Siara lochy – jaką rolę odgrywa w tuczu świń?

fot. canstockphoto

Odpowiednie karmienie prosiąt to istotny proces, bez którego odchów prosiąt będzie utrudniony. Żywienie przekłada się bowiem się na zdrowie, wzrost i rozwój prosiąt. Jaką rolę w tuczu świń odgrywa siara lochy podana noworodkowi w pierwszych chwilach życia? 

Prawidłowy odchów prosiąt to pierwszy i jednocześnie najważniejszy etap w całym tuczu świń. W pierwszych minutach życia zwierzęcia to siara lochy odgrywa najważniejszą rolę i musi być jak najszybciej dostarczona prosięciu. Znajdują się w niej bowiem substancje odżywcze łatwiej strawne dla noworodka i antygeny, dzięki którym prosię nabywa odporności. 

Czym jest siara lochy?

Siara lochy to wydzielina, zaczynająca się gromadzić w sutku jeszcze w czasie ciąży. W porównaniu do mleka właściwego lochy jest ona szczególnie bogata w białka. Te z kolei w dużej mierze są mało odżywcze, ale bez nich odchów prosiąt, a dokładnie dojrzewanie przewodu pokarmowego zwierzęcia, byłby trudniejszy. Pobranie siary zaraz po urodzeniu pozwala oseskom na uzyskanie systemu odporności biernej, poprzez pobranie przeciwciał odpornościowych.

Siara lochy zawiera immunoglobuliny (Ig) klasy G o wysokiej aktywności przeciwzakaźnej i Ig klasy A. Stanowią one główne białko odpornościowe przewodu pokarmowego. Innym rodzajem immunoglobulin, jakie znajdują się w siarze, są Ig klasy M, wspomagające odporność organizmu. Immunoglobuliny nie mają możliwości przenikania przez łożysko matki. Stąd u osesków brak odporności biernej. Młode zwierzęta muszą zatem pobrać przeciwciała wraz z siarą.

Odchów prosiąt od urodzenia

Noworodki od momentu urodzenia wymagają właściwej opieki, ponieważ rodzą się z nie w pełni wykształconą sprawnością organizmu. Bez stworzenia im właściwych warunków do rozwoju trudno spodziewać się uzyskania miotu  o wysokim statusie zdrowotnym. 

Siara lochy dostarcza prosiętom niezbędne składniki, w tym białka.

Zaraz porodzie, jelita prosiąt posiadają całkowitą przepuszczalność ciał odpornościowych w formie niezmienionej poprzez błonę śluzową. Specyficzna właściwość jelit prosiąt do wchłaniania poprzez ścianki przewodu pokarmowego dużych cząstek, tak ważna dla nabycia przez prosięta odporności biernej, może być też dla nich również niebezpieczna. Układ pokarmowy nie posiada w tak wczesnym okresie życia zdolności rozpoznawania ciał odpornościowych i może przepuszczać również niebezpieczne bakterie czy wirusy.

Dlatego tak ważne jest, by siara lochy jak najszybciej została podana prosiętom. Zdolność wchłaniania dużych cząsteczek przez ściany jelit u prosiąt zmniejsza się z godziny na godzinę i znika po około dwóch dniach od urodzenia. Wraz z zamknięciem jelita, siara lochy zmienia też swój skład. Od czwartej godziny po porodzie obniża się poziom białek i tym samym zawartość ciał odpornościowych.

Co jeszcze zawiera siara lochy?

Siara lochy zawiera również inhibitor trypsyny. Chroni on globuliny przed trawieniem. W ciągu trzech godzin po urodzeniu zdolność wchłaniania przeciwciał obniża się o połowę. Ponadto ilość immunoglobulin w siarze z upływem godzin maleje. Po pięciu godzinach jest ich o 50% mniej. Z czasem zmniejsza się też poziom trypsyny, a po okresie 7 dni całkowicie zanika. Czas absorpcji immunoglobulin kończy się między 12 a 48 godziną po urodzeniu. Jak widać, odchów prosiąt na zdrowe dorosłe osobniki, bez podjęcia działań w odpowiednim czasie, może być uboższy o istotne składniki, a zatem też mniej efektywny. 

Siara lochy jest znacznie lepiej przyswajalna przez układ odpornościowy przez noworodki niż mleko. Stymuluje ona również rozwój białek mięśniowych, przede wszystkim miofibryli. Prosięta urodzone z wrodzoną rozkrocznością (splayleg), na tle niedorozwoju miofibryli, pobierając siarę, mają duże szanse na szybszą dojrzałość włókien mięśniowych i powrotu do normalnej kondycji zdrowotnej.

Problemy w odchowie prosiąt

Straty  prosiąt sięgające 70-80% wszystkich strat, mają miejsce w 48 godzinach życia. Bezpośrednią przyczyną upadków jest nie pobieranie siary lub picie niewielkich jej ilości zaraz po wyproszeniu. To w konsekwencji  prowadzi do deficytu energii i małej żywotności prosiąt. 

Odchów prosiąt  jest też nieco zdeterminowany przez kolejność narodzin. Noworodki, które rodzą się jako ostanie są podwójnie narażone na działanie czynników wpływających niekorzystnie na ich organizm. Zmęczenie wynikające z akcji porodowej, a bardzo często, w przypadku przedłużających się wyproszeń, niedotlenienie, wraz z pobraniem siary mniej wartościowej, wpływa na obniżoną żywotność organizmu.

Prawidłowy odchów prosiąt rozpoczyna się już w momencie pobrania siary lochy

fot. pixabay.com

W konsekwencji prosięta pobierające w pierwszych godzinach życia małe ilości siary przegrywają z silniejszymi konkurentami z miotu walkę o „lepsze sutki”. To może doprowadzić do hipotermii, hipoglikemii, śpiączki i śmierci słabych noworodków.  Prosięta rodzą się z niskim zapasem energii. Siara lochy stanowi pierwsze egzogenne źródło energii dla noworodków i jednocześnie jest podstawą ich odporności. W porównaniu z mlekiem, wydzielina ta zawiera więcej suchej masy, białka i biologicznie aktywnych składników. W siarze jest natomiast mniej tłuszczu i laktozy.

Pobieranie siary a prawidłowy odchów prosiąt

W ciągu pierwszych 2 godzin po porodzie ilość pobranej siary równa jest 5–7% masy ciała noworodków. Oseski są w stanie pobrać w pierwszej dobie życia do 450 g. Prosięta w tym okresie piją średnio od 210–280 g siary. Siara lochy pozwala oseskom przeżyć pierwsze dni życia, aż do wykształcenia u nich odporności czynnej. Dostarcza również energii koniecznej do funkcjonowania organizmu. Jeżeli chcemy uznać odchów prosiąt za sukces, musimy dążyć do uzyskania dorodnych, zdrowych tuczników, z dużymi przyrostami dobowymi. W tym celu trzeba poświęcić trochę czasu i zatroszczyć się o świnie w pierwszym momencie ich życia.

Nie tylko siara lochy wpływa na odchów prosiąt

Na odchów prosiąt wpływ ma bardzo wiele czynników, nie tylko szybko podana siara lochy. W grę wchodzą warunki utrzymania zwierząt, stan techniczny urządzeń (budynków, poideł, kojców itp.), opieka weterynaryjna – postępowanie technologiczne oraz żywienie. Odchów zdrowych i prawidłowo rozwiniętych prosiąt decyduje o efektywności hodowli i użytkowaniu trzody chlewnej. Niezwykle ważnym elementem dla producenta trzody chlewnej, decydującym o opłacalności produkcji jest uzyskanie jak najwyższej liczby odsadzonych, zdrowych prosiąt o wysokiej masie ciała.

W pierwszych tygodniach życia prosiąt następuje intensywny wzrost tkanek i narządów. Wówczas kształtuje się odporność organizmu, która decyduje o przystosowaniu do środowiska. Prawidłowy odchów prosiąt, zakładając, że siara lochy została pobrana w odpowiednim momencie, po pierwsze wpływa na wzrost prosiąt, po drugie ich rozwój, jak również zdrowotność. To przekłada się na późniejszą wartość użytkową zwierząt. Ważne aby pierwszy okres zaraz po urodzeniu zwierząt był tak prowadzony aby odchować świnie zdrowe, silne, dające doskonałe efekty w tuczu lub reprodukcji.

Ponadto przeczytaj: Siara lochy, czyli dobra energia na start. Zdrowotność prosiąt zależy od jakości siary lochy.

Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!