Stosowanie acetamiprydu w warzywach — drastyczne zmiany

Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie (UE) 2025/158, które wprowadza drastyczne zmiany stosowania acetamiprydu w uprawach. Analizujemy jak zaostrzenie przepisów wpłynie na stosowanie acetamiprydu w warzywach.
Czy stosowanie acetamiprydu w warzywach stoi pod znakiem zapytania?
Spis treści
Co to jest acetamipryd?
Acetamipryd jest insektycydem należącym do grupy neonikotynoidów. Stosowanie acetamiprydu w warzywach ma na celu ochronę upraw polowych i prowadzonych pod osłonami przed szkodnikami ssącymi i gryzącymi. Ściśle mówiąc, zwalcza się nim: mszyce, wciornastki, miniarki, mączliki, muchówki (połyśnica marchwianka, liściolubka selerowa), chrząszcze, gąsienice, itp. Środek ten jest zabójczy zarówno dla form dorosłych, jak i larwalnych.
Acetamipryd działa wobec owada kontaktowo, żołądkowo i gazowo. Natomiast na roślinie — powierzchniowo, wgłębnie i układowo. Ta substancja czynna oddziałuje na układ nerwowy owadów — zakłóca przekazywanie impulsów, co prowadzi do paraliżu i szybkiej śmierci szkodnika.
W Polsce zarejestrowanych jest 41 środków ochrony roślin o różnych handlowych nazwach, które zawierają tę substancję solo lub w gotowej mieszaninie.

Acetamipryd jest insektycydem należącym do grupy neonikotynoidów. Zwalcza szkodniki ssące i gryzące w uprawach warzyw polowych i prowadzonych pod osłonami.
Stosowanie acetamiprydu w warzywach — nowe unijne przepisy
Na podstawie opinii EFSA wykazano, że w wielu produktach dochodziło do przekroczenia ostrej dawki referencyjnej (ARfD) acetamiprydu. W związku z tym zaostrzono dopuszczalne limity pozostałości (NDP) tej substancji. Zostały one skonsultowane z państwami członkowskimi UE i partnerami WTO.
Nowe przepisy zaczną obowiązywać po 19 sierpnia 2025 r.
Dla części gatunków warzyw nowe wartości zostały ustalone na poziomie granicy oznaczalności. To oznacza, że nawet wykrycie niewielkich ilości może prowadzić do odrzucenia partii towarów. Dlatego zarówno producenci warzyw, jak i eksporterzy muszą dostosować swoje praktyki, by uniknąć strat.

Nowe unijne przepisy wpłyną na drastyczne obniżenie dopuszczalnych poziomów pozostałości acetamiprydu w niektórych gatunkach, m.in w warzywach kapustnych.
Normy NPD acetamiprydu na/w warzywach
Zmiana przepisów szczególnie dotknie producentów warzyw psiankowatych, dyniowatych, kapustnych i niektórych liściowych. W poniższej tabeli wytłuściliśmy gatunki, których NDP ulegają drastycznemu obniżeniu.
Dopuszczalne poziomy pozostałości acetamiprydu na/w warzywach (mg/kg produktu) — obowiązujące i po zmianie
| Rodzaj warzyw | NDP acetamiprydu do 19 sierpnia 2025 r. | Zmiany NDP acetamiprydu w owocach po 19 sierpnia 2025 r. |
| buraki | 0,01 | 0,01 |
| marchew | 0,01 | 0,01 |
| seler korzeniowy | 0,01 | 0,01 |
| pietruszka | 0,01 | 0,01 |
| cebula | 0,02 | 0,02 |
| czosnek | 0,02 | 0,02 |
| pomidor | 0,5 | 0,06 |
| papryka | 0,3 | 0,09 |
| oberżyna | 0,2 | 0,2 |
| ogórek | 0,3 | 0,05 |
| cukinia | 0,3 | 0,05 |
| melon | 0,2 | 0,08 |
| dynia | 0,2 | 0,08 |
| kawon | 0,2 | 0,08 |
| kukurydza cukrowa | 0,01 | 0,01 |
| kapusta głowiasta | 0,4 | 0,03 |
| kapusta brukselska | 0,05 | 0,05 |
| Kapusta pekińska | 0,01 | 0,01 |
| kalafior | 0,4 | 0,06 |
| brokuł | 0,4 | 0,06 |
| sałata | 1,5 | 0,01 |
| szpinak | 0,6 | 0,01 |
| warzywa liściowe: szczypiorek, seler, pietruszka, bazylia,zioła | 3,0 | 3,0 |
| fasola szparagowa | 0,6 | 0,6 |
| fasola nasiona | 0,3 | 0,3 |
| groszek zielony | 0,3 | 0,3 |
| groszek strąki | 0,6 | 0,6 |
| seler naciowy | 0,01 | 0,01 |
| ziemniak | 0,01 | 0,01 |
Stosowanie acetamiprydu w warzywach — uwaga ogrodnicy!
Analiza powyższej tabeli przez producentów warzyw może wprowadzić w zdumienie i zastanowienie, czy stosowanie acetamiprydu w warzywach gatunków wytłuszczonych ma sens. Czy nie poniesiemy większych strat w wyniku stwierdzenia przekroczenia NDP w plonie, niż nie użycia tej substancji. Problem w tym, że np. dla dyniowatych naprawdę liczba zarejestrowanych substancji insektycydowych w Polsce jest bardzo mała. Dla przykładu do zwalczania wciornastków czy zmieników na ogórku zarejestrowany jest wyłącznie acetamipryd. Podczas gdy zmieniki w suchych i ciepłych latach stanowią duże zagrożenie.
Generalnie dla producentów pewnych grup warzyw powyższe zmiany oznaczają konieczność rewolucyjnego podejścia do ochrony upraw, szczególnie tych zbieranych, sprzedawanych, eksportowanych po 19 sierpnia 2025 r. Stosowanie acetamiprydu w warzywach tych z drastycznymi różnicami w normach starej i nowej może bowiem wykazać pozostałości. Jeśli oczywiście zastosujemy acetamipryd rutynowo, jak zwykle dotychczas. Dlatego trzeba przemyśleć, czy nie powinno się zmniejszyć liczby zabiegów, ograniczyć dawki lub całkowicie zrezygnować z użycia tej substancji czynnej.
Źródło: eur-lex.europa.eu
Prezentowane informacje w zakresie środków ochrony roślin zawarte w serwisie www.agrofakt.pl nie zawierają pełnej treści etykiet-instrukcji stosowania. Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.








