Ułatwienia w eksporcie ziemniaków na unijny rynek
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa pracują by wprowadzić ułatwienia w eksporcie ziemniaków z Polski do UE (i nie tylko). Jednym z nich ma być obniżenie opłat za badania bulw ziemniaków pod kątem organizmów kwarantannowych. Ale to nie jedyne planowane uproszczenia.
Obniżenie opłat za urzędowe badania bulw ziemniaków pod kątem obecności bakterii kwarantannowych to nie jedyne rozwiązanie mające na celu ułatwienie polskiego eksportu ziemniaków, zwłaszcza na unijne rynki. Bowiem jednocześnie trwają prace nad przepisami, które uproszczą przyznawanie gospodarstwom statutu wolnych od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka (Clavibacter sepedonicus).
Spis treści
Wymagania w eksporcie ziemniaków na rynek unijny
Spośród państw członkowskich Unii Europejskiej głównymi odbiorcami polskich ziemniaków są: Rumunia, Bułgaria, Czechy, Węgry i Niemcy. Aktualne zasady wysyłki ziemniaków z Polski i Rumunii do innych państw członkowskich UE określają unijne przepisy. Główne obostrzenia wynikają z obowiązku zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się bakterii kwarantannowej Clavibacter sepedonicus. Ściśle mówiąc, wiążą się z wyższym poziomem porażenia upraw ziemniaka w Polsce i Rumunii, niż w pozostałych państwach UE.
Obecnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami, bulwy polskich ziemniaków mogą być eksportowane do innych krajów UE. Ale tylko pod warunkiem, że zostały zaopatrzone w paszport roślin. Dodatkowo wymaga się, aby bulwy ziemniaków:
- pochodziły z miejsca produkcji urzędowo uznanego za wolne od bakterii C. sepedonicus (w Polsce — przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa);
- lub uznano je za wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus na podstawie badań urzędowych.
Zasady uznawania gospodarstw za wolne od organizmów kwarantannowych
Zasady uznawania miejsc produkcji za wolne od określonych agrofagów w obrocie międzynarodowym reguluje Międzynarodowy Standard w zakresie Środków Fitosanitarnych. Na tej podstawie wydano rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 7 grudnia 2020 r. w sprawie uznawania miejsc produkcji za wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus. Rozporządzenie uwzględnia biologię bakterii C. sepedonicus oraz epidemiologię bakteriozy pierścieniowej ziemniaka. Zaś w szczególności fakt, że C. sepedonicus przeżywa do 3 lat w resztkach roślinnych w glebie. Może także przetrwać na powierzchni maszyn, urządzeń wykorzystywanych w produkcji oraz na powierzchniach magazynowych.
Mniejsze zagrożenie bakteriozą pierścieniową ziemniaka w Polsce
W praktyce, w ostatnich latach poziom występowania bakterii Clavibacter sepedonicus na terenie Polski znacząco się zmniejszył. Aktualnie więc ryzyko wystąpienia tej kwarantannowej choroby w gospodarstwach zainteresowanych wysyłką ziemniaków na unijny rynek jest niewielkie. A w każdym razie o wiele mniejsze niż jeszcze kilka lat temu.
W ostatnich latach poziom występowania bakteriozy pierścieniowej ziemniaka na terenie Polski znacząco się zmniejszył
Ułatwienia w eksporcie polskich ziemniaków
W związku ze znacznym obniżeniem poziomu występowania bakterii Clavibacter sepedonicus na terenie naszego kraju, podjęto decyzję o uaktualnieniu przepisów. Zatem przygotowano zmiany legislacyjne, które wprowadzą ułatwienia w uznawaniu gospodarstw za wolne od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka. Ma to na celu usprawnienie i uproszczenie procedur przy obsłudze eksportu. Zwłaszcza w przypadku wysyłki ziemniaków z powiatów, gdzie występuje niewielka liczba ognisk bakteriozy pierścieniowej.
Przyspieszenie kontroli gospodarstw
Projekt nowego rozporządzenia proponuje istotne uproszczenie zasad uznawania miejsc produkcji za wolne od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka. Jak również zasad utrzymywania tego statusu. Przede wszystkim skróci się czas kontroli gospodarstwa oczekującego na przyznanie statusu miejsca produkcji wolnego od bakteriozy pierścieniowej ziemniaka. Ponadto po przyznaniu tego statusu intensywność kontroli zostanie znacznie ograniczona.
Aktualnie, projekt rozporządzenia upraszczającego zasady uznawania miejsc produkcji za wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus jest przygotowywany do skierowania do konsultacji i uzgodnień. Zaś, zgodnie z przewidywaniami, nowe przepisy zaczną obowiązywać w lutym 2025 r.
Zniesienie dodatkowych wymagań eksportowych
Ponadto resort rolnictwa zwrócił się do KE o zniesienie dodatkowych wymagań eksportowych. Jak poinformowało naszą redakcję ministerstwo rolnictwa:
Mając na uwadze, że w 2023 roku odnotowano najniższy od czasu akcesji Polski do Unii Europejskiej poziom porażenia upraw ziemniaka w Polsce bakteriozą pierścieniową (2,7% dla ziemniaków towarowych), wiceminister Michał Kołodziejczak wystąpił do Komisarz do spraw Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności Stelli Kyriakides o zniesienie dodatkowych wymagań przy wysyłce ziemniaków z Polski.
Resort rolnictwa przypomniał także, że kwestia ta była omawiana na posiedzeniach Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz w czerwcu i lipcu 2024 r. Jednak wówczas większość państw członkowskich opowiedziała się za pozostawieniem obecnych regulacji. Przynajmniej do czasu potwierdzenia niskiego porażenia bakteriozą pierścieniową ziemniaka upraw w Polsce w kolejnych sezonach. Aktualnie wiceminister poinformował komisarz Stellę Kyriakides, że po uzyskaniu wyników dla kontroli przeprowadzonych w 2024 r. oczekuje powrotu do dyskusji. Konkretnie, do rozmów na temat zniesienia dodatkowych wymagań fitosanitarnych przy wysyłce bulw ziemniaka na unijny rynek.
Ministerstwo rolnictwa zapewnia, że będzie kontynuować działania ukierunkowane na całkowite zniesienie dodatkowych wymogów, obowiązujących przy wysyłce ziemniaków z Polski na unijne rynki. Będziemy informować na naszym portalu o przebiegu tych działań.
Źródło: www.gov.pl
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
