Poplony w uprawie ziemniaków

Praca nad glebą to jedno z najważniejszych zadań każdego rolnika. Przeciwdziałanie degradacji gleby oraz poprawa jej sprawności to klucz do osiągnięcia wysokich plonów o dobrych parametrach jakościowych. Pomocne w pracy nad glebą są poplony.
Uprawa poplonów przed sadzeniem ziemniaków to ważny element zrównoważonego rolnictwa. Bowiem uprawa ich nie tylko korzystnie wpływa na plantację ziemniaków w określonym sezonie wegetacyjnym, ale także na inne rośliny uprawiane na danym stanowisku w kolejnych latach. Pokrótce do najważniejszych zadań poplonów uprawianych przed sadzeniem ziemniaków należy zwiększenie aktywności biologicznej i żyzności gleby. Ponadto wzbogacają glebę w składniki pokarmowe. Pamiętajmy, iż rolą przedplonów nie jest fitosanitarne oddziaływanie na stanowisko przed sadzeniem bulw.
Spis treści
Rośliny do zadań specjalnych
O roślinach poplonowych można powiedzieć, że są to rośliny do zadań specjalnych. Wynika to z ich wszechstronnego korzystnego oddziaływania na glebę. Roli roślin poplonowych nie należy rozpatrywać tylko i wyłącznie w aspekcie wprowadzenia ich masy do profilu glebowego, a tym samym wzbogacenia gleby w cenną materię organiczną. Związane jest to z tym, że rośliny poplonowe korzystnie wpływają na stanowisko w wielu aspektach, a także od samego początku ich wzrostu i nabiera na znaczeniu w trakcie wegetacji.
Należy pamiętać, że poplony na polu przeciwdziałają degradacji fizycznej, chemicznej i biologicznej gleb. Rosnące poplony przeciwdziałają erozji zarówno wietrznej, jak i wodnej. Ponadto zacieniają glebę chroniąc ją przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Oddziaływanie to jest bardzo niekorzystne, gdyż zabija mikroorganizmy glebowe oraz nadmiernie przesusza i nagrzewa glebę.
W dziale warzywa polowe znajdziesz więcej artykułów dr. Przemysława Kardasza na temat uprawy ziemniaków. A także artykuły innych specjalistów dotyczące uprawy i ochrony warzyw uprawianych w Polsce.
Poplony a chwasty
System korzeniowy poplonów to naturalny system drenarski. Po pierwsze rozluźnia glebę, po drugie dzięki niemu następuje wydobycie z głębszych warstw gleby wypłukanych składników pokarmowych. Rośliny poplonowe ograniczają zachwaszczenie powodowane przez chwasty roczne i dwuletnie. Jednak jeśli na polu występują chwasty wieloletnie, wówczas mogą przyczyniać się do ich rozprzestrzeniania.
Typowymi chwastami wieloletnimi są: perz właściwy, ostrożeń polny, mlecz polny itp. Dlatego przed uprawą przedplonów należy je zwalczyć. Ważną funkcją poplonów jest zapobieganie stratom składników pokarmowych, zwłaszcza azotu. Istotną rolą poplonów uprawianych przed sadzeniem ziemniaków jest też ich fitosanitarny wpływ na glebę.
Mieszanki poplonowe
Uprawiając poplony należy stawiać na mieszanki różnych roślin. Wysiew tylko jednej rośliny ogranicza możliwość pełnego wykorzystania dobrodziejstw, jakie niesie za sobą uprawa poplonów. Wybierając rośliny wchodzące w skład mieszanki poplonowej pamiętajmy, że rośliny różnią się między sobą długością okresu wegetacji. Dlatego rośliny przydatne do uprawy jako poplony przed sadzeniem ziemniaków, podzielono na trzy grupy, wskazując zalecany termin siewu (tab. 1)
Poplony przed sadzeniem ziemniaków – zasady
Tab. 1. Podział roślin przydatnych jako poplony przed sadzeniem ziemniaków ze wskazaniem zalecanego terminu siewu
Grupa | Termin siewu poplonu | Przykładowe rośliny, które mogą wchodzić w skład mieszanki poplonowej |
I | nie później niż do 25 lipca | bobik, rzepa ścierniskowa, kapusta pastewna |
II | wysiew na początku sierpnia | seradela, peluszka, słonecznik, wyka siewna |
III | koniec sierpnia, a nawet we wrześniu | rzepak jary, rzodkiew oleista, gorczyca, facelia błękitna |
Źródło: różne
Wymagania glebowe dla roślin poplonowych
Podczas wybierania roślin poplonowych, poza długością okresu wegetacji, należy uwzględnić ich wymagania glebowe oraz rodzaj gleby, na której będą wysiane (tab. 2).
Tab. 2. Podział roślin polonowych przydatnych jako poplon wysiewany przed sadzeniem ziemniaków w zależności od rodzaju gleby
Rodzaj gleby | Przykładowe rośliny, które mogą wchodzić w skład mieszanki poplonowej |
Najlżejsze | seradela, facelia |
Średnio zwięzłe | groch, słonecznik, rzodkiew oleista, gorczyca biała |
Ciężkie | bobik, wyka jara, kapusta pastewna, rzepak jary |
Źródło: różne
Działania fitosanitarne poplonów
Wybierając rośliny poplonowe, które będą uprawiane przed sadzeniem ziemniaków, należy zwrócić uwagę na fitosanitarne oddziaływanie wielu roślin na stanowisko. Dzięki ich uprawie można znacząco ograniczyć rozwój agrofagów (tab. 3). Siejąc mieszanki poplonowe, w skład których wchodzą nasiona o różnej wielkości, należy pamiętać o dobrym ich wymieszaniu, gdyż może dojść do rozwarstwienia mieszanki. Ponadto należy pamiętać, aby nasiona były dobrze przykryte glebą.
Tab. 3. Przykładowe rośliny ograniczające rozwój agrofagów wykorzystywane jako poplon przed uprawą ziemniaków
Roślina | Działanie fitosanitarne |
Gorczyca biała, rzepik, rzodkiew oleista, gryka | hamują rozwój nicieni i drutowców jak również ograniczają kiełkowanie chwastów |
Owies szorstki, nagietek | ograniczają populację nicieni |
Cykoria, len, żyto, lucerna | ograniczają populację nicieni – pobudzają nicienie do wyjścia z cyst, w wyniku niesprzyjających warunków do życia szkodniki giną |
Nostrzyk | ogranicza występowanie gryzoni na polu, a także poprawia właściwości fitosanitarne gleb |
Facelia błękitna | ogranicza mątwika i poprawia strukturę gleb |
Źródło: różne
Czytaj również: Wymagania glebowe ziemniaków a rzeczywistość
