Mszyce na porzeczkach i agreście – zwalczanie szkodliwych owadów
Mszyce na porzeczkach i na agreście reprezentowane są przez wiele gatunków, z których kilka można uznać za ważne gospodarczo i szczególnie groźne dla roślin. Jak chronić przed nimi plantacje, aby uzyskać wysoki, dobry jakościowo plon?
Do najgroźniejszych gatunków mszyc zasiedlających porzeczki i agrest należą:
- Aphis schneideri — mszyca porzeczkowa,
- Cryptomyzus (Cryptomyzus) ribis — mszyca porzeczkowo-czyściecowa,
- Hyperomyzus (Hyperomyzus) lactucae — mszyca porzeczkowo-mleczowa,
- Nasonovia (Nasonovia) ribisnigri — mszyca porzeczkowo-sałatowa.
Na agreście częściej notowana jest Aphis (Bursaphis) grossulariae — mszyca agrestowa.
Spis treści
Cykl rozwojowy mszyc na krzewach owocowych
Mszyce na porzeczkach, właściwie mszyca porzeczkowo-czyściecowa powoduje zniekształcenie i przebarwienie liści
Wszystkie wymienione powyżej gatunki mszyc rozwijają się w sposób holocykliczny. Oznacza to, że w sezonie wegetacyjnym rozmnażają się dzieworodnie, tworząc wiele pokoleń w szybkim tempie. Zimują w stadium jaja na pędach porzeczek. Pierwsze wiosenne pokolenia żerują na liściach krzewów, wierzchołkach pędów i na kwiatostanach. Zwykle na porzeczkach w tym czasie rozwijają się 3 lub 4 pokolenia, które żerują do czerwca. Potem zaczynają migrować na żywicieli letnich, którymi są inne rośliny (czyściec, jasnota, sałata, cykoria, mlecz). Jesienią wracają one na porzeczkę, na której zapłodnione samice składają zimujące jaja. Oprócz mszycy porzeczkowej i mszycy agrestowej wszystkie pozostałe wymienione gatunki są różnodomne (świadczą o tym dwuczłonowe nazwy). Gatunki jednodomne również zmieniają żywicieli latem, na inne krzewy owocowe.
Mszyce na porzeczkach i agreście — szkodliwość
Osobniki mszycy porzeczkowo-mleczowej
Mszyce na porzeczkach i agreście żerują najchętniej na młodych liściach, wierzchołkach pędów i kwiatostanach. Wysysają z nich soki, powodując kędzierzawienie i przebarwienie liści, galasy na liściach, deformację wierzchołków i niezdrewniałych pędów. Żerowanie tych pluskwiaków skraca międzywęźla i hamuje wzrost pędów. Liście w efekcie żółkną i tracą właściwości asymilacji CO2. Mszyce również obficie wydalają spadź, która dodatkowo zatyka aparaty szparkowe, utrudniając oddychanie roślinie. Na niej rozwijają się grzyby sadzakowe, w czego wyniku proces fotosyntezy nie może prawidłowo przebiegać. Szkodliwość pośrednia mszyc polega również na przenoszeniu wirusów, powodujących zmiany wyglądu liści.
Mszyce na porzeczkach i agreście — monitoring
Mszyce często występują licznie i tworzą duże, zwarte kolonie. Liczne kolonie tworzy głównie mszyca porzeczkowo-czyściecowa. Zasiedla dolną stronę blaszki liściowej, wierzchołki pędów i kwiatostany. W początkowej fazie rozwoju porzeczek owady te powodują duże szkody, ograniczając możliwość rozwoju owoców. Aby tego uniknąć, należy od początku wegetacji prowadzić obserwacje krzewów, regularnie w odstępach 2-tygodniowych. Za każdym razem trzeba przejrzeć po 200 losowo wybranych pędów.
- Próg zagrożenia jest przekroczony jeśli stwierdzamy co najmniej 10% zasiedlonych przez mszyce pędów z 200 kontrolowanych.
Jak zwalczyć mszyce na porzeczkach i agreście?
Mszyce na porzeczkach i agreście stanowią atrakcyjny pokarm dla wielu organizmów pożytecznych. Często ich obecność na krzewach można stwierdzić pośrednio, widząc wędrujące biedronki. Aby zwiększyć presję wrogów naturalnych na mszyce, należy stwarzać odpowiednie warunki do ich rozwoju. Zasadnicze znaczenie będzie miała dostępność roślin kwiatowych na plantacji lub w jej pobliżu, bowiem dorosłe osobniki bzygów, złotooków i innych pożytecznych organizmów, odżywiają się pyłkiem i nektarem.
Bezpośrednie zwalczanie mszyc środkami chemicznymi poprzedźmy lustracją plantacji. Ustalamy w ten sposób, czy mamy do czynienia z przekroczonym progiem zagrożenia. Jeśli te warunki są spełnione, to pierwsze zwalczanie wykonujemy przed kwitnieniem porzeczek lub agrestu. Dozwolone do wykorzystania przeciw mszycom są środki z grupy neonikotynoidów (acetamipryd) oraz pyretroidy (deltametryna). Należy pamiętać, że pyretroidy działają najskuteczniej w temperaturze do 20°C. Neonikotynoidy natomiast mogą być używane w wyższej temperaturze. W przypadku licznego występowania mszyc zabieg można powtórzyć po kwitnieniu. Konieczne jest wówczas przestrzeganie karencji.
Czytaj też: Mszyce — prognozy dla sadów i plantacji na 2022 r.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
