Perspektywiczne odmiany jabłek zimowych — lista eksperta
Poniżej przedstawiamy standardowe odmiany jabłek zimowych składające się na pierwszą piątkę wśród perspektywicznych. Według naszego eksperta — dr. Tomasza Lipy — to właśnie te będą w przyszłości się liczyły wśród konsumentów. Czyli co nas bardzo interesuje — jednocześnie w sadowniczych nasadzeniach.
Warto zainwestować w nasadzenia uwzględniające poniższe perspektywiczne odmiany jabłek zimowych. Nasz ekspert ocenia je nie tylko pod kątem krajowego konsumenta, ale także jako towar eksportowy na różne rynki świata.
Spis treści
Przyszłościowe odmiany jabłek zimowych — TOP 5 standardowych
Podkreślić należy, że pierwszą piątkę dr Tomasz Lipa, przewodniczący zarządu Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych, stworzył na prośbę naszego portalu ze standardowych odmian jabłoni. Koniecznie trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wśród niżej wymienionych odmian jest wiele mutacji, szczególnie najnowszych, które niejednokrotnie dają przewagę rynkową.
Odmiany jabłek zimowych z liderem — odmianą Golden Delicious
W naszych sadach poza wyjściową odmianą znajdziemy kilka sportów: Golden Delicious Reinders, Golden Parsi da rosa.
Drzewo: początkowo rośnie dość silnie, w późniejszych latach — umiarkowanie silnie. Korona jest kulista, wzniesiona, luźna, z dużą liczbą krótkopędów. W okres owocowania wchodzi wcześnie. Plonowanie jest obfite, wymaga więc przerzedzania zawiązków. W przeciwnym razie owoce mocno drobnieją. Niestety wadą jest tendencja do przemienności owocowania. Drzewo kwitnie średnio późno.
Średnio podatne na: parcha jabłoni, mączniaka jabłoni, choroby kory i drewna oraz choroby przechowalnicze owoców, mało podatne na zarazę ogniową.
Drzewa są mało podatne na mróz.
Wymieniając perspektywiczne standardowe odmiany jabłek zimowych zaczynamy od odmiany Golden Delicious
Owoce: średniej wielkości, kulisto-stożkowate. Skórka bywa lekko ordzawiona, z wyraźnymi przetchlinkami. Zasadnicza jej barwa to jasnozielona. Może się pojawiać żółty bądź lekko różowaty rumieniec na części powierzchni. Miąższ jest kremowożółty, średnioziarnisty, raczej ścisły, średnio soczysty, słodko-kwaśny, aromatyczny, bardzo smaczny.
Dojrzałość zbiorczą jabłka osiągają w połowie października. W przechowali zwykłej mogą być przechowywane do końca lutego, w chłodni z KA — do końca maja.
Golden Delicious został wpisany do Krajowego Rejestru w 1990 r.
Jest to odmiana numer jeden na świecie i w Europie. W Polsce jej udział wzrósł. Natomiast dziś już powoli mamy przesyt tej odmiany przynajmniej na rynku wewnętrznym. Niemniej jest to odmiana światowa, którą powinniśmy mieć w sadach i mamy — podkreśla Tomasz Lipa.
Odmiana jabłek Gala
Od lewej jabłka odmiany Gala Brookfield Baigent, Gala Schniga SchniCo Red
Jest to odmiana bardzo liczna pod względem mutacji. Mianowicie w Polsce znanych jest ok. 30 mutacji Gali. Do najpopularniejszych należą: Gala Brokfield, Gala Dark Ann, Gala Dark Baron, Gala Must, Gala Mondial, Gala Royal (Royal Gala), Gala Schniga, Gala Natali (Natali Gala), Zuzi Gala. Ponadto w nasadzeniach są: Gala Brokfield Baigent, Gala Mitchgla, Gala RB, Gala Schniga SchniCo i Gala Schniga SchniCo Red, Gala Sz, Gala Weronica, Galaval.
Drzewo: rośnie słabo lub umiarkowanie silnie. Korona jest szeroko stożkowata, średnio zagęszczona, o mocnej konstrukcji z konarami bocznymi tworzącymi szerokie kąty z przewodnikiem. Kwitnie średnio późno. Odmiana bardzo plenna, z tendencją do nadmiernego zawiązywania owoców, wymagająca przerzedzania. W przeciwnym razie owoce słabo wyrastają.
Średnio podatna na parcha jabłoni, mało podatna na mączniaka jabłoni. Natomiast podatna na zarazę ogniową oraz choroby kory i drewna (geny po Koksa pomarańczowej). Jej drzewa są średnio wytrzymałe na mróz.
Owoce: małe lub średniej wielkości, stożkowate albo kulisto-stożkowate, wyraźnie żebrowane w części przykielichowej. Skórka gładka, błyszcząca, o podstawowej barwie zielonkawożółtej, pokryta różowoczerwonym lub czerwonym, jednolitym albo paskowanym rumieńcem (fot. — owoce mutantów paskowanych i jednolitych). Miąższ średnio zwięzły, soczysty, drobnoziarnisty, raczej słodki.
Dojrzałość zbiorczą osiągają w standardowym sezonie pod koniec września. Natomiast gdy z powodu temperatury wegetacja zaczyna się wcześniej, wówczas są gotowe do zbioru już w sierpniu. Mogą być przechowywane w zwykłej chłodni do marca, natomiast w KA — do końca kwietnia.
Gala została wpisana do Krajowego Rejestru w 1992 r.
Do tej pory dostosowywaliśmy się do rynku światowego w ramach odmian dostępnych Gali. Obecnie dysponujemy wszystkimi mutacjami Gali, w tym najnowszymi. Prawdopodobnie nadal wśród konsumentów przeważają i są preferowane odmiany prążkowane, ciemne — informuje Tomasz Lipa.
Odmiana jabłoni Red Delicious
Jabłka odmiany Red Delicious
Odmiana jest dość zróżnicowana, ale generalnie dość trudna w uprawie. W starym typie wyróżniamy King Roat (King Road) i Jeromine. Do tzw. spur, czyli mutacji krótkopędowych należy Red Chief. Natomiast najpopularniejszy wśród tzw. pół spur (form pośrednich) jest Red Cap (Red Cup).
Drzewo: rośnie silnie, wcześnie wchodzi w owocowanie, jest bardzo plenne. Owocuje przede wszystkim na krótkopędach, owoce są rozłożone w całej koronie drzewa. Odmiana charakteryzuje się wysoką plennością.
Średnio podatne lub podatne na choroby kory i drewna, na zrakowacenia. Ponieważ owoce są bardzo podatne na gorzką plamistość podskórną, dlatego też drzewa wymagają obfitego dokarmiania wapniem. Poza tym owoce są podatne na oparzeliznę powierzchniową. Grupa odmian o różnym stopniu odporności na mróz — od bardzo podatnych do nawet mrozoodpornych, w zależności od sportu.
Owoce: średniej wielkości, stożkowaty z pięcioma karbami, symetryczny. Skórka gruba, gładka i mocna. Jej zasadnicza barwa to zielonkawożółta. Pokrywa całą powierzchnię skórki karminowy jednolity, czasami paskowany rumieniec. Miąższ chrupiący, soczysty i słodki, z wyczuwalną lekką nutą korzenną. Owoce bardzo trwałe w obrocie handlowym.
Dojrzałość zbiorczą owoce uzyskują pod koniec września. W chłodni zwykłej mogą być przechowywane do końca listopada, w KA — do końca lutego.
Red Delicious nie figuruje w Krajowym Rejestrze.
Dzisiaj wchodzą i zdobywają rynki nowe mutacje, takie jak: King Road, Red Cup, Red Chief i tych odmian nam przybyło. Czyli wpisujemy się w tą pierwszą trójkę odmian światowych — wyjaśnia Tomasz Lipa.
Jabłka odmiany Szampion
Odmiana jabłek Szampion
To grupa, do której należą również: Szampion Arno, Szampion Reno, Red Szampion.
Drzewo: o wzroście średnio-silnym, tworzące korony stożkowate, średnio zagęszczone. Pąki kwiatowe na krótkopędach i pędach jednorocznych. Wymaga silnego cięcia prześwietlającego i odmładzającego.
Średnio wrażliwe na parcha jabłoni, mało podatne na mączniaka jabłoni, bardzo wrażliwe na choroby kory i drewna, raki oraz gumowatość drewna.
Wrażliwe na mróz. Przemarza podczas mroźnych zim, ale łatwo zabliźnia uszkodzone przez mróz drewno.
Owoce: duże lub średniej wielkości, kulisto-stożkowate lub kuliste. Skórka gładka, sucha, matowa, z licznymi, małymi, jasnoszarymi przetchlinkami. Jej zasadnicza barwa to zielonkawożółta lub żółta. Powierzchnię w różnej części, często w całości pokrywa ciemnoczerwonokarminowy, rozmyty lub paskowany rumieniec. Miąższ zielonkawobiały z kremowym odcieniem, średnio ziarnisty, średnio luźny, soczysty, słodki, delikatnie kwaskowaty, lekko aromatyczny, smaczny.
Owoce dojrzałość zbiorczą osiągają na początku października. W zwykłej chłodni mogą być przetrzymane do grudnia–lutego.
Szampion został wpisany do Krajowego Rejestru w 1990 r.
Szampion jest naszą standardową, tradycyjną odmianą i niech tak zostanie. Bo jest to odmiana wdzięczna z punktu widzenia i sadownika, ale i konsumenta. Szampion jest takim naszym Elstarem. To znaczy Niemcy, Holendrzy, czyli północna część Europy ma takie konserwatywne podejście do niektórych odmian i tam Elstar jest taką starą odmianą, która musi być na rynku. Dla nas właśnie Szampion jest taką odmianą bardzo podobną w smaku. Produkujemy ją w zasadzie tylko w Polsce, no trochę w Czechach. Jeśli jest dobrze przechowany i twardy to naprawdę jest bardzo smacznym jabłkiem i nadal cenionym na rynku. Natomiast trzeba przyznać, że rzeczywiście nie jest światową odmianą ale jako dwukolorowa odmiana też powinna być w naszym rankingu — podsumowuje Tomasz Lipa.
Grupa Jonagoldów w tym różne odmiany jabłek zimowych, jak odmiana Red Jonaprince
Jabłka odmiany Red Jonaprince (zwanego też często Jonaprince)
Jest to jedna z największych grup, do której zaliczymy mutanty: Jonagold Boerekamp, Jonagold Decosta, Jonagold Navajo, Jonagodl Rooja, Jonagold Arno (Arnika), Jonagored, Red Jonaprince i Red Jonaprince Wilton’s Star-Select, Jonica.
Drzewo: rośnie bardzo silnie, tworząc koronę rozłożystą, szerokostożkowatą i średnio zagęszczoną o zwisających pędach. Niestety ma tendencję do wchodzenia w przemienne owocowanie. W okres owocowania wchodzi wcześnie. Plonuje średnio obficie. Kwitnie średnio późno.
Wykazuje średnią wrażliwość na parcha jabłoni, mączniaka jabłoni, zarazę ogniową oraz małą podatność na choroby kory i drewna.
Wrażliwość na mróz średnia do dużej.
Owoce: średniej wielkości do dużych, kulisto-stożkowate, żebrowane przy kielichu. Skórka średniej grubości, gładka, lekko tłustawa. Jej zasadnicza barwa to zielonożółta. Powierzchnię w ok. 1/3 pokrywa czerwonawy, rozmyto-paskowany rumieniec. Przetchlinki średniej wielkości, szarawe, niezbyt liczne. Miąższ jest kremowy, twardy, średnio zwięzły, soczysty, aromatyczny, słodko-kwaskowaty, smaczny.
Dojrzałość zbiorczą osiągają pod koniec września–na początku października, natomiast konsumpcyjną od połowy listopada.
W chłodni zwykłej mogą być przechowywane do kwietnia, w KA — do czerwca.
Joangold został wpisany do Krajowego Rejestru w 1990 r.
Mimo wszystko grupa Jonagolda jest nadal ważna, chociaż ona jest dzisiaj mocno podzielona. Dla przykładu Red Jonaprince jest bardzo ciemny i wygląda inaczej od pozostałych owoców z tej grupy. Jednak jakbyśmy zsumowali wszystkie mutacje, to Jonagold jest nadal istotną grupą w polskich sadach — podsumowuje Tomasz Lipa.
Zielone jabłka Granny Smith
To popularne „zielone jabłko” w naszych sklepach.
Owoc jest bardzo atrakcyjny. Ma błyszczącą, gładką skórkę. Miąższ zwięzły, chrupki, soczysty, raczej kwaskowato-słodki. Niekoniecznie smaczny.
Jabłka odmiany Granny Smith
„Nie będziemy uprawiali tej odmiany w Polsce, gdyż u nas okres wegetacji dla niej jest za krótki. Z doświadczenia związanego z próbą uprawy w Polsce tej odmiany wiemy, że nasz Granny Smith jest niesmaczny. Poza tym nie jest taki ładny, zielony jak powinien być. Także tutaj niestety nie możemy wiele… Czy nasza Mutsu może go zastąpić? Otóż Mutsu znamy już od 40 lat i niestety konsumenci w kraju niechętnie przyjęli tą odmianę, mimo że jest smaczna. Ona trafiła na czas, kiedy zmniejszamy wielkość jabłek. Konsumenci chcą drobniejszych owoców, tzn. mniejszego kalibru. Natomiast Mutsu ma jabłka wielkie i no niestety, mimo że są one smaczne, to jednak plasują odmianę w grupie niszowych” — wyjaśnia Tomasz Lipa.
Top 5 odmian jabłek standardowych to podstawa, ale jesteśmy producentem różnorodności
Jak wynika z rozmowy z naszym ekspertem, polskie nasadzenia jabłoni dostosowujemy do standardów rynków światowych. Mamy już bardzo dużo Szampiona i Goldena. Natomiast skala produkcji w Polsce jest tak duża, że my musimy mieć inne odmiany. Analizujemy rynki i jesteśmy odmianowo przygotowani do handlu z wieloma kontrahentami w Europie, ale także Ameryce Południowej czy Azji. Także ta różnorodność odmianowa jest nam potrzebna mimo wszystko. Czyli dywersyfikacja jak najbardziej. Konieczna!
Ranking odmian jabłek — czyli sondaż światowych trendów konsumenckich
Jak tworzy się ranking perspektywicznych odmian jabłek?
Dr Tomasz Lipa: Generalnie testy konsumenckie są prowadzone w skali świata, ponieważ poszukujemy odmiany najlepszej czyli idealnej. Takiej oczywiście nie ma, ale są pewne mody, jeśli chodzi o smak i preferencje. Wszędzie więc na świecie takim testom są poddawane wszystkie nowe odmiany. Oczywiście te testy są prowadzone na różnych poziomach, w tym nowe odmiany są porównywane ze starymi, bo często u konsumentów wygrywa sentyment do starych. Najczęściej konsumenci odpowiadają nam, czy to jest ten kierunek, który w hodowli dobrze obraliśmy. Następnie to co preferuje „świat” my próbujemy też wprowadzać. Naszym błędem jest to, że jako największy producent jabłek per capita na świecie nie wypracowaliśmy dotychczas własnej marki, tylko dostosowujemy się do rynku światowego.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
z zielonych odmian możemy u nas uprawiać green star.krzyzowka granny Smith x celeste