Ochrona jabłoni przed przymrozkami – sposoby i zalecenia
Przymrozki, zwłaszcza wiosną, mogą powodować poważne straty w sadach jabłoniowych. Najbardziej wrażliwe są kwiaty od fazy różowego pąka do końca kwitnienia. Temperatura -4°C może zniszczyć nawet 90% kwiatów jabłoni. Dlatego też ochrona jabłoni w sadach przed przymrozkami jest szczególnie ważna. Jakie są sposoby ochrony sadów przed przymrozkami?
Przymrozki wiosenne mogą zniszczyć nawet 90% kwiatów jabłoni. Dlatego też ochrona sadu przed spadkiem temperatury w czasie kwitnienia drzew jest jednym z podstawowych zabiegów wpływających na dalszą produkcję.
Spis treści
Rodzaje przymrozków
W świetle meteorologii przymrozek oznacza spadek temperatury powietrza przy gruncie poniżej 0°C, kiedy średnia dobowa temperatura powietrza jest większa od 0°C.
Wyróżnia się trzy rodzaje przymrozków.
- Przymrozek radiacyjny – związany jest z wypromieniowaniem do atmosfery ciepła nagromadzonego w ciągu dnia przez grunt oraz rośliny. Sprzyja mu niebo pozbawione chmur oraz brak wiatru.
- Przymrozek adwekcyjny (napływowy) – powstaje w momencie, gdy nad dany obszar napływają zimne masy powietrza. Obejmuje on najczęściej niewielki teren, a zjawiskiem towarzyszącym jest wiatr. Trwa przez wiele godzin i ma działanie destrukcyjne.
- przymrozek napływowo-radiacyjny -nad dany obszar napływają zimne masy powietrza oraz wypromieniowuje energia cieplna przez podłoże oraz rośliny. Występuje on również po ciepłym dniu.
Pasywna ochrona jabłoni przed przymrozkami
Ochrona jabłoni przed przymrozkami powinna być brana pod uwagę już w momencie wyboru stanowiska pod sad
Skuteczność metody ochrony jabłoni przed przymrozkami zależy głównie od przebiegu pogody. Pasywna ochrona jabłoni przed przymrozkami dotyczy m.in. wyboru odpowiedniego stanowiska pod przyszły sad. Przy zakładaniu sadów bardzo ważne jest wybieranie stanowisk bez zastoisk mrozowych. Wówczas istnieje możliwość uniknięcia przymrozków radiacyjnych. Warto mieć na uwadze odmiany jabłoni późno kwitnące, których kwitnienie zacząć się może po ustąpieniu okresu przymrozkowego. Ważna jest również prawidłowa agrotechnika związana z koszeniem murawy w sadach przed okresem, w którym mogą wystąpić przymrozki. Gęsta okrywa roślinna sprzyja bowiem większemu wypromieniowaniu energii cieplnej z podłoża.
Aktywna ochrona jabłoni przed przymrozkami
Ochrona jabłoni w sadach przed przymrozkami metodą deszczowania pozwala chronić kwitnące sady przed spadkami temperatury do nawet -7°C.
Do aktywnych metod ochrony jabłoni w sadach przed przymrozkami zaliczyć można deszczowanie. Zmiany stanu skupienia wody wynikają z wydzielania lub pobierania dużych ilości ciepła. Efektywność zabiegu deszczowania zależy przede wszystkim od przebiegu temperatury na danym obszarze. Skuteczność deszczowania wiąże się również z wilgotnością powietrza, prędkością wiatru oraz fazą rozwojową drzew owocowych. Ochrona jabłoni w sadach przed przymrozkami metodą deszczowania pozwala chronić kwitnące drzewa przed spadkami temperatury do nawet -7°C.
Kolejnym sposobem ochrony jabłoni przed przymrozkami pojawiającymi się wiosną jest mieszanie powietrza. Metodę tę stosować można z wysoką skutecznością przy wystąpieniu zjawiska inwersji termicznej. Związane jest ono z zalegającą warstwą cieplejszego powietrza nad warstwą zimnego powietrza, która utrzymuje się przy gruncie.
Czytaj też: Wiatrak przeciw przymrozkom
Innym sposobem ograniczania strat powodowanych przez przymrozki jest ogrzewanie powietrza w sadzie. W warunkach utrzymujących się niewielkich spadków temperatury oraz bezwietrznej aurze warto zastosować zadymianie.
Czytaj też: Ogrzewanie powietrza przed przymrozkami w sadach i jagodnikach
Przewidywanie przymrozków połową sukcesu w ograniczaniu ich skutków
Skuteczność w walce z przymrozkami zależy przede wszystkim od możliwości ich przewidywania oraz odpowiednio wczesnym podjęciu działań. Znanym sposobem przewidywania przymrozków jest metoda punktu rosy. Jeżeli w godzinach wieczornych niebo jest bezchmurne, a punkt rosy znajduje się w pobliżu zera lub nieco poniżej zera, z pewnością w godzinach porannych wystąpi przymrozek. Do wyznaczania temperatury punktu rosy stosuje się termometry: suchy i zwilżony oraz tablice psychrometryczne.
Przeprowadzona we właściwym momencie ochrona jabłoni przed przymrozkami zapewni bezpieczeństwo organom generatywnym jabłoni (kształtującymi owocowanie i późniejszy plon) przed uszkodzeniami.
