Siara ma moc!
Nowo narodzone cielę potrzebuje szybkiego dostarczenia przeciwciał od matki. Ich nośnikiem jest pierwsza wydzielina gruczołu mlekowego – siara.
Jest gęsta, żółtawa i ma ładną łacińską nazwę – colostrum. W pewnej publikacji, autorstwa znanych wrocławskich naukowców, określana jest mianem „eliksiru życia osesków”. Nie bez powodu. Ta ważna wydzielina zawiera w sobie bardzo ważne substancje. Powstaje w ostatnim okresie przed porodem i w pierwszych dniach po porodzie.
Siara jest wydzieliną, która jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju osesków
Spis treści
Colostrum – co kryje się pod tą nazwą?
Siarę tworzą substancje odżywcze oraz aktywne biologicznie składniki, które odgrywają szereg istotnych funkcji dla nowo narodzonego organizmu. Skład różni się od mleka pod względem „jakościowym”. Ma znaczenie więcej białka, witamin i minerałów, a mniej laktozy niż później produkowane mleko. Siara ma odczyn lekko kwaśny (pH 6,4). Znajdują się w niej białka, węglowodany, tłuszcze, związki mineralne i witaminy. Ta mieszanka stanowi niejako życiodajny „koktajl” dla oseska.
Siara na wagę złota
Pierwsza wydzielina gruczołu mlekowego matki ma w swoim składzie ponad 250 związków chemicznych. Wraz z nią, dostarczane są wszystkie składniki niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania cielęcia. Wśród nich substancje bakteriostatyczne:
- immunoglobuliny;
- laktoperoksydazy;
- lakteniny;
- laktoferyna;
- lizozym;
- leukocyty.
Immunoglobuliny, które są przeciwciałami odgrywają kluczową rolę dla biernej odporności cieląt. U bydła wyróżniono immunoglobuliny trzech klas: Ig G, M i A. W obrębie immunoglobulin klasy G – Ig G1 i G2.
Ważny jest czas
Określa się, że siara ma największą wartość w pierwszym dniu po porodzie. Ze względu na nieprzepuszczalność łożyska dla cząsteczek immunoglobulin IgG, cielę rodzi się ze znikomą odpornością. Dlatego konieczne jest, by przeciwciała zostały jemu „przekazane” wraz z siarą. Poziom immunoglobulin w siarze zmienia się w kolejnych dniach. Zmniejsza się też ich przyswajalność przez organizm cieląt.
Pierwszą siarę należy podać w do dwóch godzin od porodu
Pierwsze godziny życia zwierzęcia są najlepszym momentem na podanie pierwszej siary. Określa się, że powinno to nastąpić w ciągu 30 minut po porodzie i maksymalnie do 2 godzin od wycielenia. Upływ czasu nie jest sprzymierzeńcem ponieważ w końcu zdolność wchłaniania immunoglobulin przez ściany jelita cienkiego do krwi zanika. Późne podanie pierwszej siary sprzyja ofensywie drobnoustrojów, które powodują chociażby biegunki i choroby układu oddechowego.
Jakość siary
Tak jak w przypadku mleka, tak na jakość siary wpływa szereg czynników. Poza czynnikiem „czasowym” i tym, jak zmienia się wartość siary w kolejnych dniach jej wydzielania, różnice w składzie mogą wiązać się z cechami osobniczymi krowy oraz czynnikami zewnętrznymi. Na wartość odżywczą „colostrum” oddziałują m.in następujące czynniki:
- rasa;
- okres międzywycieleniowy;
- wydajność;
- wiek i zdrowie krowy;
- żywienie krów przed porodem;
- pora roku.
Odpowiedni start
Na jakość siary ma wpływ m.in. żywienie przed porodem
Właściwy odchów cieląt, począwszy od podania pierwszej siary po przestawienie na paszę stałą, decyduje o rozwoju cieląt. To z kolei wpływa na zdrowie i wydajność stada. Już niewielka ilość siary podana cielęciu zaraz po narodzinach „uzbraja” organizm oseska w przeciwciała, chroniące przed takimi drobnoustrojami, jak E.coli, Salmonella, rotawirusy i wieloma innymi patogenami. Bywają sytuacje, gdy cielę jest słabe, nie ma odruchu ssania, nie jest w stanie samodzielnie pobrać siary. Wtedy należy jak najszybciej podać tę życiodajną wydzielinę. Radzi się też, by zamrozić siarę z pierwszego doju, bo ma największą wartość odżywczą.
Siara w kosmetyce i farmakologii
Ta gęsta wydzielina znalazła również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym i medycznym. Na rynku, zazwyczaj pod nazwą „colostrum”, można znaleźć kosmetyki i suplementy diety, których komponentem jest (głównie) siara bydlęca. Choć jej prozdrowotne właściwości nie są dla nas aż tak ważne jak dla cieląt, to nie da się ukryć, że ona moc również dla ludzi.
Źródło: Szulc T., Zachwieja A.: Siara – eliksir życia osesków. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Monografie. 1998; Wieczorek-Dąbrowska M., Wójcik P., Malinowski E.: Znaczenie siary krów oraz czynniki warunkujące jej jakość. Przegląd hodowlany nr 4/2013 ss. 9,10.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
