Kontrowersyjne hybrydy: czemu nie siejemy mieszanek?

U naszych zachodnich sąsiadów 70% całego areału obsiane jest odmianami mieszańcowymi. W Polsce zaledwie kilkanaście procent. Dlaczego hybrydy budzą u nas taką nieufność?

Testowałem też u siebie hybrydy, jednak nie spełniły moich oczekiwań z uwagi na koszty. Obecnie z 1 ha mam 4 tony żyta, a przy mieszańcach było ich 6. Do tego dochodziły jednak dodatkowe koszty związane z nawożeniem i opryskami.

Grzegorz Zembrowski, rolnik z Nidzicy

Wyjaśnijmy całą sprawę na przykładzie żyta. Z danych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych wynika, że średni plon, jaki osiągają mieszańce żyta jest nawet 20% większy w stosunku do średniego plonu odmian populacyjnych. Dzieje się tak z kilku powodów, przede wszystkim z uwagi na wykorzystanie tzw. efektu heterozji. Chodzi tu o zwiększenie siły fizjologicznej roślin, co umożliwia osiągnięcie wyższych plonów. Mieszańce lepiej też, w porównaniu z liniami rodzicielskimi i innymi odmianami konwencjonalnych, lepiej się krzewią i posiadają bardziej rozwinięty system korzeniowy, dzięki czemu mogą „wyciągać” z ziemi więcej niezbędnych składników pokarmowych. Hybrydy żyta dużo lepiej niż inne odmiany wykorzystują zawarte w glebie zapasy azotu, który został do niej wprowadzony wraz z nawożeniem. Mieszańce są też dużo bardziej odporne na wszelkiego rodzaju stresy związane z suszą i chłodami. Do tej pory jednak hybrydy mają więcej przeciwników niż zwolenników.

– Sieję dużo żyta. Testowałem też u siebie hybrydy, jednak nie spełniły moich oczekiwań z uwagi na koszty. Obecnie z 1 ha mam 4 tony żyta, a przy mieszańcach było ich 6. Do tego dochodziły jednak dodatkowe koszty związane z nawożeniem i opryskami. Po obliczeniach stwierdziłem, że wolę pozostać przy odmianach tradycyjnych. Przyznaję jednak, że hybrydy zdecydowanie łatwiej się kosi, co daje pewną oszczędność – mówi nam Grzegorz Zembrowski, rolnik z Nidzicy w warmińsko-mazurskim.

Żyto hybrydowe Bono (Foto: AgroFoto, KlimekPL)

Rzeczywiście, część zabiegów związanych z uprawą hybryd może zniechęcać. Decydując się na hybrydy, należy liczyć się z przede wszystkim z kosztami na materiał siewny, nawożeniem oraz większym zaangażowaniem w samą uprawę. Specjaliści przekonują jednak, że jest to wysiłek, którego warto się podjąć. Nowa generacja odmian żyt mieszanych cechuje się wyższą dynamiką rozwoju roślin zarówno w okresie jesiennym, jak i wiosennym, co pozwala zminimalizować pozimowe straty.

Niezależnie od podjętej ostatecznie decyzji, w przypadku każdej odmiany żyta, należy pamiętać, że lepsze efekty osiągnąć można, przykładając większą wagę do agrotechniki, by wyeliminować najczęściej powielane błędy.