Pasożyty u świń – jak sobie z nimi poradzić?

W zasadzie od dziesięcioleci producenci trzody chlewnej starają się przeciwdziałać negatywnym skutkom zarobaczenia w stadach świń. Niestety najczęściej pasożyty u świń mają przebieg podkliniczny i w związku z tym są niezauważalne. W efekcie niektórzy producenci nie dostrzegają i nie doceniają wagi problemu jakim są robaki u świń.
Po czym rozpoznać pasożyty u świń? Przebieg choroby objawia się spadkiem wykorzystania paszy, zaburzeniami apetytu i ograniczeniem przyrostów masy ciała zwierząt. Gdy zauważamy ospały wygląd, suchość skóry objawy z układu oddechowego np. kaszel – też możemy założyć, że pojawiły się robaki. U świń pasożyty wywoływać mogą także biegunki, wymioty i inne zaburzenia funkcji układu trawiennego. Prowadzi to do spadku wyników produkcyjnych, a także obniżenia odporności świń i zwiększenia ryzyka zachorowalności na inne choroby.
Spis treści
Pasożyty u świń – jak wpływają na efektywność produkcji?
Niestety, gdy pojawiają się robaki u świń, musimy liczyć się ze zwiększonym kosztem leczenia oraz profilaktyki. Ma to również wpływ pogorszenie jakości tuszy. Zarażenie pasożytami może również prowadzić do zaburzeń w rozrodzie. Pasożyty u świń wpływają na problemy z zapłodnieniem czy występowanie mniejszych, słabszych jakościowo miotów. Pojawienie się objawów klinicznych w przebiegu choroby pasożytniczej wskazuje na bardzo intensywne zarażenie, często kończące się upadkiem.
W przypadku dużych stad, w których realizuje się programy profilaktyczne, problem zarażenia pasożytami jest mniejszy. Niestety sytuacja wygląda gorzej w mniejszych gospodarstwach, których w naszym kraju jest większość. W takich gospodarstwach często diagnozuje się nawet kilka gatunków pasożytów.
Robaki u świń – jak duży to problem?
Pasożyt jest organizmem, który stale lub okresowo wykorzystuje organizm żywiciela jako źródło pożywienia i środowisko życia, jednocześnie oddziałując na niego szkodliwie. W naturze pasożyty występują powszechnie i dotyczą niemal każdego gatunku zwierząt i roślin. Są one czynnikami selekcyjnymi w wielu populacjach. Jednak pasożyty u świń i innych zwierząt udomowionych przynoszą straty, a także mogą zagrozić życiu ludzi.
Świnie mogą być żywicielami wielu gatunków pasożytów zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Stadny chów sprawia, że robaki u świń rozprzestrzeniają się bardzo szybko
Często mamy niestety do czynienia z jednoczesną inwazją wielu gatunków pasożytów, co dodatkowo utrudnia jednoznaczne rozpoznanie schorzenia. Stwierdzenie jaj pasożytów w kale zwierzęcia potwierdza zarażenie. Jednakże niestwierdzenie ich nie wyklucza tego, że pasożyty u świń w naszym gospodarstwie jednak się pojawiły.
Niestety, większość gatunków bytujących na trzodzie chlewnej może również egzystować w organizmie człowieka. Niektóre z nich mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu ludzi. Parazytozy trzody chlewnej mogą stanowić zagrożenie dla konsumentów wieprzowiny, ponieważ corocznie notuje się kilka śmiertelnych przypadków m.in. włośnicy, będących następstwem spożycia mięsa świni lub dzika, które nie zostało poddane badaniu. Dlatego, tak ważna jest profilaktyka oraz skuteczne zwalczanie robaczyc świń.
Jak leczyć, gdy pojawią się pasożyty u świń?
Gdy zaobserwujemy pasożyty u świń, musimy zastosować specjalistyczny środek. Ma on przerwać łańcuch zakażeń, i zapobiec gromadzeniu się jaj w pomieszczeniach dla zwierząt. Zniszczenie źródła zarażenia w chlewniach oraz na wybiegach osiągamy poprzez gruntowne ich oczyszczanie i odkażanie.
W obiegu handlowym, weterynaryjnym występuje wiele środków na robaki u świń. Po identyfikacji inwazji w naszym stadzie, powinniśmy zastosować lek skierowany przeciwko specyficznemu pasożytowi.
W skład leków odrobaczających wchodzą substancje z różnych grup chemicznych. Ze względu na zróżnicowane systematyczne, mogą działać często tylko dla szczegółowo określonych grup pasożytów. Najczęściej jednak leki dzieli się na przeciwpierwotniacze, nicieniobójcze oraz do zwalczania pasożytów zewnętrznych.
Do najczęściej wykorzystywanych substancji przeciwpierwotniaczych zaliczamy sulfonamidy oraz amprolium. Sulfonamidy są najstarszą grupą kokcydiostatyków, jednak charakteryzują się wysoką toksycznością. Do najczęściej stosowanych preparatów nicieniobójczych zalicza się m.in. lewamizol, iwermektynę oraz fenbendazol. W inwazjach pasożytów zewnętrznych świń takich jak wszawica lub świerzb, ze względu na swoje szerokie spektrum działania stosowana jest iwermektyna lub inne makrocykliczne laktony o podobnych właściwościach (abamektyna, doramektyna).

Podawanie leków na pasożyty możliwe jest na kilka sposobów, m.in. w paszy, ale nie zawsze jest to możliwe
Leki na robaki u świń
Przydatność leków odrobaczających zwalczających pasożyty u świń ograniczana jest takimi czynnikami jak:
- skuteczność,
- działania niepożądane,
- nietoksyczność,
- przeciwwskazania,
- karencja,
- postać i sposób podawania leku,
- trwałość leku,
- wpływ na środowisko.
Według obowiązujących wymogów skuteczność po zastosowania minimalnej dawki leku powinna wynosić 95- 100%. Najlepiej, gdy środek działa zarówno na dojrzałe pasożyty u świń, a także eliminuje jaja, larwy i cysty. Pożądane jest również, aby lek charakteryzował się szerokim spektrum działania i zwalczaniem inwazji wielogatunkowej.
Nowoczesne środki przeciwpasożytnicze cechują się brakiem przeciwwskazań dotyczących kondycji, wieku i stanu fizjologicznego leczonych zwierząt. Umożliwia to natychmiastowe podanie leku, bez konieczność czekania na poród zwierzęcia lub poprawę jego stanu zdrowia. Informacje o ewentualnych rekcjach leku na robaki u świń z innymi substancjami powinny być podane na etykiecie.
Jak należy podawać leki świniom?
Kolejną z cech dobrego środka przeciwpasożytniczego jest całkowity brak lub krótki okres karencji. Karencja w przypadku trzody chlewnej oznacza czas między leczeniem zwierząt, a ich ubojem. W tym czasie organizm zwierzęcia powinien pozbyć się pozostałości substancji czynnej lub jej metabolitów z mięśni i ich narządów wewnętrznych.
Postać leku na robaki u świń powinna umożliwiać łatwe i szybkie podanie licznej grupie zwierząt. Leki dobrze rozpuszczalne mogą podawane być w formie iniekcji. Natomiast te środki o nierozpuszczalnych substancjach czynnych zaleca się podawać wraz z paszą. Należy jednak zaznaczyć, że leki podawane wraz z karmą nie powinny wpływać na jej smak i wygląd. Ponadto środki odrobaczające powinny być trwałe i posiadać długą gwarancję, a wydalane przez zwierzęta leki lub ich metabolity, nie powinny mieć wpływu na środowisko.
Po zastosowaniu preparatów odrobaczających następuje wzmożone wydalanie jaj, larw i dorosłych pasożytów z organizmu żywiciela. To może trwać nawet do 7 dni od rozpoczęcia kuracji na pasożyty u świń. Zabieg będzie tylko wtedy dawał długotrwały efekt, kiedy wszystkie zwierzęta w danym pomieszczeniu zostaną skutecznie odrobaczone, a w otoczeniu nie będzie form inwazyjnych pasożyta mogących prowadzić do ponownego zarażenia.
Efekty odrobaczania trzody chlewnej
Warto odrobaczać, bowiem powinno to przynieść następujące efekty :
- poprawę średniego dziennego przyrostu masy ciała,
- poprawę współczynnika konwersji paszy,
- zmniejszoną liczbę dyskwalifikacji poubojowej wątroby,
- zmniejszoną podatność na choroby układu oddechowego, np. zapalenie płuc,
- lepszy ogólny stan zdrowia/kondycję,
- zminimalizowane zanieczyszczenie środowiska jajami pasożytów.
Kategoria | Utrzymanie trzody chlewnej |
Problematyka | Odporność, obniżenie użytkowości, |
Słowa kluczowe | Parazytozy, pasożyty zewnętrzne i wewnętrzne |
