Pędraki – jak się ich pozbyć z plantacji warzyw?
Pędraki to uciążliwe szkodniki glebowe, których trudno się pozbyć z plantacji. Sprawdź, co warto wiedzieć o tych szkodnikach, aby z nimi skutecznie walczyć.
W ostatnich latach pędraki najwięcej szkód wyrządzają na plantacjach: marchwi, kapusty, kalafiora, ogórka, grochu, fasoli, sałaty, papryki i pomidora. Cechą charakterystyczną tych szkodników jest gradacyjne występowanie, w odstępie 3 i więcej lat. Bowiem na zmiany populacyjne wpływają przede wszystkim czynniki agroklimatyczne i biologiczne.
Spis treści
Charakterystyka poszczególnych gatunków pędraków
Pędraki to larwy chrząszczy należące do rodziny chrabąszczowatych (Melolonthidae i Rutelidae). Na plantacjach warzyw największe szkody wyrządzają cztery gatunki. Jednakże, niezależnie od gatunku larwy są do siebie podobne. Ściśle mówiąc, są łukowato wygięte, białawe, z 3 parami odnóży. Ich głowa z gryzącym aparatem gębowym jest brązowawa, zaś koniec ich ciała jest grubszy, białawosiny.
Chrabąszcz majowy. Dorosłe chrząszcze żerują na częściach nadziemnych roślin. Wygryzają dziury w liściach, często szkieletując górną część rośliny. Zaś wschody i młode rośliny zjadają całkowicie.
Do gatunków najczęściej wyrządzających szkody w uprawie warzyw należą:
- chrabąszcz majowy (Melolontha melolontha) — osobniki dorosłe są czarne z brunatnymi skrzydłami, długości do 30 mm. Larwy osiągają do 50 mm. Rozwój jednego pokolenia trwa do 4 lat;
- chrabąszcz kasztanowiec (Melolontha hippocastani) — dorosły chrząsz jest brunatny z czarno obrzeżonymi pokrywami skrzydeł, osiąga do 25 mm długości. Natomiast larwy dorastają do długości do 35 mm. Rozwój jednego pokolenia trwa 4 lub 5 lat;
- guniak czerwczyk (Amphimallus solstitialis) — jasnobrązowy chrząszcz, pokryty żółtymi włoskami, osiąga długość do 18 mm. Zaś larwy są większe, bowiem mają do 30 mm długości. Rozwój jednego pokolenia trwa do 3 lat;
- ogrodnica niszczylistka (Phylloperta horticola) — owad dorosły o długości do 12 mm jest czarny, metalicznie błyszczący w odcieniu niebieskim lub zielonym, z brązowymi okrywami skrzydeł. Z kolei larwy są długości do 20 mm. Rozwój jednego pokolenia trwa 1 rok.
Jakie szkody wyrządzają pędraki?
Owady dorosłe (chrząszcze) żerują na częściach nadziemnych roślin. Wschody i młode rośliny zjadają całkowicie. Wygryzają dziury w liściach, często szkieletując górną część rośliny. Z kolei larwy (pędraki) żerują w strefie korzeniowej roślin. Podgryzają młode rośliny, które w efekcie pozbawienia korzeni wysychają. W pierwszym roku rozwoju pędraki żywią się rozkładającą się tkanką roślinną i drobnymi korzonkami, także roślin dziko rosnących.
Natomiast w korzeniach spichrzowych starszych roślin wygryzają głębokie dziury, m.in. u buraka ćwikłowego, cebuli, marchwi, pietruszki, pasternaku, brukwi, rzepy lub rzodkwi. Ponadto wgryzają się w korzenie palowe warzyw kapustnych, pomidorów i dyni. Uszkodzone miejsca są często infekowane przez patogeniczne bakterie i grzyby, co powoduje ich gnicie. Pędraki nie wychodzą na powierzchnię gleby.
Larwy chrabąszcza majowego (pędraki) żerują w strefie korzeniowej roślin. Podgryzają korzenie młodych roślin i uszkadzają starszych. W korzeniach spichrzowych wygryzają głębokie dziury, a w miejsca uszkodzeń łatwo wnikają inne patogeny, powodujące gnicie.
Dlaczego tak trudno pozbyć się pędraków?
Do znacznego spadku liczebności pędraków na plantacji warzyw, a także do wysokiej śmiertelności, dochodzi w okresie, kiedy po złożeniu jaj przez samice występuje sucha i gorąca pogoda. Z kolei długotrwałe opady atmosferyczne i związane z tym spadki temperatury powietrza w czasie rójki prowadzą często do spadku liczebności następnego pokolenia tych szkodników. Bardziej wrażliwe na przesuszenie są pędraki mniejszych gatunków, czyli ogrodnicy niszczylistki i guniaka czerwczyka.
Na zimowanie pędraki schodzą w głąb ziemi do 30 cm. Dobrze znoszą niskie temperatury otoczenia, nawet mrozy do –4oºC. W okresie wiosennym, larwy rozpoczynają żerowanie, gdy temperatura gleby przekracza +7ºC. Żerują przeważnie na głębokości 5–15 cm. Zaś głębiej do gleby wchodzą latem, kiedy obniża się poziom wody gruntowej. Ponadto pędraki są wytrzymałe na niedobór tlenu. Zatem mogą przeżyć okresowe zalewanie terenu, wynikające z długotrwałych opadów deszczu lub okresowego podtopienia.
Pędraki – jak z nimi walczyć?
Skuteczną metodą zmniejszającą ich liczebność, jest przeorywanie ziemi przy słonecznej i suchej pogodzie. Wówczas larwy wyrzucone na powierzchnię gleby w trakcie orki są masowo zjadane przez ptaki. Pędraki mogą być też ograniczane przez pasożytnicze i drapieżne organizmy. Glebę przeznaczoną do uprawy pod osłonami warto przesiać, by pozbyć się szkodnika. Aktualnie, przeciwko pędrakom występującym na plantacjach warzyw, nie zaleca się zwalczania środkami chemicznymi. Bowiem zwalczanie w formie powierzchniowego opryskiwania roślin czy gleby nie jest skuteczne.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
