Czym jest rolnictwo regeneratywne? Dowiedz się więcej!
Troska o stan środowiska, klimatu, zdrowia od wielu lat jest tematem numer jeden. Od wielu też lat podejmowane są próby naprawienia a przynajmniej zahamowania postępującej degradacji środowiska. Jednym ze sposobów walki z tymi zagrożeniami jest rolnictwo regeneratywne.
Intensywna gospodarka rolna oparta na dążeniu do maksymalizacji plonów ma swoje skutki uboczne. Degradacja gleby, zanieczyszczenia wody i niszczenie naturalnych ekosystemów to zjawiska, z którymi rolnicy borykają się w codziennej pracy wspierani funduszami Wspólnej Polityki Rolnej. Pozytywne działania w obszarze agrokultury zebrane są pod wspólnym hasłem: rolnictwo regeneratywne.
Przeczytaj również: Regeneracja gleb dzięki współpracy Danone z rolnikami
Spis treści
Rolnictwo regeneratywne – czym jest?
W dużym uproszczeniu jest to system zasad i praktyk rolniczych prowadzący do zwiększenia bioróżnorodności. Ogólnie rzecz biorąc, wypracowane przez lata mechanizmy mają za zadanie wzbogacenie gleby, poprawę stanu wód i ekosystemów. Wbrew pozorom nie są to działania, jakich rolnicy już wcześniej nie doświadczyli. Chodzi o to, że rolnictwo regeneratywne czerpie z wielu znanych rolnikom systemów. Należą do nich np. rolnictwo integrowane, ekologiczne czy precyzyjne. Warto też wspomnieć przy okazji o permakulturach, wpisujących się w nowy trend w rolnictwie. Otóż są to krótko mówiąc, samoregulujące się systemy rolnicze wzorowane na naturalnych ekosystemach.
Geneza nowego trendu
Rozwinięte kraje Europy Zachodniej już w latach 60. ubiegłego stulecia zauważyły niebezpieczne zmiany w środowisku związane z gwałtownym rozwojem rolnictwa. Duży niepokój wzbudził zwłaszcza rozwój mechanizacji i chemizacji. Obserwowano coraz baczniej zmiany w glebie, anomalia klimatyczne i zaburzenia równowagi w ekosystemach. Zwieńczeniem podejmowanych różnorodnych działań zapobiegających degradacji środowiska jest pakiet „Fit-For-55”.
Celem pakietu reform „Fit-For-55” jest redukcja emisji CO2 o co najmniej 55 proc. w 2030 r. (w porównaniu z 1990 r.). To ważny etap działań zmierzający do neutralności klimatycznej Unii w 2050 r. Nawiasem mówiąc, na na te działania zgodziła się również Polska.
Przeczytaj również: Rolnictwo a zanieczyszczenie środowiska – eko pieniądze nie szkodzą!
Rolnictwo regeneratywne – zalecenia dla rolników
Może zaskoczy to niektórych rolników, ale praktyki propagowane w rolnictwie regeneratywnym są przez nich w różnym stopniu od dawna stosowane. Czynności dążące do odtworzenia naturalnych zależności w środowisku to przede wszystkim:
- bezorkowa uprawa gleby,
- uprawa roślin okrywowych,
- uprawa roślin na zielony nawóz,
- zwiększenie bioróżnorodności uprawianych roślin – więcej gatunków w płodozmianie,
- zwiększenie retencji wody w glebie,
- połączenie produkcji roślinnej ze zwierzęcą,
- dbałość o dobrostan zwierząt,
- stosowanie nawozów naturalnych,
- ograniczenie zużycia nawozów – zrównoważone nawożenie i ograniczenie ilości środków ochrony roślin – integrowana ochrona roślin.
Faktem jest, że rolnictwo regeneratywne przynosi korzyści nie tylko dla środowiska, ale i dla ludzi. Innymi słowy, żywność wyprodukowana w zgodzie z naturą korzystnie wpływa na organizm człowieka.
Zielony Ład UE – polityka wzrostu gospodarczego
Zielony Ład dla Europy (Green Deal for Europe) jest projektem reform polityki klimatycznej Unii Europejskiej dążącym do neutralności klimatycznej do 2050 roku. W założeniach autorów Zielonego Ładu, Wspólnota ma stać się gospodarką konkurencyjną. Warunkiem sukcesu tej idei jest wyeliminowanie negatywnego wpływu przemysłu na klimat. Nadrzędnym i namacalnym celem jest osiągnięcie zerowej emisji gazów cieplarnianych. Służy temu oczywiście rolnictwo regeneratywne.
Strategia od pola do stołu
Znana już rolnikom strategia „Od pola do stołu” jest częścią Zielonego Ładu. W dużym skrócie to zależność zdrowia społeczeństwa od zdrowia planety. Strategia promuje takie cele, jak: redukcja zużycia pestycydów, antybiotyków i nawozów oraz ostatecznie zwiększenia udziału rolnictwa ekologicznego. Te cele wpisują się również w rolnictwo regeneratywne.
Dopłaty bezpośrednie – ekoschematy
Zaplanowane dla rolników płatności składają się z dwóch części – filarów. W ramach I filara nastąpi wzrost płatności dla gospodarstw rolnych o powierzchni do 50 ha. Natomiast w ramach II filara rolnicy będą je realizowali poprzez tzw. ekoschematy.
Ekoschematy, czyli dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa przyjaznego środowisku mają za zadanie wdrażać realizację polityki klimatycznej i środowiskowej. Nie powinny być one zaskoczeniem dla rolnika korzystającego przecież z dopłat za tzw. zazielenienie. Ekoschematy są po prostu nowym rodzajem płatności zachęcającym rolników do realizacji upraw korzystnych dla środowiska i klimatu. Nawiasem mówiąc,ekoschematy wpisujące się w rolnictwo regeneratywne nie są obowiązkowe choć pożądane.
Rolnictwo regeneratywne – podsumowanie
Podsumowując, zadaniem realizowanym poprzez rolnictwo regeneratywne ma być produkcja wysokiej jakości żywności przy jednoczesnej ochronie gleby, wody oraz powietrza przed skażeniem związanym z produkcją rolniczą. A nawet więcej – rolnictwo regeneratywne ma prowadzić do poprawy pH i wzrostu plonotwórczego potencjału gleby. Ważna jest tutaj prawidłowa gospodarka materią organiczną gleby. Wszystko z troską nie tylko o środowisko, ale również o ludzkie zdrowie. Ograniczone mają przy tym zostać bowiem nawozy i środki ochrony roślin.
Wprowadzane zmiany w sposobie realizowania polityki rolnej państw UE są nieuniknione. Nie trzeba być ekspertem, aby zauważyć szybko postępującą degradację środowiska naturalnego. Na chwilę obecną wydaje się, że to właśnie rolnictwo regeneratywne ma szansę w dużym stopniu wpłynąć na poprawę jego stanu.
Przeczytaj też: Dopłaty za ekoschematy, czyli jak (nie) stracić pieniądze z dopłat?
