Nowe wytyczne stosowania kaptanu od 1.04.2025 r.

Podczas pierwszego spotkania w ramach Fruit Expert Panel, zorganizowanego przez firmę UPL w Warszawie 19.03.2025 r. omówiono ważne wyzwania postawione branży sadowniczej. Niewątpliwie do takich należą nowe wytyczne stosowania kaptanu. Dowiedz się, na czym mają polegać.
Nowe wytyczne stosowania kaptanu to jedno z wielu zagadnień poruszanych podczas pierwszego Fruit Expert Panel, zorganizowanego przez UPL w marcu br.
Spis treści
Eksperci sadowniczy gotowi do nowego sezonu
Polscy eksperci sadowniczy zostali zaproszeni 19 marca przez firmę UPL Polska na pierwszy Fruit Expert Panel. Podczas spotkania, które odbyło się w Warszawie, dyskutowali nad ważnymi zmianami wprowadzanymi przez KE. Ponadto uczestnicy mieli okazję zapoznać się z najnowszymi wynikami badań i innowacjami w zakresie ochrony i biostymulacji upraw sadowniczych. Spotkanie stanowiło także platformę wymiany doświadczeń oraz omówienia bieżących problemów sektora. Poza tym umożliwiło pogłębioną dyskusję i prezentację nowoczesnych narzędzi wspierających sadowników.
Stosowanie kaptanu wciąż możliwe
Wśród tematów nie mogło zabraknąć tego, wynikającego z decyzji unijnych odnośnie do ochrony roślin. Mianowicie jednym z „rozgrzewających” branżę sadowniczą tematów są nowe wytyczne stosowania kaptanu. Przypomnijmy — popularnego fungicydu kontaktowego wykorzystywanego w profilaktycznej ochronie sadów i roślin jagodowych. W efekcie trwającej w UE redukcji liczby substancji czynnych środków ochrony roślin sadownikom pozostały raptem cztery fungicydy kontaktowe. Jednym z nich jest właśnie kaptan, poza tym ditianon, miedź i siarka.
Dlatego też branża sadownicza w Polsce staje przed poważnym wyzwaniem uwzględniającym nowe wytyczne stosowania kaptanu. A trzeba podkreślić, że całkowitego usunięcia tej substancji z użycia w uprawach nieosłanianych domagały się europejskie środowiska ekologów. Na całe szczęście dla sektora sadowniczego, nie tylko polskiego, taki scenariusz się nie ziścił. Ostatecznie po latach dyskusji udało się uzyskać przedłużenie zatwierdzenia kaptanu w UE na kolejne 15 lat. Czyli fungicyd ten może być stosowany w polu i pod osłonami do 31.10.2039 r. I to wszystkie optymistyczne informacje w tym temacie.
Nowe wytyczne stosowania kaptanu — wg rozporządzenia UE
Poniżej podaję fragment rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2024/2186.
Zezwala się wyłącznie na stosowanie kaptanu poza okresem kwitnienia upraw oraz kiedy w rzędach upraw poddanych działaniu środka nie występują chwasty kwitnące.
Stosowanie kaptanu w sadach, czyli na wolnym powietrzu w sadach (np. jabłka, wiśnie i czereśnie) odbywać się musi wyłącznie przy użyciu sprzętu do wykonywania zabiegów, który zwiększa precyzję i dokładność stosowania. Na przykład jest zaopatrzony w osłony antyznoszeniowe. Generalnie mogą to być opryskiwacze osłonięte, opryskiwacze tunelowe, opryskiwacze kapturowe, opryskiwacze sterowane czujnikami. Wszystko w celu zapewnienia ochrony organizmów niebędących szkodnikami, w obrębie dzikich zwierząt, organizmów wodnych i pszczół. Ponadto przy utrzymaniu dawkowania na powierzchniach docelowych/chronionych osiągając średnią redukcję o co najmniej 61% stosowanego środka ochrony roślin (na hektar) i redukcję o co najmniej 20% utraty środka ochrony roślin do gleby. Podana redukcja dotyczy porównania z zastosowaniem przy użyciu kaptanu konwencjonalnym sprzętem do wykonywania zabiegów i konwencjonalnych praktyk.

Nowe wytyczne stosowania kaptanu kategorycznie zabraniają użycia tego fungicydu w czasie kwitnienia drzew owocowych. Czekamy na polskie wytyczne odnośnie do kwitnących chwastów
Nowe wytyczne stosowania kaptanu — wg MRiRW
Obecnie trwają w Polsce przygotowania nowej etykiety spełniającej wymogi wyżej cytowanego rozporządzenia. Ma ona obowiązywać już od 1 kwietnia 2025 r. I wcale nie jest to żart na prima aprilis.
Propozycja uwzględnia m.in. zastosowanie poza okresem kwitnienia w uprawie jabłoni, gruszy, wiśni z użyciem sprzętu gwarantującego redukcję podaną w rozporządzeniu 2024/2186. Czyli przy użyciu takiego sprzętu jak:
- opryskiwacze pasowe,
- opryskiwacze osłonowe,
- opryskiwacze tunelowe,
- opryskiwacze selektywne z systemami identyfikacji obiektów,
- opryskiwacze sterowane mapami zadaniowymi.
Zmiany w regulacjach wymagają od sadowników dostosowania programów ochrony, aby zachować skuteczność działania przy jednoczesnym spełnieniu wymogów prawnych — wyjaśnił Andrzej Jarosz z firmy UPL.
Stosowanie kaptanu — co zmiany oznaczają dla polskich sadowników?
Prawdopodobnie wszystkie środki zawierające kaptan, zarejestrowane przed 1 kwietnia 2025 r. będą mogły być w sprzedawane z dotychczasowymi wytycznymi przez 6 miesięcy i jeszcze przez 12 miesięcy stosowane. Natomiast rejestrowane po 1.04.2025 r. już uwzględnią nowe wytyczne. Przy czym tak „jasne”, jak w rozporządzeniu wykonawczym. Sadownicy będą więc musieli zrewolucjonizować swoją pracę, używając kaptanu. Jednocześnie podkreślamy, że na razie nic nie mówi się o działaniach w ramach MRL=NDP kaptanu.
Jak podkreślają eksperci latami zajmujący się gruntownie ochroną roślin:
Tak kuriozalnych i karkołomnych zapisów odnośnie dawkowania fungicydów, jak w przyszłości zawierających kaptan, dotychczas nie było.
Wobec problemów, które zgotowała sadownikom UE, podając nowe wytyczne stosowania kaptanu, firma UPL gwarantuje pomoc. Mianowicie wyniki swoich badań i doświadczeń uwzględniających nowe wymogi stosowania kaptanu poda polskim sadownikom wkrótce. Jednakże wstrzymać się z tym musi do czasu ogłoszenia przez MRiRW ostatecznej treści zapisu etykietowego dotyczącego środków zawierających kaptan. Dostrzegalne są bowiem już teraz różnice w zaleceniach zawartych w rozporządzeniu 2024/2186, a propozycją naszego resortu rolnictwa.
Niezwłocznie po otrzymaniu szczegółowych wskazówek, poinformujemy sadowników.
