawy polowe po powodzi
Na polach, gdzie uprawy zostały zniszczone przez powódź, należy odprowadzić pozostałą wodę, wyrównać teren i usunąć zanieczyszczenia. Po odpowiednim osuszeniu gleby zaleca się wykonanie uprawy mechanicznej na głębokość do 30 cm w celu jej napowietrzenia.
Resort rolnictwa jasno podkreśla to, co powinno być wszystkim wiadome.
Zbiorów z zalanych i podtopionych pól nie można wykorzystywać!
Nie można nimi skarmiać zwierząt, ani tym bardziej kierować do spożycia przez ludzi. Plony z zalanych i podtopionych pól muszą być zutylizowane, najlepiej w biogazowniach.
Jeśli rośliny takie jak kukurydza czy ziemniaki, buraki itp. nie zostały zebrane przed powodzią, należy je zebrać i zutylizować. Niezebraną soję trzeba zaorać, jeśli będzie można wjechać na pole. Pola obsiane oziminami, np. rzepakiem, po zaoraniu można przesiać zbożami ozimymi bądź jarymi.
Regeneracja gleb po powodzi
Resort zaleca wysiewanie poplonu ozimego. Ma on być przeznaczony na zielony nawóz po przeoraniu wiosną. Jeśli tylko będzie możliwy wjazd na pole, należy takie poplony wysiewać, pomimo upływu zalecanego terminu siewu. W efekcie wzbogacą one glebę w substancję organiczną.
Straty wapnia, magnezu i potasu
Na terenach, gdzie wystąpiły silne spływy powierzchniowe, zwłaszcza na glebach lekkich, może dojść do ubytków wapnia, magnezu i potasu. Konieczne jest wykonanie analizy gleby przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze i ustalenie dawek odpowiednich nawozów.
Jak przygotować gleby po powodzi pod nowe zasiewy
Gdy gleby po powodzi osiągną taką wilgotność, by można było wjechać ciężkim sprzętem, można przystąpić do nawożenia fosforowego i potasowego. Wapnowanie może być konieczne, jeśli analizy gleby wykazują zakwaszenie. Na terenach popowodziowych warto rozważyć zastosowanie nawozów wapniowych również dlatego, aby ograniczyć mobilność metali ciężkich i ich negatywny wpływ na rośliny i wody gruntowe.
Gleby po powodzi i zalaniach wymagają uzupełnienia składników pokarmowych (w formie stałej bądź płynnej). Regenracja gleb po powodzi rozpoczyna się od poznania wyników analizy gleby
Resort zaleca, aby w najbliższej Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej określić odczyn gleby i jej inne właściwości chemiczne. Pomoże to podjąć odpowiednie i najbardziej racjonalne decyzje dotyczące nawożenia.
Gleby po powodzi wymagają regeneracji np. z powodu ryzyka skażenia
Powódź może prowadzić do lokalnego skażenia terenu przez odpady, pestycydy (w tym środki ochrony roślin) czy inne substancje chemiczne, które mogą przenikać do roślin, wód gruntowych i studni. W przypadku podejrzeń skażenia należy oznaczyć teren i zlecić pobranie próbek. Jak informuje ministerstwo, próbki glebowe mogą pobrać osoby wykwalifikowane np. ze stacji chemiczno-rolniczych, ODR, Zakładu Herbologii IUNG-PIB. W przypadku podejrzenia występowania patogennych mikroorganizmów, próbki trzeba przekazać do Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej.
Natomiast jeśli na nowych zasiewach roślin ozimych wystąpią nietypowe objawy chorobowe lub szkodniki, należy skontaktować się z Państwową Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa lub Instytutem Ochrony Roślin-PIB w Poznaniu.
Osady popowodziowe mogą zawierać patogeny, m.in. grzybów z rodzajów: Fusarium, Verticilium czy Botrytis cinerea. Podczas usuwania obumierających i martwych roślin trzeba stosować maseczki i rękawice. Aby zabezpieczyć uprawy przed chorobami roślinnymi wywoływanymi przez grzyby, warto stosować fungicydy oraz rozważyć wapnowanie gleby.
Zabiegi na trwałych użytkach zielonych
Zalecenia dotyczące renowacji trwałych użytków zielonych po powodzi zależą od ich lokalizacji i warunków terenowych. Na wyżej położonych pastwiskach, po ustąpieniu wody i trzech opadach deszczu, można wznowić wypas. Na terenach płaskich i zastoinowych nie można w tym roku wypasać zwierząt.
Jeśli na łąkach woda stała przez około dwa tygodnie, wartościowe gatunki traw mogły wypaść ze składu roślinnego, co wymaga renowacji metodą podsiewu. Gdy woda opadnie, trzeba skosić ruń i przekazać ją do biogazowni.
Renowacja zależy od grubości naniesionego mułu. Konkretnie to przy cieńszej warstwie stosuje się bronowanie, przy grubszej — orkę i siew odpowiednich mieszanek traw.
Bezpłatne badania gleby po powodzi
Resort rolnictwa poinformował już 19 września br., że zapewnia darmowe badania gleb z zalanych terenów. Stacje chemiczno-rolnicze nieodpłatnie wykonują badania gleby po powodzi.
Źródło: www.gov.pl
Wskazówki i Kluczowe kroki w regeneracji gleby po powodzi
Regeneracja gleby po powodzi to skomplikowany proces, który może zająć trochę czasu, ale jest kluczowy dla przywrócenia jej żyzności i zdolności do produkcji roślinnej. Poniżej znajdziesz kilka kroków, które mogą pomóc w regeneracji gleby po powodzi:
Sprawdzenie struktury gleby po powodzi
Powódź często prowadzi do zagęszczenia gleby, co utrudnia przenikanie wody i powietrza do korzeni roślin. Warto ocenić, czy gleba nie wymaga napowietrzenia. Powódź może przynieść osady i muł, który pokrywa powierzchnię gleby, ograniczając dostęp powietrza i światła do roślin. Trzeba usunąć nadmiar mułu i innych osadów. Powodzie mogą przynieść ze sobą różne zanieczyszczenia, takie jak chemikalia czy ścieki. Ważne jest, aby sprawdzić, czy gleba nie została skażona i, w razie potrzeby, przeprowadzić jej oczyszczenie.
Usuwanie martwych roślin i materiałów organicznych
Po powodzi na polach mogą znajdować się martwe rośliny, drzewa czy inne organiczne szczątki. Trzeba je usunąć nie tylko ze względu na konieczne prace, ale po to, aby gleba mogła lepiej oddychać i szybciej się zregenerować.
Napowietrzanie gleby po powodzi
Po powodzi gleba często staje się zbita, co utrudnia rozwój korzeni roślin. Napowietrzenie (np. poprzez głębokie oranie lub spulchnianie) pomaga przywrócić jej strukturę i zdolność do absorbowania wody oraz składników odżywczych.
Poprawa składu organicznego gleby
Powódź może wypłukać z gleby cenne składniki odżywcze, takie jak azot czy fosfor. Dodanie kompostu, obornika lub nawozów organicznych może pomóc w przywróceniu odpowiedniego poziomu materii organicznej i składników odżywczych.
Kontrola pH gleby po powodzi
Woda powodziowa może zmienić odczyn gleby, na przykład poprzez wprowadzenie do niej kwasów lub zasadowych zanieczyszczeń. Warto zbadać pH gleby i w razie potrzeby je skorygować (np. wapnowaniem w przypadku kwaśnej gleby).
Zastosowanie roślin fitoremediacyjnych
W przypadku zanieczyszczenia gleby, warto rozważyć wysiew roślin fitoremediacyjnych, które mogą pomóc w oczyszczaniu gleby z toksyn. Niektóre rośliny, takie jak słoneczniki czy konopie, są znane z tego, że potrafią usuwać metale ciężkie i inne zanieczyszczenia z gleby.
Wysiew roślin okrywowych
Wysiew roślin okrywowych, takich jak koniczyna, lucerna czy życica, może pomóc w odbudowie struktury gleby, zapobiegać erozji i zwiększyć zawartość materii organicznej w glebie.
Irygacja i nawadnianie
Woda powodziowa może wywołać przesuszenie górnych warstw gleby po jej ustąpieniu. O ile to możliwe, nawadnianie w odpowiedniej ilości może pomóc w równomiernym rozprowadzeniu wilgoci w glebie i wspomóc jej regenerację.
Monitorowanie
Regeneracja gleby po powodzi to proces, który wymaga cierpliwości i regularnej obserwacji. Gleba po powodzi może potrzebować nawet kilku sezonów, aby w pełni odzyskać swoją funkcjonalność, dlatego warto na bieżąco monitorować jej stan i wprowadzać konieczne zmiany.
Podsumowując, regeneracja gleby po powodzi wymaga kombinacji fizycznych, chemicznych i biologicznych zabiegów. Cierpliwość, zrównoważone metody uprawy oraz troska o odpowiednią zawartość materii organicznej to kluczowe elementy, które mogą pomóc glebie odzyskać jej żyzność.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
