Święto ziemniaka, pyrki, kartofla: czyli co się działo w Kościerzynie?

Pierwszy dzień (17 września) wielkiego rolniczego święta, czyli „Jesieni w polu i ogrodzie – Kościerzyńskiego Dnia Ziemniaka”połączonego w tym roku z XXIII Krajowymi Dniami Ziemniaka rolnicy uczcili… pracą. Jadąc do siedziby Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Oddziału w Kościerzynie, gdzie odbywały się imprezy, byliśmy nawet zaniepokojeni o frekwencję, bowiem prawie na każdym polu pracował kombajn ziemniaczany. Hodowcy ziemniaków spieszyli się, by przed zapowiadanymi opadami deszczu zebrać plony. Na szczęście, nasze obawy okazały się płonne, dopisali wystawcy, dopisali, mimo porannej ulewy drugiego dnia (18 września), zwiedzający i kupujący…

Jak nam powiedział prof. Edward Arseniuk, dyrektor Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB w Radzikowie: – Jestem zbudowany wspaniałą frekwencją na wykładach zarówno rolników, jak i producentów. Sieradzkie słynie z tego, że jest zagłębiem ziemniaczanym i tu właśnie wymiana ziemniaka jest na poziomie 41%. To bardzo wysoki poziom, bo z tą wymianą bardzo różnie bywa. A jest ważna, bo wpływa na wysokość plonów. Przychodzi nowy materiał sadzeniakowy, wolny od chorób i szkodników… Dobrze też plonują te odmiany, które są zalecane.

Dorota Ryl, dyrektor kościerzyńskiego oddziału ŁODR, i profesor Edward Arseniuk, dyrektor Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB w Radzikowie (fot. ŁODR)

A Kościerzyn przywitał nas… spokojem, organizacyjnie bowiem wszystko było dopięte na przysłowiowy ostatni guzik – starannie opracowane i wykonane plansze informowały uczestników zarówno o celach imprez, jak i o miejscu i godzinie poszczególnych atrakcji przygotowanych przez organizatorów: Łódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział w Kościerzynie i Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB w Radzikowie – Zakład Nasiennictwa i Ochrony Ziemniaka w Boninie. Nie sposób nie wspomnieć tu o wspaniałych jesiennych dekoracjach zarówno w pałacu, na scenie, jak i całym placu wystawowym – zachwycały, kusiły i przypominały o tym, że już jesień, tuż za progiem dorodne kapusty, dynie, banie, kabaczki, kalafiory, brokuły i… ziemniaki.

– Nasze województwo ziemniakiem stoi…, a ten region szczególnie, ziemia sieradzko-wieluńska znajduje się w czołówce krajowej pod względem ilości i jakości produkcji ziemniaka. Zadaniem nauki i doradztwa jest wspieranie procesów unowocześniania branży ziemniaczanej i ta idea przyświecała organizacji tych 2 imprez. Ze względu na lokalizację, od 5 lat organizując nasze targi, staramy się wykreować ziemniak z woj. łódzkiego jako rozpoznawalną markę całego regionu – mówiła podczas uroczystego otwarcia Dorota Ryl, dyrektor kościerzyńskiego oddziału ŁODR.

Ziemia sieradzko-wieluńska znajduje się w czołówce krajowej pod względem ilości i jakości produkcji ziemniaka.

Dorota Ryl, dyrektor kościerzyńskiego oddziału ŁODR

Profesor Arseniuk zaś podkreślał m.in., jak ważne jest połączenie nauki z praktyką, a to właśnie dzieje się też na tego rodzaju imprezach. Nauka dba o innowacyjność i postęp biologiczny, przekazując wiedzę praktyce. Należy promować smaczne, dobre jakościowo polskie ziemniaki i organizacja targów te zakładane cele realizuje.

O czym była dokładnie mowa?

Podczas odbywających się w pierwszy dzień targów seminariów szkoleniowo-dyskusyjnych prelegenci mówili m.in. o ochronie ziemniaka przed szkodnikami, chorobach ziemniaka, o uprawie ziemniaka na najwcześniejszy zbiór, racjonalnym nawożeniu plantacji ziemniaka, a także o tym, jak zwiększyć konkurencyjność uprawy ziemniaka jadalnego i integrowanej ochronie ziemniaka.

Na specjalnie przygotowanym polu pokazowym pracownicy IHAR prezentowali kolekcję 112 odmian ziemniaków zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Odmian. Niestety, w niedzielę ze względu na obfity deszcz nie odbyły się pokazy polowe maszyn do zbioru i technologii produkcji ziemniaków. Prezentacja maszyn i urządzeń odbywała się na stoiskach wystawowych.

Stoisko IHAR-PIB ZNiOZ w Boninie (fot. ŁODR)

Ponad 100 odmian ziemniaka, a także objawy chorób, szkodników i uszkodzeń ziemniaków przedstawiano i omawiano na stoisku IHAR-PIB ZNiOZ w Boninie (w oba targowe dni); była też diagnostyka i konsultacje na temat integrowanych metod zwalczania agrofagów ziemniaka.

Producenci ziemniaków z Kościerzyna na swoim stoisku proponowali prosto z pola najsmaczniejsze jadalne odmiany:

• bardzo wczesne – Arrow, Colomba, Denar, Irga, Riviera;
• wczesne – Bellarosa, Gwiazda, Madeleine, Michalina;
• średniowczesne – Finezja, Tajfun.

Zgromadzeni na wydarzeniu goście mogli przyjrzeć się ponad 100 odmianom ziemniaków.

Nie próżnowali też doradcy ŁODR, którzy sprzedawali broszury tematyczne, w punkcie informacyjnym rozdawali „Gazetę Targową” z informacjami o wystawcach oraz ulotkę z przepisami na smaczne dania z ziemniaków. Zainteresowanym rolnikom doradzali i odpowiadali na ich liczne szczegółowe pytania.

Na placu wystawowym swe produkty promowało ponad 140 wystawców; były więc: firmy nasienne z ofertą sadzeniaków, materiału siewnego zbóż, strączkowych i kukurydzy; producenci i dystrybutorzy urządzeń oraz sprzętu do produkcji ziemniaka i pozostałej produkcji rolniczej (w tym m.in. kombajny ziemniaczane oraz sortowniki i opryskiwacze); producenci i dystrybutorzy środków do produkcji ziemniaka i pozostałej produkcji rolniczej; producenci i dystrybutorzy z branży budowlanej, techniki grzewczej i sanitarnej, urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii, a także tradycyjnie wystawcy z branży ogrodniczej. Nie zabrakło firm przetwórczych i spożywczych z przetworami mleczarskimi, miodami, przyprawami ziołowymi oraz przysmakami przygotowanymi z ziemniaków. Były instytucje obsługi wsi i rolnictwa: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Państwowa Inspekcja Pracy, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, szkoły rolnicze, banki, wydawnictwa.

Jestem zbudowany wspaniałą frekwencją na wykładach zarówno rolników, jak i producentów. Sieradzkie słynie z tego, że jest zagłębiem ziemniaczanym.

prof. Edward Arseniuk, IHAR

– Kiedyś targi były dużą atrakcją, jedyną właściwie dużą imprezą promocyjną. Generalnie zawsze na targach chcieliśmy pokazać nowości, może i takie mamy… Dziś nasza obecność w Kościerzynie to tradycja i szacunek dla pracowników Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Przyjeżdżają tu ludzie z naszego regionu, a więc nasi potencjalni klienci – mówi Grzegorz Godziński, z firmy z maszynami rolniczymi z Zadzimia.

– Dziś imprez targowych jest tak dużo, że nie chodzi nawet o zdobywanie klienta. Na tym terenie są nasi klienci i myślę, że nasza obecność na targach jest dla nas i dla nich potwierdzeniem, że wciąż jesteśmy na rynku i mamy się dobrze. Mimo że kontakt z nimi jest cały czas to dziś w formie bardziej świątecznej – dodaje Michał Godziński.

Zwiedzający mogli wziąć udział w konkursie: Rzut pyrką do koszyka. (fot. ŁODR)

Zwiedzający mogli uczestniczyć w pokazach, kiermaszach, konkursach, m.in. w:

• pokazie kulinarnym i degustacji potraw z ziemniaka w wykonaniu Koła Gospodyń Wiejskich z Mieleszyna (gm. Bolesławiec); panie na scenie „na żywo: wykonały dwie potrawy: kotlety ziemniaczane i pierogi ruskie
• konsumenckim konkursie jakości kulinarnej – na najsmaczniejszą odmianę ziemniaka – przygotowanym i prowadzonym przez pracowników IHAR – PIB w Radzikowie ZNiOS w Boninie; do którego firmy hodowlano-nasienne zgłosiły 6 odmian:
  • Lech – Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o.o. – Grupa IHAR
  • Ignacy – Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka Sp. z o.o. w Strzekęcinie
  • Annalena – Europlant Handel Ziemniakami Sp. z o.o.
  • Lady Christl – Agriana Sp. z o.o.
  • Tacoma – Norika Polska Sp. z o.o.
  • Lilly – Solana Polska Sp. z o.o. (największe uznanie głosujących zdobyła odmiana Annalena, a przedstawiciel firmy odebrał Puchar XXIII Krajowych Dni Ziemniaka)
• promocja ziemniaka w żywieniu, upowszechnianie potraw z jego wykorzystaniem oraz wskazanie możliwości jego przydatności kulinarnej – to cele konkursu dla wystawców: Ziemniaczane inspiracje – najlepsza potrawa z ziemniaka, w którym udział wzięło 8 podmiotów:
  • Stowarzyszenie Gospodyń „Wójcin nad Prosną”
  • Koło Gospodyń Wiejskich w Rudzie
  • Stowarzyszenie Kobiet Wiejskich „Rakowiczanka”
  • Zenon i Beata Borowscy
  • Stowarzyszenie „Nasza Przyszłość” Brzeźnio
  • Stowarzyszenie na rzecz rozwoju wsi „Przyszłość dla Żelisławia”
  • H.U. Bogumiła Sobieraj z Jezior
  • Koło Gospodyń Wiejskich w Orchowie (za najsmaczniejsze komisja konkursowa uznała gołąbki ziemniaczane przygotowane przez Stowarzyszenie „Nasza Przyszłość” z gm. Brzeźnio; wyróżniła natomiast szagówki kraszone skwarkami z gotowaną kapustą – Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Wsi „Przyszłość dla Żelisławia”)
• konkursie dla producentów ziemniaków:
  • Najcięższa kościerzyńska pyrka – okazała się nią pyrka odmiany Bellarosa o wadze: 1488 g, która urosła u Józefa Pawlikowskiego ze Stefanowa Ruszkowskiego, gm. Brzeźnio
• konkursach dla zwiedzających:
  • Najdłuższa obierka z pyrki – obierkę o długości 136,5 cm wystrugała Iwona Stefanek z Glinna Kolonia, gm. Warta
  • Rzut pyrką do koszyka – najcelniej rzucał Wowa Pobieda ze Zduńskiej Woli.

Odbyły się również zawody na najdłuższą ziemniaczaną obierkę. (fot. ŁODR)

Folklor, przyśpiewki, obertasy, sieradzkie hafty, ozdoby i dekoracje z bibuły, wyroby użytkowe oraz tradycyjne, a także najsmaczniejsze potrawy z regionu sieradzkiego – to promocja lokalnego dziedzictwa kulturowego. Wśród twórców ludowych spotkaliśmy: Klonowskie Koło Rękodzielnicze, Iwonę Zawiasa z Zagajewa, Teresę Janakowską ze Zduńskiej Woli, Irenę Sapiejkę z Sieradza, F.H.U. Cieśla z Ignacowa, Piotra Witczaka z Sieradza, Cecylię Zawieję z Dzietrzkowic i Marię Majchrowską z Ożarowa. W niedzielę wystąpiły regionalne zespoły artystyczne: Kapela „Podpora rodziny” z Dzietrzkowic, gm. Łubnice oraz Kapela Podwórkowa z Brzeźnia.

Nad całością imprezy wraz z dyrektor Dorotą Ryl czuwali: Tomasz Kolankowski i Ewa Janczak, targowi komisarze.