Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego funkcjonuje w regionie, w którym produkuje ponad 162 tys. gospodarstw rolnych na obszarze 1800 tys. ha użytków rolnych. Rolników wspomagają działające w 31 powiatach Zespoły Doradcze wykonujące bardzo szeroki wachlarz obowiązków.
Wiesława Nowak, dyrektor WODR w Poznaniu, tak widzi rolę doradców: – Staramy się, aby oprócz zasugerowanych priorytetów działania państwa, doradcy WODR w Poznaniu do każdego rolnika oraz jego gospodarstwa podchodzili indywidualnie. Pracownicy dostosowują rodzaj udzielanego doradztwa fachowego do konkretnych potrzeb. Planowanie działalności Ośrodka opiera się na analizie potrzeb rolników oraz mieszkańców obszarów wiejskich, w celu poznania aktualnych problemów. Na tej podstawie określa się również zadania Ośrodka.
Spis treści
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zdefiniował potrzeby rolników
Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu w swojej pracy doradczej w 2017 r. zwróci szczególną uwagę na następujące zagadnienia:
- popularyzację informacji i doradztwo w zakresie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020;
- upowszechnianie informacji w zakresie dopłat bezpośrednich;
- ułatwienie transferu wiedzy i innowacji z nauki do praktyki rolniczej oraz podejmowanie współpracy z instytutami badawczymi;
- propagowanie szerszego wykorzystania energii pochodzącej z odnawialnych źródeł;
- upowszechnianie rolnictwa ekologicznego;
- edukowanie w zakresie bioasekuracji;
- edukowanie rolników w zakresie integrowanej ochrony roślin;
- upowszechnianie problematyki przedsiębiorczości wiejskiej (w tym pozarolniczych źródeł dochodu);
- działania na rzecz wdrażania programów rolnośrodowiskowo-klimatycznych;
- doskonalenie technologii produkcji rolniczej ze szczególnym uwzględnieniem jej efektywności ekonomicznej, poprawy jakości produkowanej żywności przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa energetycznego i ekologicznego.
Zakres działalności Ośrodka
Działalność statutowa Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Poznaniu opiera się na ściśle określonych zadaniach:
- informacyjnych (artykuły w czasopiśmie i na stronie internetowej, opracowania i inne);
- kształceniowych i upowszechnieniowych, np. wykłady, seminaria, wyjazdy studyjne, pokazy demonstracje, targi rolnicze;
- doradczych (np. Lokalne Grupy Dyskusyjne);
- związanych z inną działalnością, niekomercyjną, w tym zleconych przez organy administracji;
- promocyjnych na rzecz własnej jednostki doradczej;
- związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników Ośrodka.
Gospodarstwa demonstracyjne
Najbardziej skutecznym sposobem przekazywania wiedzy a później wdrażania jej w życie jest demonstracja. Właśnie na tym polu Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego jest instytucją wiodącą w skali kraju.
– Jednym z niewątpliwych osiągnięć Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w skali regionu oraz kraju jest zainicjowanie sieci Gospodarstw Demonstracyjnych w Wielkopolsce. Obecnie sieć zrzesza 98 gospodarstw. W wielu z nich zainstalowano polowe stacje meteorologiczne, które są integralną częścią systemów wspomagania decyzji w ochronie roślin. Na sieć stacji agrometeorologicznych składa się 115 stacji, gdzie część z nich, tj. 52 stacje są własnością WODR w Poznaniu – informuje Wiesława Nowak, dyrektor WODR.
Liderzy produkcji rolniczej
WODR z siedzibą w Poznaniu jako pierwszy Ośrodek w Polsce, utworzył Sieć Gospodarstw Demonstracyjnych, która obecnie obejmuje 98 gospodarstw w Wielkopolsce. Gospodarstwa demonstracyjne są miejscem realizacji szkoleń, demonstracji, pokazów w celu ułatwienia transferu wiedzy z nauki do praktyki. Gospodarstwa reprezentują najwyższy poziom produkcji rolniczej, poprzez opieranie swojej działalności na wykorzystaniu nowoczesnych technologii, a także bardzo dobrej organizacji pracy, dzięki czemu uzyskują wysokie efekty ekonomiczne. Na terenie gospodarstw demonstracyjnych odbywają się również praktyki zawodowe i studenckie. Celem praktyk jest uzyskanie przez uczniów oraz studentów praktycznej wiedzy z zakresu rolnictwa.
Stacje meteo
W związku z wprowadzeniem od dnia 1 stycznia 2014 r. obowiązku stosowania zasad integrowanej ochrony roślin, ODR w Poznaniu oddał do użytku sieć stacji meteorologicznych zlokalizowanych w Gospodarstwach Demonstracyjnych. Działają one autonomicznie przekazując dane na serwer za pomocą sieci komórkowej. Zasilanie stacji pochodzi z panelu słonecznego. System posiada parametry pozwalające na bezobsługowe zasilanie stacji w warunkach pogodowych województwa wielkopolskiego. Komunikacja indywidualnej stacji z serwerami odbywa się w technologii GSM, każda ze stacji posiada własną, wbudowaną kartę SIM. Istnieje możliwość archiwizacji danych lokalnie, z wszystkich czujników z możliwością automatycznego uzupełniania danych na serwerze momencie przerwy w komunikacji. Dane z serwera są udostępniane rolnikom na stronie internetowej WODR za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Świadczenia Usług.
Obserwują i reagują
Na terenie Gospodarstw Demonstracyjnych prowadzone są w okresie wegetacyjnym cotygodniowe obserwacje występowania agrofagów w uprawach rolniczych, m.in. pszenicy ozimej, rzepaku, żyta czy buraków cukrowych. Dane z badań są zamieszczane na stronie internetowej. Realizowane są również testy systemów wspomagania decyzji. Systemy te służą precyzyjnemu określeniu optymalnych terminów wykonywanych zabiegów ochrony roślin. Pozwala to uzyskać wysoką efektywność zastosowanego zabiegu przy możliwości ograniczenia do niezbędnego minimum stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Na terenie tych gospodarstw przeprowadzane są również praktyki studentów z kierunku Medycyna roślin, organizowane we współpracy z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu.
Elektroniczna Platforma Świadczenia Usług – EPSU
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu posiada komputerowy system zarządzania firmą – Elektroniczną Platformę Świadczenia Usług. Jest to oprogramowanie do bezpośredniego kontaktu pracowników Ośrodka z rolnikami i mieszkańcami obszarów wiejskich – klientami WODR. Program jest autorskim rozwiązaniem tworzonym przez pracowników WODR. W 2016 Ośrodek kontynuował rozbudowę platformy w obszarze wdrażania usług systemów wspomagania decyzji. Rozszerzył on ochronę roślin o nowe choroby i szkodniki, do których zalicza się:
- zestaw chorób grzybowych pszenicy;
- rolnicę w burakach;
- skrzypionki w zbożach;
- zgniliznę kapustnych w rzepaku;
- stonkę ziemniaczaną;
- rdzę brunatną na życie.
Pierwsze trzy programy zostały opracowane we współpracy z Instytutem Ochrony Roślin, czwarty natomiast z Polską Akademią Nauk.
System eWODR
Moduł eWODR został opracowany w ramach wewnętrznego systemu informatycznego, który ma zapewnić wszystkim pracownikom Ośrodka dostęp do informacji. Za pośrednictwem modułu eWODR ma zostać usprawnione zarządzanie w następujących aspektach:
- planowanie działalności Ośrodka;
- raportowanie realizacji zadań oraz pracy doradców.
Innowacyjność – główny kierunek działań WODR
Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu stara się kłaść duży nacisk na transfer wiedzy i innowacji z nauki do praktyki rolniczej. WODR w Poznaniu złożył aplikację do programu Polska Cyfrowa w związku z realizacją projektu Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin. Przewidywany czas realizacji projektu jest planowany od 2017-10-01 do 2020-09-30. Projekt ma być realizowany pod patronatem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Projekt zakłada utworzenie i upowszechnianie e-usług doradztwa rolniczego w ochronie roślin. Przedsięwzięcie ma na celu realizację dyrektywy unijnej i krajowego planu działania IOR w zakresie upowszechniania systemów wspomagania decyzji i monitoringu agrofagów. Będzie to wsparcie dla producentów rolnych w zakresie ochrony roślin oraz racjonalizacja środków chemicznych.
Targi, wystawy…
Imprezy plenerowe są atrakcyjną formą współpracy doradców z rolnikami i mieszkańcami nie tylko wsi. Organizowanie targów, wystaw i innych rodzajów imprez przyczynia się do prezentacji nowinek rolniczych w przystępnej dla wszystkich formie. Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego przygotował harmonogram imprez masowych, które corocznie przyciągają tłumy zainteresowanych. W imprezach wymienionych poniżej można wziąć udział jeszcze w tyn roku.
Data | Nazwa wydarzenia | Organizator | Miejsce imprezy | Tematyka |
24.09.2017 | Wielkopolska Wieś Zaprasza | WODR w Poznaniu | Gołaszyn | Promocja dorobku Kół Gospodyń Wiejskich prezentacja Gospodarstw Agroturystycznych. |
09-10.09.2017 | XIX Dni Ogrodnika – Targi Międzynarodowe | WODR w Poznaniu
ZD Kalisz |
Gołuchów | Promocja najnowszych technologii i środków produkcji dla ogrodnictwa. |
01.10.2017 | Jesienne Targi Rolno-Ogrodnicze Agromarsz „Przyjazna energia w domu i zagrodzie” | WODR w Poznaniu | Marszew | Nowości w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Kiermasz ogrodniczy. Wystawa i pokazy maszyn i urządzeń rolniczych. |
06.10.2017 | Dzień kukurydzy | WODR w Poznaniu | Sielinko | Prezentacja odmian kukurydzy oraz maszyn do jej zbioru. |
Bieżące wyzwania
Oprócz niewątpliwych sukcesów są też problemy, które stanowią wyzwanie dla specjalistów z ODR. Podkreśla je wyraźnie Wiesława Nowak, dyrektor WODR: – Biorąc pod uwagę najistotniejsze problemy i zadania polskiego rolnictwa, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podyktowało priorytetowe cele do realizacji przez Ośrodki Doradztwa w 2017 roku. Uwzględniają one m.in. zapobieganie i zwalczanie ASF oraz przestrzeganie zasad bioasekuracji. Jest to istotny problem, szczególnie w kontekście pojawiania się ognisk afrykańskiego pomoru świń oraz ptasiej grypy. Znaczącym zadaniem jest również szacowanie strat w uprawach rolniczych powstałych w wyniku występujących w naszym województwie klęsk żywiołowych.
Działalność szkoleniowa
Działalność szkoleniowa prowadzona przez Wojewódzki Ośrodek Doradztwa Rolniczego dotyczy nie tylko rolników. Dla skutecznego działania doradców rolniczych konieczne jest ich przygotowanie do kompetentnego wykonywania swoich zadań zawodowych. Publiczne doradztwo musi zwrócić szczególną uwagę na jak najlepsze dostosowanie swojej oferty do oczekiwań rolników, podnosząc kompetencje zawodowe. W bieżącym roku zaplanowano w ramach działalności szkoleniowej 747 różnych metod podnoszenia kwalifikacji pracowników ODR.
Szkolenie rolników
Jednym z najważniejszych zadań ODR w Poznaniu jest oczywiście szeroko pojęte szkolenie rolników. Rozwijający się sektor doradztwa prywatnego sprawia, że doradztwo publiczne musi zwrócić szczególną uwagę na jakość swojej oferty edukacyjnej. Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zaplanował w tym roku poprzez swoje Zespoły Terenowe udzielenie ponad 31,6 tys. porad i około 44,6 tys informacji. Zaplanowano również różne formy przekazywania najnowszej wiedzy rolnikom. W bieżącym roku będą to m.in. wykłady, seminaria, demonstracje, konkursy i pokazy.
Zestawienie metod doradczych zaplanowanych przez WODR na 2017 r.
Wykład specjalisty | Szkolenie | 1237 |
Wykład | Szkolenie | 2167 |
Seminarium | Szkolenie | 3 |
Demonstracja | 259 | |
Wyjazd studyjny/szkoleniowy | 81 | |
Konferencja | 21 | |
Konkurs | 34 | |
Pokaz | 220 | |
Suma: 4022 |
Nikt nie powinien mieć wątpliwości, że działalność WODR w niemałym stopniu przyczyniła się do rozkwitu rolnictwa w tym regionie. Zakres realizowanych zadań i innowacyjne rozwiązania Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu zasługują na pełne uznanie nie tylko u rolników.
