Dekornizacja bydła – przyczyny i metody

Dekornizacja bydła budzi różne reakcje. Czy to trudny i bolesny zabieg? Jaką metodę wybrać i kiedy usunąć zwierzęciu rogi?

Bydło bez rogów, teoretycznie jest bezpieczniejsze, ale czy łatwiej z nim pracować? Wybór metody dekornizacji zależy od wielu czynników, w tym od ilości cieląt w gospodarstwie oraz typu użytkowego bydła. Inaczej do tematu podchodzą właściciele mniejszych rodzinnych gospodarstw, a inaczej osoby zarządzające kilkuset czy nawet paroma tysiącami sztuk bydła. Zważywszy na temperament bydła inaczej będziemy postrzegać rogate bydło w stadach mięsnych, a inaczej w mlecznych.  

Dekornizacja termiczna

Wypalanie zawiązków rogów tzw. Kauterem ( kauteryzacja). Dostępne na rynku w 2 formach,  gazowej i elektrycznej. To jaką formę wybierzemy zależy od sytuacji w stadzie. Jeśli cielęta mamy skupione w 1 miejscu bądź mamy na to wydzielony kojec zabiegowy można korzystać z formy elektrycznej. Jednak, gdy nasze stado jest rozproszone łatwiej posługiwać się kauterem gazowym, który nie posiada przewodu. Termiczna dekornizacja bydła polega na działaniu wysokiej temperatury ( przyciskamy końcówkę kautera) na zawiązki rogów. Następnie usuwamy zawiązek ruchem łyżeczkowym. Cały zabieg nie trwa długo, bo zaledwie kilkanaście sekund na jeden zawiązek. Jednak musi być przeprowadzony sprawnie i precyzyjnie.

Bydło rasy Charolaise ( Stacja Badawczo-Dydaktyczna w Swojczycach)

Chemiczna dekornizacja bydła

Dekornizacja  chemiczna to usuwanie zawiązków rogów za pomocą żrącej substancji chemicznej – najczęściej w postaci pasty. Przez wiele osób uważana za niehumanitarną. Powstałe rany mogą długo się goić przy złej opiece i higienie zabiegu, przez co może dochodzić do stanów zapalnych. Najczęściej substancją chemiczną jest stężony kwas salicylowy, siarkowy lub azotowy albo stężony ług sodowy czy potasowy. Ważnym elementem, o którym nie można absolutnie zapomnieć wykonując dekornizację za pomocą tej metody, jest odpowiednie zabezpieczenie skóry wokół zawiązka rogu przed poparzeniem. 

Usuwanie rogów poprzez amputację

Amputacja ( metoda chirurgiczna)  to krwawa dekornizacja bydła. Wykonywana za pomocą noża Robertsa, który ma postać stalowej rurki z zaostrzonymi końcami. Rurkę przykładamy tak by obejmowała zawiązek rogu i ruchem obrotowym odcinamy jego krawędzie po czym wyłuskujemy zawiązki . Zabieg również musi zostać wykonany sprawnie i szybko, a rana dobrze zabezpieczona.

Bydło bez rogów, teoretycznie jest bezpieczniejsze, ale czy łatwiej z nim pracować?

Kiedy dekornizować bydło?

Usuwanie rogów należy wykonać zanim zawiązki rogów nie zespoją się z czaszką, czyli między 4 a 6 tygodniem życia cieląt. Zabieg w tym czasie jest szybką i łatwą procedurą. Czas usuwania rogów jest ważny przede wszystkim przez pryzmat zachowania dobrostanu cieląt – który w tym przypadku jest nadal kwestią wielu dyskusji i sporów. Przepisy Unii Europejskiej nie regulują jednoznacznie czasu wykonania dekornizacji. Możemy przeczytać zalecenia mówiące, że dekornizacja bydła musi być wykonana do 2 miesiąca życia cieląt. Jednak dekornizacja to nie tylko usuwanie zawiązków rogów. To także obcinanie już wykształconych rogów u dorosłego bydła. Ten zabieg już nie jest tak powszechny jak u cieląt. 

Dlaczego dekornizujemy dorosłe bydło?

Usuwanie rogów wykonuje się w przypadkach wysoce uzasadnionych. Są to agresja w stadzie i ranienie innych zwierząt czy względy zdrowotne (zawijanie się i wrastanie rogów w skórę). Ten zabieg  wykonuje się linką/drutem do obcinania rogów. Ta podczas obcinania ( tarcia) wytwarza temperaturę, która koaguluje drobne naczynia krwionośne i nerwy. Wszystko zależy od wysokości cięcia. 

Na co zwrócić uwagę podczas zabiegu dekornizacji?

Niezależnie od tego na jaką metodę dekornizacji się zdecydujemy, musimy mieć na względzie dobrostan i zdrowie zwierząt. Ważnym aspektem wykonania zabiegu jest zminimalizowanie bólu i stresu. Może to negatywnie odbić się na zwierzęciu w najbliższym czasie po usunięciu rogów. Do tego stosowane są najczęściej znieczulenia miejscowe, ale i ogólne  oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne w postaci iniekcji oraz spray’ów. To praktycznie eliminuje wszelkie zmiany hormonalne i behawioralne. Należy też zabezpieczyć cielęta przed przewlekłym bólem po zabiegu. Może  wystąpić nawet do 48 godzin po fakcie, dlatego należy rozważyć stosowanie terapii przeciwbólowej przez 2 dni po usuwaniu rogów. 

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!