Odchowanie cieląt w grupie – sposoby i efekty
Odchowanie cieląt wymaga od hodowcy wielu przemyślanych decyzji. To czy zwierzęta są trzymane razem, a jeśli tak to od jakiego wieku przekłada się na ich przyszłość. Jakie efekty daje socjalizacja cieląt?
Świadomy hodowca/zootechnik wie, że kluczem do wysokich osiągnięć w stadzie bydła jest dobre odchowanie cieląt. Pierwsze miesiące życia decydują o całej przyszłości zwierzęcia. Nie ważne czy mówimy o bydle mięsnym czy mlecznym. Dobrze prowadzony odchów cieląt to gwarantowany zysk i satysfakcja. Na jaki ochów powinien zdecydować się hodowca i co z tego wyboru może wyniknąć. Czy socjalizacja cieląt to metoda dla każdego hodowcy?
Spis treści
Indywidualny czy grupowy odchów cieląt?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wielu hodowców bardzo ceni sobie indywidualny odchów cieląt w pierwszych tygodniach życia. Wynika to z możliwości lepszej obserwacji cieląt po urodzeniu i ich indywidualnego traktowania. Obserwacja jak cielę się zachowuje, jak pije, jakie są odchody, to baza danych, która daje wiedzę i możliwości reakcji. Hodowcy bydła mlecznego to raczej zwolennicy tego systemu. Grupowanie owszem, ale później. Hodowcy bydła mięsnego znają dobrze grupowy odchów cieląt i za nic w świecie by go nie zmienili.
Amerykańscy badacze już stosunkowo dawno temu pochylili się nad tematem odchowu cieląt. Zbadali wpływ wczesnej socjalizacji, czyli to jak grupowe odchowanie cieląt wpłynie na ich zdrowie, dobrostan. Pod lupę wzięli również długofalowe działanie na późniejszą wydajność.
Wczesna socjalizacja – korzyści
Zastanówmy się, w którym momencie wprowadzić grupowy odchów i jak duże grupy utworzyć. Z czym wiąże się bezpośredni kontakt cieląt we wczesnym stadium odchowu? To są kwestie, które nurtują każdego hodowcę, który zastanawia się nad udoskonaleniem odchowu cieląt. Czy odchowanie cieląt w grupie nie przyniesie ze sobą zagrożenia łatwiejszego szerzenia się patogenów wśród cieląt? Ten okres odchowu jest przecież kluczowy. Jak się okazuje nie taki diabeł straszny jak go malują. Bowiem amerykańscy naukowcy przebadali temat i okazało się, że:
- Cielęta karmione mlekiem – utrzymywane grupowo ( zaczynając już od grupowania w parach) cechuje lepsze pobranie mleka oraz później – pasz typu prestarter/starter. Jest to modelowane przez efekt wzajemnej mobilizacji. Cielęta widząc zachowania współczłonków grupy naśladują je. Razem, ciekawość poznania nowego zapachu czy smaku staje się również odwagą do zaryzykowania przed innymi cielętami.
- Wczesna nauka interakcji społecznych poprawia zdolność uczenia się. Cielęta utrzymywane w parach bądź grupowo wykazują większą zdolność adaptacji. To widać w wynikach ich odsadzenia. We wspólnym pobieraniu paszy czy układaniu się do spoczynku rodzą się nowe możliwości jakich cielę nie miałoby będąc same, szturchnięcia, odepchnięcia, zabawa czy ułożenie się bliżej siebie do odpoczynku.
- Cielęta w grupach widzą się wzajemnie. Zmniejsza to ich konieczność nawoływania ( wokalizacji) innych oraz wpływa na poziom stresu powodowanego osamotnieniem. Wzajemne poczucie ciepła, reakcja na ruch czy drobne wokalne znaki o obecności.
Właściwe odchowanie cieląt w grupie
Grupowy odchów cieląt w stadach bydła mięsnego stosowany jest niemal w 100%. Jednak tam dodatkowo biorą udział krowy matki i niejednokrotnie krowy mamki. Cielak ma wręcz podwójną opiekę. W stadach bydła mlecznego to człowiek jest odpowiedzialny za opiekę nad noworodkiem. Troska z jaką hodowcy/opiekunowie podchodzą do każdego cielęcia warunkuje ich zdrowie i prawidłowy odchów. Hodowcy sugerują że socjalizacja i wczesne grupowanie odbiera możliwość precyzji tej opieki. Ale czy aby na pewno?
Mając cielęta w kojcach podwójnych czy potrójnych można równie dobrze troszczyć się o maluszka. Dodatkowo grupując cielęta w tym samym wieku można uzyskać doskonałe porównanie czy to szybkości oddechu czy ogólnego zachowania i wielu innych ważnych obserwacji. Obawę rodzi również zjawisko obsysania się wzajemnego cieląt. Jest to bardzo niepożądany nawyk. Wzajemne obsysanie pępowin i innych części ciała prowadzi najczęściej do komplikacji zdrowotnych. Jednak dobrze odżywione cielę, które ma zapewnioną odpowiednią dawkę mleka/pójła w określonym czasie, a dodatkowo towarzystwo i bodźce poznawcze nie będzie miało potrzeby obsysania współtowarzysza.
Socjalizacja – tak czy nie?
W świecie, w którym coraz większą uwagę zwraca się na dobrostan zwierząt, pytanie o grupowy odchów i wczesną socjalizację cieląt wydaje się być pytaniem nieuniknionym. Niezwykle ważnym aspektem dobrostanu zwierząt jest kontakt społeczny. Musi to być kontakt zarówno wzrokowy, słuchowy ale tez bezpośredni. Grupując cielęta należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej powierzchni przypadającej na jedno cielę, aby te mogło wykazywać naturalne zachowania. Ogromnie ważne jest, aby łączyć w pary cielęta o różnicy wieku nieprzekraczającej 7 dni. Pozwoli to zachować zdrowie i prawidłowy rozwój cieląt.
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!