Wiosenne nawożenie azotem roślin sadowniczych będzie droższe

Azot jest najbardziej plonotwórczym pierwiastkiem pokarmowym. Regularne podawanie go roślinom sadowniczym jest gwarantem dobrego plonowanie. Dowiedz się, kiedy prowadzić wiosenne nawożenie azotem roślin sadowniczych.
Wiosenne nawożenie roślin sadowniczych w tym roku, tj. 2025 na pewno tańsze niż przed rokiem nie będzie.
Spis treści
Azot w żywieniu roślin sadowniczych
Azot jest określany najbardziej plonotwórczym składnikiem pokarmowym. Wynika to z kilku powodów.
Po pierwsze, większość roślin wykazuje relatywnie duże zapotrzebowanie na ten składnik i zawiera go dość dużo w tkankach. Po drugie prawie zawsze w glebie jest zbyt mało azotu w formie dostępnej dla roślin. Konkretnie to prawie 99% azotu w glebie występuje w związanej formie organicznej. Czyli jako: aminokwasy (do 60%), aminocukry (5–15%), azot amidowy (do 15%), azot niehydrolizujący (do 30%). Ponadto pierwiastek ten występuje w niewielkich ilościach w formie mineralnej jako N-amonowy i N-zotanowy.
Całkowita zawartość tego pierwiastka w glebach mineralnych wynosi 0,02–0,60%. Zawartość azotu w formie azotanowej w warstwie ornej zawiera się w przedziale 0,6–8,0 mg/100 g gleby, a w warstwie podornej — 0,5–5,1 mg/100 g gleby. Stąd konieczność stosowania tego składnika w nawożeniu.
Potrzeby nawożenia azotem na podstawie zawartości sumy N-min (kg N·ha-1) w warstwie gleby 0–60 cm wiosną (IUNG)
Kategoria agronomiczna gleby | Zawartość N-min (kg N·ha-1) | ||||
Potrzeby nawożenia azotem | |||||
bardzo duże | duże | średnie | małe | bardzo małe | |
bardzo lekka | do 30 | 31–50 | 51–70 | 71–90 | >90 |
lekka | do 40 | 41–60 | 61–80 | 81–100 | >100 |
średnia i ciężka | do 50 | 51–70 | 71–90 | 91–100 | >100 |
Azot jest składnikiem aminokwasów, białek, kwasów nukleinowych związków energetycznych. Oprócz funkcji budulcowych jako składnik enzymów czy fitohormonów pełni funkcje regulacyjne i sygnalizacyjne w roślinach. Jest składnikiem związków wtórnych: alkaloidów, aminocukrów, olejków eterycznych itp.
Nawożenie azotem drzew i krzewów owocowych
Rośliny mogą pobierać azot w różnej postaci. Na przykład w formie jonów azotanowych i amonowych lub w mniejszym stopniu — całych cząsteczek mocznika.
W środowisku kwaśnym lepiej pobierana jest przez rośliny forma NO3–. Natomiast w obojętnym rośliny dobrze przyswajają formę amonową NH4+. Pobieranie w postaci mocznika ma niewielkie znaczenie.

Wiosenne nawożenie azotem roślin wieloletnich jest obligatoryjne celem uzupełnienia tego składnika. Mianowicie według najnowszych badań około 50% azotu wnoszonego w nawozach jest pobierane przez rośliny. Kolejne 25% ulega immobilizacji, 20% — ulatnia się, a około 5% jest wymywane
Należy mieć świadomość, że azot zastosowany w postaci nawozów mineralnych również ulega szybkim przemianom. Mianowicie według najnowszych badań około 50% azotu wnoszonego w nawozach jest pobierane przez rośliny. Kolejne 25% ulega immobilizacji, 20% — ulatnia się, a około 5% jest wymywane. Udział poszczególnych procesów w bilansie azotu zależy od wielu czynników np. tempa wzrostu roślin, odczynu (przy wysokim pH duże straty azotu gazowego) opadów/podlewania.
Wiosenne nawożenie roślin azotem — termin
Rośliny sadownicze mają stosunkowo małe wymagania odnośnie do azotu w porównaniu do roślin warzywnych czy rolniczych. Ponadto wykazują bardzo zróżnicowane zapotrzebowanie na ten pierwiastek.
Nawożenie azotem roślin wieloletnich, w naszym wypadku drzew i krzewów owocowych, wykonujemy wiosną. Przy czym dawki muszą być dostosowane do wymagań roślin, ich wieku oraz aktualnej zasobności gleby.
Zazwyczaj stosujemy dawki dzielone. Połowę całej dawki azotu wysiewamy w kwietniu z początkiem wegetacji. Resztę podajemy w jednej lub dwóch dawkach pogłównych stosowanych najpóźniej do końca wiosny (21.06.), maksymalnie do końca czerwca. Opóźnienie ostatniej dawki azotu może nadmiernie przedłużyć wegetację.
Ważne optymalne wiosenne nawożenie roślin sadowniczych azotem
Wyjątkowość azotu polega na tym, że jego nadmiar powoduje zbyt wybujały wzrost roślin, wydłuża okres wegetacji i opóźnia termin zbioru. Rośliny przenawożone azotem są ciemnozielone, wybujałe, wiotkie i później dojrzewają. Drzewa zbyt intensywnie rosną, co pociąga z kolei za sobą konieczność intensywnego ich cięcia. Ponadto zdecydowanemu pogorszeniu ulega zdolność przechowalnicza owoców.
Drzewa i krzewy owocowe przenawożone azotem są mniej odporne na szkodniki i bardziej podatne na choroby grzybowe. Ponadto są mniej odporne na mróz, ponieważ ich tkanki później drewnieją i są za bardzo uwodnione.
Z drugiej strony niedobory azotu uwidaczniają się w spowolnieniu wzrostu roślin. Ich liście i owoce są zmniejszone i nie osiągają typowych rozmiarów. W konsekwencji następuje radykalne zmniejszenie plonowania. Liście stają się jasnozielone i żółkną, jedynie nerwy są ciemniejsze i mogą zmieniać barwę na czerwoną lub fioletową. Przyrosty są krótkie a pędy cienkie. Rośliny przedwcześnie wchodzą w fazę generatywną, słabo kwitną i owocują.
Wiosenne nawożenie azotem sadów i jagodników 2025 będzie droższe
Uzupełniając redakcyjnie autorski artykuł dr. Piotra Chohury, należy zauważyć, że tegoroczne wiosenne nawożenie azotem sadów i jagodników będzie droższe niż wiosną 2024 r. Niestety specjaliści prognozują, że czas ponownie relatywnie tanich nawozów się zakończył.
Jak uważa na przykład dr Arkadiusz Zalewski, ekspert IERiGŻ-PIB, prawdopodobnie wkrótce ceny nawozów azotowych wzrosną umiarkowanie.
To chyba i tak „umiarkowanie” uspokajająca informacja, gdyż jak jednocześnie wskazuje dr Zalewski, od końca lutego 2024 r. ceny gazu wzrosły już ponad 2-krotnie, a przecież jest to podstawowy surowiec w produkcji nawozów azotowych.
