Rozwój produkcji bydła mięsnego: co z dofinansowaniem?

Spis treści
Co zyskają hodowcy bydła mięsnego w okresie finansowym 2014–2020? Czy poddziałanie Rozwój produkcji bydła mięsnego w ramach Modernizacji gospodarstw rolnych rzeczywiście jest promocją tego rodzaju hodowli? Czas się temu przyjrzeć, bo zainteresowanie rolników tym dofinansowaniem jest duże!
To jest trudny pogram
W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2014–2020 w poddziałaniu Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych w ramach Modernizacji gospodarstw rolnych spośród 4 operacji jedna dotyczy bydła mięsnego. W Rozwoju produkcji bydła mięsnego, o którym mowa, jak i w pozostałych operacjach zasady wsparcia i płatności są jednak takie same. Równolegle jest wspierana produkcja innych gatunków mięsa. Brakuje wyraźnej promocji sprawdzonych ras mięsnych.
Wielkość produkcji bydła mięsnego wydaje się natomiast być regulowana, poprzez podawanie maksymalnej średniej ilości krów w gospodarstwie w liczbie 100.
Trudności związane z przystąpieniem do tej operacji to odpowiedzialność za przyjęte założenia realizacji inwestycji przez kolejne 5 lat, co przede wszystkim odnosi się do efektywności produkcji i jej dynamiki. Rolnik, pisząc wniosek, zobowiązuje się też do utrzymania wielkości i sposobu prowadzenia produkcji bydła mięsnego oraz osiągnięcia wzrostu wartości dodanej brutto w gospodarstwie (GVA).
Pieniądze nie trafią do każdego hodowcy bydła mięsnego
Konkretna pula pieniędzy skierowana jest do konkretnych gospodarstw pod względem wielkości ekonomicznej, przede wszystkim do młodych rolników.
O tym, do kogo trafią pieniądze, decyduje ekonomiczna gospodarstwa – od 6 do 250 tys euro. Poziom regulacji to standardowa pomoc do 50% kosztów kwalifikowanych, a do 60% dla młodych rolników (do 40 roku życia i prowadzących gospodarstwo do 5 lat) lub dla grup producenckich. Koszty kwalifikowane to natomiast zakup maszyn, budowa i modernizacja budynków inwentarskich i magazynów paszowych oraz ich wyposażenie.
Na inwestycje tego typu przeznaczona jest kwota 500 tys. zł. Są jednak ograniczenia. Nie można sfinansować używanych maszyn, podatku VAT, zakupu zwierząt na założenie stada i innych inwestycji. W dodatku jeżeli gospodarstwo korzystało wcześniej z dotacji UE i z tych pieniędzy zakupił maszyny, nie można takiej samej kupić za pieniądze z nowego PROW.
Nie może również przenieść prawa własności lub posiadania rzeczy nabytych w ramach realizacji operacji lub sposobu ich wykorzystywania. Należy również wypracować dochód rolniczy brutto – GVA. Oznacza to, że należy zwiększyć dochód o nie mniej niż o 10% w ciągu 5 lat po sfinalizowaniu dofinansowanej inwestycji, prowadząc przy tym rachunkowość rolną.
Sens płatności
Dofinansowanie odbywa się „pod kontrolą” Unii Europejskiej, jest to tzw. polityka rolna UE. To, co adresowane jest do rolnika polskiego, jest więc zgodne z tym, co się dzieje w całej Unii. Tam kontynuowana jest bowiem polityka wsparcia płatnościami, szczególnie sektora zwierzęcego. Istotne są też cele unijne: wspieranie konkurencyjności sektora, wspomaganie małych gospodarstw i młodych rolników, czy dbałość o środowisko. W tę politykę wpisuje się również wsparcie w ramach II filaru WPR. Działania rolno środowiskowo-klimatyczne i działania Rolnictwo ekologiczne dla rolników.
Te pieniądze tylko w sposób pośredni mogą zadziałać na wzmocnienie produkcji bydła mięsnego. Jakkolwiek by się to interpretowało. Różne programy są ze sobą powiązane poprzez realizowane cele generalne. Resort rolnictwa i rozwoju wsi opracował w związku z tym System płatności bezpośrednich w Polsce w latach 2015–2020. Teoretycznie istotą jego jest nie wpływać na wybory rolników w kwestii kierunku i wielkości produkcji, ale wspierać uzyskiwane dochody. W praktyce jednak dzieje się inaczej. Rozwijają się te kierunki produkcji, które dają zysk. Istotną częścią przychodów są płatności. Czyli transfery pieniężne promują kierunki produkcji.
Skąd przewaga jednego wniosku nad drugim?
Przewaga tkwi w lepszym dopasowaniu się do założeń programu. W Rozwoju bydła mięsnego określoną skalą punktacji promowane są:
- efekty inwestycji, czyli wzrost średniej rocznej liczby krów, czego wyrazem jest przyznanie maksymalnie 5 pkt;
- średnia liczba krów (przewidziane są różne skale od 30–100 szt.): maksymalnie do 3 pkt;
- dbałość o jakość produkcji – maksymalnie 4 pkt. Należy jednak podkreślić, że liczba punktów jest dopasowana do konkretnej inwestycji. Jeżeli rolnik bierze udział w Systemach jakości produktów rolnych i środków spożywczych w PROW 2014–2020 to przyznaje się 2 punkty; natomiast w przypadku uczestnictwa w systemie rolnictwa ekologicznego przyznaje się 4 punkty;
- młodzi rolnicy (do 40 lat) dodatkowe 3 pkt;
- wpływ inwestycji na ochronę środowiska i klimatu – maksymalnie 5 pkt. Oczywiście im lepsze oddziaływanie na środowisko i klimat inwestycji w postaci maszyny, budowli czy urządzenia, tym złożony wniosek zyska więcej punktów.
I co dalej?
Złożony przez rolnika wniosek podlega następnie ocenie terminowości złożenia, zasadności złożenia wniosku i zasadności zostania beneficjentem pomocy finansowej. Jest to tzw. weryfikacja wstępna.
Minimalnie wniosek musi uzyskać 4 punkty, by podlegać dalszej weryfikacji. Polega ona na sprawdzeniu kompletności i poprawności napisania wniosku oraz zgodności z zasadami dotyczącymi przyznawania ewentualnej pomocy w ramach operacji, limitu pomocy i ewentualnej kwoty zaliczki, a także wszechstronnej ocenie planowanych robót budowlanych. W tym celu może nastąpić wizyta w miejscu realizacji operacji.
W dalszej kolejności prezes Agencji, nie później niż w terminie 90 dni od dnia upływu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, podaje do publicznej wiadomości na stronie internetowej administrowanej przez Agencję informację o kolejności przysługiwania pomocy. Od tego momentu ma 8 miesięcy, by rozpatrzyć wniosek o przyznanie pomocy. Pozytywne rozpatrzenie zobowiązuje strony do podpisania umowy.
Po zakończeniu realizacji całości operacji lub jej etapu, w celu otrzymania przysługującej refundacji kosztów kwalifikowanych, beneficjent składa wniosek o płatność pośrednią lub końcową, osobiście lub przez upoważnioną osobę bezpośrednio w oddziale regionalnym ARiMR ,właściwym ze względu na miejsce realizacji operacji.
