Rolnice na plantacji warzyw – jak je zwalczyć?

fot. Prof. Jerzy Szwejda

Rolnice to częsty problem na plantacji warzyw. Osobniki dorosłe (ćmy) żywią się nektarem kwiatów, sokiem wyciekającym z uszkodzonych roślin, rosą miodową mszyc lub wodą. Zatem co zrobić, gdy pojawią się w glebie?

Szkodniki te należą do grupy motyli z rodziny sówkowatych (Noctuidae). Posiadają dwie pary skrzydeł, z bogatą mozaiką barw. Zaś długość ich ciała nie przekracza 20 mm, a rozpiętość  skrzydeł — 50 mm. 

Rolnice – charakterystyka

Larwy (gąsienice), potocznie zwane rolnicami, są walcowate oraz nagie, przeważnie barwy szarobrunatnej, oliwkowej, jasnobrązowej lub zielonej. Posiadają 8 (3+5) par odnóży i brązowawą główkę z gryzącym aparatem gębowym. Co charakterystyczne, dotknięte, zwijają się w kłębek. Rolnice żerują na częściach podziemnych oraz nadziemnych roślin. Ściśle mówiąc, uszkadzają rośliny we wszystkich stadiach rozwojowych, poczynając od siewek. Żerując w podziemnych częściach roślin, wygryzają dziury w korzeniach, szyjce korzeniowej i organach spichrzowych. Przy czym występują w warstwie gleby do głębokości 12 cm. Z kolei na dolnych liściach starszych roślin wygryzają dziury, uszkadzają także pędy i owoce stykające się z ziemią. 

Rolnice żerują w podziemnych częściach roślin, wygryzając dziury w korzeniach, szyjce korzeniowej i organach spichrzowych.

fot. Prof. Jerzy Szwejda

Rolnice na warzywach

Na warzywach największe szkody wyrządza kilka gatunków rolnic. Są  to:

• rolnica zbożówka (Agrotis segetum) — długości do 50 mm. Preferowane rośliny żywicielskie: buraki ćwikłowe, cebula, marchew, zboża ozime, ziemniaki. Szczytowy okres ich występowania przypada na czerwiec i sierpień;
• rolnica gwoździówka (A. ypsilon) — długości do 55 mm. Preferowane rośliny żywicielskie: kukurydza, buraki  ćwikłowe, groch, marchew, warzywa kapustne, tytoń. Najliczniej występują w drugiej połowie lata;
• rolnica czopówka (A. exclamationis) — długości do 50 mm. Preferowane rośliny żywicielskie: buraki ćwikłowe, warzywa kapustne, ziemniaki, zboża ozime;
• rolnica panewka (A. c-nigrum) — długości do 35 mm. Preferowane rośliny żywicielskie: buraki ćwikłowe, kukurydza, warzywa kapustne, pszenica. Najliczniej występuje w czerwcu oraz sierpniu;
• rolnica tasiemka (Noctua pronuba) — długości do 50 mm. Preferowane rośliny żywicielskie: buraki ćwikłowe, groch, marchew, kukurydza, kapusta, zboża. 

Wszystkie gatunki rolnic są najbardziej aktywne w godzinach nocnych. W okresie jesiennym rolnice schodzą do gleby na głębokość do 20 cm. Po zimowaniu, rozpoczynają żerowanie, kiedy temperatura gleby przekracza 10ºC.  

Ochrona metodami agrotechnicznymi

Do obligatoryjnych prac na plantacji należą przede wszystkim uprawki mechaniczne gleby (głęboka orka, podorywka, kultywatorowanie). Część rolnic niszczy się wówczas mechanicznie. Dodatkowo wyrzucone na powierzchnię gleby są zjadane przez ptaki lub giną na skutek zmian pogodowych. W rejonach, w których od lat stwierdza się wysoką liczebność rolnic, należy przede wszystkim zaorywać nieużytki, które są wylęgarnią tych szkodników, a także niszczyć chwasty w międzyrzędziach. Szczególnie takie chwasty, jak gorczyca jasna i komosa biała przyciągają zapłodnione samice, które składają na nich jaja. 

Zwalczanie rolnic na plantacji warzyw

Dopuszczalne jest również interwencyjne zwalczanie rolnic w formie okresowego opryskiwania roślin. Zalecane są środki biologiczne, zawierające bakterie Bacillus thurigiensis lub środki z grupy makrocyklicznych laktonów. Warunki i sposób stosowania tych środków producenci podają na etykiecie. Należy pamiętać, aby w trakcie wykonywania zabiegu końcówki opryskujących dysz były skierowane na podstawę roślin. Zabieg wykonuje się w porze wieczornej lub nocnej, ponieważ w tym czasie większość rolnic wychodzi na powierzchnię gleby. 

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!