Wysiew zbóż ozimych: gdzie, kiedy i jak?
Susza suszą, ale zasiać trzeba. Przed rolnikami znów okres wytężonej pracy. Lada dzień wysiew zbóż ozimych. Przypominamy o ich podstawowych wymaganiach, by przyszłoroczne zbiory były jak największe.
Czas, rodzaj gleby, potrzeby roślin – wszystko razem wpływa na to, czy i jak zboża przetrwają zimę. Jesień dla rolnika jest więc okresem, w którym musi szybko podjąć właściwe decyzje, by lato przyniosło mu jak najbogatsze plony.
Spis treści
Wysiew jęczmienia
Wysiew zbóż ozimych zaczyna się od jęczmienia. Opłacalna uprawa tego zboża wymaga jednak dobrej jakości gleby.
– Gatunek ten, przede wszystkim ze względu na niską mrozoodporność, a także wysokie wymagania odnośnie odczynu gleby, uprawia się na niewielkim areale, głównie w rejonach charakteryzujących się łagodniejszym klimatem, na południu i południowym zachodzie Polski. Niemniej jednak uprawa jęczmienia ze względu na wczesne dojrzewanie i zbiór umożliwia lepsze rozłożenie prac żniwnych w gospodarstwie, a także siew międzyplonów – wyjaśnia dr inż. Agnieszka Krawczyk z Opolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Zależnie od regionu Polski prace powinny zacząć się w nieco innych terminach:
- 10–15 września – wschód,
- 12–18 września – centrum,
- 16–20 września – zachód.
Jeśli jesień jest dłuższa i cieplejsza, lepiej jest siać później, dlatego opisane terminy mogą ulec zmianie. Rozstawa rzędów powinna wynosić 12 cm, a głębokość siewu 3–4 cm.
Wysiew pszenicy
Najkorzystniejszy czas wysiewu pszenicy przypada na drugą i trzecią dekadę września. Najlepsze terminy dla poszczególnych regionów kraju przedstawiają się następująco:
- 5–20 września – północny wschód,
- 10–25 września – centrum, południowy wschód,
- 15 września – 1 października – zachód, nizina Śląska i regiony nadmorskie.
Należy pamiętać również, że pszenica ozima lubi gleby najwyższej klasy. Na gorszych uprawa jest możliwa, lecz plon dużo niższy, a ochrona oraz walka o dobrej jakości zbiory wymaga większych nakładów. Ponadto nasiona powinny mieć czystość na poziomie min. 98% i wilgotność poniżej 15%. Najlepsza głębokość siewu to ok. 2–4 cm w rzędach o odległości ok. 12 cm. Dla prawidłowego rozwoju roślin powinny być siane równomiernie i w jak największej odległości od siebie.
Pszenica ozima lubi gleby najwyższej klasy. Na gorszych uprawa jest możliwa, lecz plon dużo niższy.
Wysiew żyta
Żyto uzyskuje największe plony, gdy etap krzewienia kończy się w temperaturze 6–8°C. Najlepszy czas na siew trwa 10–15 dni. Kalendarz wysiewu wygląda w związku z tym tak:
- 5–15 września – północny wschód,
- 10–25 września – wschód,
- 15–25 września – centrum,
- 20–30 września – zachód,
- 20 września – 5 października – północny zachód.
Nie zapominajmy jednak, że już opóźnienie o 10 dni wymaga zwiększenia o 10% obsady i wysiewu. Żyto ma jednak najmniejsze wymagania zarówno glebowe, jak i pokarmowe. Sieje się je na głębokość ok. 2–3 cm w rzędach o rozstawie 10–16 cm. Jednak zarówno zbyt gęsty, jak i zbyt rzadki siew może obniżyć jego jakość.
Wysiew pszenżyta
Najlepszy czas na wysiew zbóż ozimych, a więc i pszenżyta, uzależniony od pogody oraz warunków glebowych. Według specjalistów wysiew powinien zostać przeprowadzony w następujących terminach:
- 10–20 września – północny wschód,
- 10–25 września – centrum,
- 20 września – 5 października – zachód.
Pszenżyto dobrze przyjmuje się na glebach zarówno żyznych, jak i tych nieco gorszej jakości. Nie powinno być jedynie siane na najsłabszych i najlżejszych ziemiach.
Do tego na żyznych ziemiach siać można nieco później, a na słabszych glebach lepiej jest zacząć prace nieco wcześniej.
– Opóźnienie może sprawić, że plon będzie mniejszy i gorzej przezimuje. Pamiętajmy, że pszenżyto jest zbożem wrażliwym na opóźnienia terminu siewu – zwracają uwagę specjaliści z Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowego Instytutu Badawczego.
Pszenżyto dobrze przyjmuje się na glebach zarówno żyznych, jak i tych nieco gorszej jakości. Nie powinno być jedynie siane na najsłabszych i najlżejszych ziemiach. Wysiewa się je na głębokość 2–4 cm. Płycej na glebach ciężkich, łatwo zasklepiających się, a głębiej na lżejszych. Rozstaw rzędów powinien wynosić od 9 do 12 cm. Obsada roślin kształtowana jest przez gęstość wysiewu, która pozwala roślinie na odpowiednie krzewienie, zaopatrzenie w składniki pokarmowe, a także wodę.
Wysiew zbóż ozimych w 2025 roku
W 2025 roku rolnicy zapewne będą zwracać szczególną uwagę na warunki pogodowe w okresie siewu. Co ważne, być może susza opóźni przygotowanie stanowisk pod wysiew zbóż ozimych. Ponieważ gleby mogą być przesuszone, siewy mogą rozpocząć się później niż zazwyczaj. Mimo to rolnicy mogą wykorzystać nadarzające się krótkie okna pogodowe na wykonanie siewów. Dlatego doradcy zalecają elastyczne podejście do kalendarza agrotechnicznego.
Zalecenia agrotechniczne dotyczące siewu w 2025 roku
W 2025 roku eksperci zwracają uwagę na konieczność dostosowania obsady do warunków. Co istotne, w zależności od długości opóźnienia siewu norma obsady wzrasta od 10% do nawet 25%. Dlatego rolnicy powinni wybierać kwalifikowany materiał siewny o wysokiej zdolności kiełkowania. Ponadto trzeba uwzględniać wilgotność gleby przy ustalaniu głębokości siewu. Ostatecznie każde opóźnienie pogarsza przygotowanie roślin do zimy.
Reakcje rolników i strategie na kolejne sezony
Rolnicy w 2025 roku analizują lokalne dane pogodowe przed podjęciem decyzji o siewie. W poprzednich sezonach rolnicy często decydowali się na wybór odmian tolerujących późniejszy termin wysiewu. Co więcej, rośnie zainteresowanie uprawami zabezpieczonymi przed suszą. Dlatego gospodarstwa inwestują w nowe technologie monitorowania gleby i warunków atmosferycznych. Jednocześnie doradcy przewidują, że potrzeba elastyczności w siewie będzie nadal rosła.
Zobacz także: Najlepsze pszenżyto ozime – top 10 najwyżej plonujących odmian
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
A jaka powinna być odległość siewu między ziarnami?