Jakie rośliny na gleby lekkie?

fot. Katarzyna Kupczak

Rolnikom zastanawiającym się, jakie rośliny na gleby lekkie nadają się do uprawy najlepiej, podpowiadamy kilka gatunków. Poza tym wskazujemy, dlaczego na takich stanowiskach szczególnie ważny jest prawidłowy płodozmian. Dlatego przedstawiamy też przykładowy dobór gatunków w zmianowaniu.

Na terenie Polski dominują gleby lekkie. Dowiedz się, jakie uprawne rośliny na gleby lekkie są najlepsze. Przy okazji konstruujemy przykładowe płodozmiany.

Co to jest gleba lekka?

Glebę lekką i bardzo lekką stanowią różnego rodzaju piaski i pyły. Są to gleby pierwotnie raczej ubogie. Zawartość składników pokarmowych jest w nich niewielka, z tego względu, że nie zawierają wiele substancji organicznych.
Kolejną cechą gleb lekkich jest ich dość szybkie przesychanie. Bowiem woda z łatwością przez nie przecieka, wypłukując do głębszych warstw lub wód gruntowych składniki pokarmowe i mineralne wprowadzone podczas zabiegów agrotechnicznych. Raczej są więc suche, gdyż mają małą retencję wodną. Woda w nich się znajdująca pochodzi najczęściej z podsiąku z głębszych warstw. Ale generalnie jest jej mało.
Jednocześnie są to gleby dość szybko się nagrzewające i szybko się ochładzające.
Ich kolejną wadą jest łatwość poddawaniu się erozji wietrznej i wodnej. Dlatego nie powinno się dopuszczać, by pozostawały bez okrywy roślinnej w okresie wegetacji, ale także zimą. Okrywa roślinna zapobiega również nadmiernemu nagrzewaniu takich gleb.

Gleby lekkie jakie to? — podział

Gleby lekkie to — gleby płowe, bielicowe i rdzawe bielicowe.

Rośliny na gleby lekkie

Zastanawiającym się nad tym, co uprawiać na glebach lekkich Ze względu na to, że gleby lekkie są dość ubogie w wodę i składniki pokarmowe, można zaproponować np. rośliny głęboko się korzeniące, ale nie tylko.

Rośliny bobowate na gleby lekkie

Rośliny bobowate pobierają wodę i składniki pokarmowe z głębszych warstw gleby. Ponadto wykorzystują azot z powietrza, wzbogacając glebę w ten pierwiastek. Ich wydzieliny korzeniowe poprawiają strukturę gruzełkowatą. Rośliny te pozostawiają duże ilości resztek pożniwnych, bądź można je wykorzystać jako nawóz zielony. Na przykład uprawiany w poplonie w mieszankach z roślinami trawiastymi.
Jako przedplon przed zbożami można więc na tych glebach uprawiać w siewie czystym (jednogatunkowym): nostrzyk, seradelę, wykę, peluszkę, esparcetę, koniczynę białą. Ewentualnie można pomyśleć o mieszaninach: peluszka + owies, łubin żółty + pszenżyto, wyka + żyto.

Na gleby lekkie rośliny zbożowe

Na takie stanowiska nadaje się owies i żyto, pszenżyto. Także można wykorzystać mieszanki zbożowe, np. na poplon, międzyplon. Okazuje się, że również kukurydza poradzi sobie na glebach lekkich nieźle, jeśli zapewnimy jej zaopatrzenie w wodę i składniki pokarmowe.

Jeszcze co uprawiać na glebach lekkich?

• Warto przemyśleć także uprawę warzyw korzeniowych, np. marchwi, pietruszki. Jednak w tym wypadku konieczne jest sztuczne nawadnianie, najlepiej kroplowe, albo nawet fertygacja. Gleby lekkie nie zbrylają się, a przy głębokiej uprawie mogą zapewnić świetne lekkie podłoże do wzrostu długich, prostych korzeni bez zniekształceń i deformacji.
• Podobnie w uprawie na lekkich glebach będzie się zachowywał ziemniak, jak warzywa korzeniowe.
• Całkiem nieźle na lekkich glebach poradzić sobie może gryka jako plon główny, ale także jako poplon, nawóz zielony, roślina fitosanitarna.
• Nie zapominajmy, że na słabe gleby nadaje się facelia będąca rośliną pożytkową i miododajną, którą można wykorzystać także jako nawóz zielony.
• Na glebach lekkich uprawiać można także słonecznik — korzeni się głęboko, przez co ma zdolność wykorzystywania składników oraz wody zalegających w głębszych warstwach. Poza tym dobrze wpływa na poprawę struktury gleby.
• Można też wziąć te gleby pod uwagę jako podłoże przy uprawie truskawek nawadnianych kroplowo i na podwyższonych osłanianych zagonach.
• Gleby lekkie nadają się także pod nawadniane uprawy szkółkarskie, zarówno roślin sadowniczych, jak i ozdobnych, w tym świetnie dla iglastych.
• Gleby lekkie to także dobre stanowisko pod pastwiska.

Dobór właściwego przedplonu i następczej rośliny na gleby lekkie (np. gryki) w dużej mierze wpływa na wielkość plonów

fot. Katarzyna Kupczak

Płodozmian na gleby lekkie — przykłady

Dobór właściwego przedplonu i następczej rośliny na gleby lekkie jest szczególnie ważny na takich stanowiskach. Bowiem to prawidłowy płodozmian w dużej mierze wpływa na wielkość plonów.

Pamiętamy więc, że po roślinach płytko się korzeniących trzeba wprowadzić rośliny poprawiające strukturę gleby. Nie można zapominać także o wzbogacających glebę w substancję organiczną oraz składniki pokarmowe.

Przykładowe płodozmiany na gleby lekkie z wykorzystaniem różnych gatunków roślin uprawnych

• zboża (niszczące strukturę gleby) ⇒ ziemniaki (poprawiające strukturę) ⇒ żyto (niszczące strukturę) ⇒ bobowate, np. łubin (poprawiające strukturę i wzbogacające glebę);
• zboża (niszczące strukturę gleby) ⇒ ziemniaki (poprawiające strukturę) ⇒ groch ozimy (poprawiające strukturę i wzbogacające glebę);
• bobowate, np. łubin (poprawiające strukturę i wzbogacające glebę) ⇒ słonecznik (poprawiające strukturę) ⇒ pszenżyto (niszczące strukturę);
• ziemniaki wczesne (poprawiające strukturę) ⇒ gryka (poprawiająca strukturę i roślina fitosanitarna) ⇒ bobowate (poprawiające strukturę i wzbogacające glebę) ⇒ zboża (niszczące strukturę gleby).

Weźmy też pod uwagę właściwości roślin odnośnie do wykorzystywania składników pokarmowych z podłoża:

• neutralne — zboża;
• zubożające glebę — ziemniaki, warzywa korzeniowe, kukurydza;
• wzbogacające glebę w substancję organiczną i składniki pokarmowe — bobowate, bobowate wieloletnie, bobowate w mieszance z roślinami trawiastymi

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!