Kiedy rolnikom grozi utrata dopłat za wypalanie traw?
Utrata dopłat za wypalanie traw to nie jedyna kara, jaka grozi za ten powtarzający się co roku proceder. W wielu przypadkach może się okazać, że brak dopłat to najłagodniejsza z kar, jaką może dostać sprawca. Jakie jeszcze kary grożą za wypalanie traw?
Utrata dopłat za wypalanie traw, to jedna z konsekwencji, jaką mogą ponieść rolnicy. Jednakże wypalanie traw niesie za sobą dużo poważniejsze konsekwencje. Niektóre z nich dotykają sprawców, inne zaś ujawniają się nierzadko dopiero po latach.
Czy wypalanie traw użyźnia glebę?
Wypalanie traw to praktyka, która wbrew pozorom, nie przynosi żadnych korzyści. Nie przyczynia się ona do poprawy wzrostu traw. Oczywiście odrastająca zaraz po wypaleniu trawa wydaje się być bardziej zielona, ale na tle popiołów każdy żywy kolor będzie bardziej widoczny. Ponadto wypalanie nie poprawia żyzności gleby, wręcz przeciwnie, przyspiesza jej degradację. Po przejściu ognia gleba traci swoją aktywność biologiczną i potrzebuje nawet kilku lat, aby ją odbudować do stanu sprzed katastrofy.
W czasie pożaru zniszczeniu ulega też najżyźniejsza, próchniczna warstwa gleby i żyjące w niej organizmy. Ponadto popioły po niej szybko są wywiewane przez wiatr lub wypłukiwane przez opady. Przyspiesza to erozję gleby, któremu to zjawisku zapobiega naturalnie uformowana darń.
Ponadto resztki roślinne pochodzące z traw i innych roślin są substratem, z którego mikroorganizmy glebowe formują próchnicę glebową. Wypalanie traw wywołuje też skutki tragiczne dla całego ekosystemu. Oprócz zniszczenia najżyźniejszej warstwy gleby giną również żyjące w trawach zwierzęta. A bez próchnicy glebowej i aktywnie działających w glebie mikroorganizmów wzrost roślin jest upośledzony, a one same są bardziej narażone na ataki patogenów i szkodników. Oprócz tego, plony uzyskane z tak zdegradowanych gleb są zdecydowanie gorszej jakości.
Wypalanie traw jest też częstą przyczyną pożarów zabudowań gospodarczych, przylegających upraw, lasów i innych naturalnych siedlisk. Nierzadko w wyniku podpaleń traw życie tracą także ludzie. Wypalanie traw może również spowodować, że nastąpi utrata dopłat bezpośrednich.
W jakich przypadkach utrata dopłat za wypalanie traw jest możliwa?
Jeśli rolnik, który jest beneficjentem dopłat, zostanie nakryty na wypalaniu traw może zostać ukarany przez ARiMR. A to dlatego, że przepisy, które dotyczą wsparcia w ramach płatności bezpośrednich i obszarowych, odwołują się m.in. do zasad dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. W związku z tym nieprzestrzeganie zakazu wypalania traw skutkuje zazwyczaj redukcją dopłat. Jednakże w skrajnych przypadkach rolnicy zupełnie tracą prawo do otrzymania dopłat.
Kary za wypalanie traw to nie tylko utrata dopłat
Zakaz wypalania traw ujęto w przepisach prawnych. W Art. 124. ust. 1. ustanowiono, że:
„Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.”
Z kolei o konsekwencjach mówi Art. 130a ust. 1 ustawy o ochronie przyrody (Dz.U. z 2022 poz. 916):
„Kto usuwa roślinność przez wypalanie z gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 000 złotych.”
Jednakże jeśli na skutek podpalenia trawy dojdzie do pożaru, który sprowadzi zagrożenie utraty zdrowia lub życia wielu osób albo zniszczenie mienia wielkich rozmiarów to sprawca podlega odpowiedzialności karnej. Zgodnie z zapisami Kodeksu karnego – podlega on wtedy, karze pozbawienia wolności nawet do 10 lat.
Czytaj również: Praktycy o ekoschematach. Forumowicze aktywni
Źródło: ARiMR
