Jaką ładowarkę wybrać i dlaczego będzie lepsza niż ładowacz czołowy?
Transport i przeładunek materiałów to zadania, które niemalże na co dzień wykonywane są w gospodarstwach o różnym profilu produkcji. Niezależnie od tego, czy chodzi o palety, materiały sypkie, obornik czy bele, w tego typu pracach doskonale sprawdzają się różnego typu ładowarki. Tylko jaką ładowarkę wybrać?
Czy nie wystarczy ładowacz czołowy? Rzeczywiście montaż ładowacza na ciągniku to zdecydowanie tańsze rozwiązanie niż zakup ładowarki. Ale czy zawsze najlepsze?
Dlaczego ładowacz nie wystarczy?
Ciągnik wyposażony w ładowacz czołowy jest urządzeniem uniwersalnym. Jest duży i niezbyt zwrotny, ale za to ma wystarczający udźwig, dobrze porusza się w trudnym terenie i osiąga zadowalającą prędkość. Jednak poszczególne typy ładowarek oferują pewne właściwości, które czynią je maszynami specjalistycznymi. Czasem podstawowymi cechami warunkującymi użyteczność ładowarki w gospodarstwie są zasięg i udźwig, innym razem kompaktowe wymiary i manewrowość, następnym z kolei – duży uciąg i siła wyrywania. To, które cechy są ważne, determinuje, jaką ładowarkę wybrać.

Ładowarki kołowe teleskopowe to z reguły duże maszyny o znacznym udźwigu. Trafiają one zazwyczaj do dużych i średnich gospodarstw. Obie osie skrętne pozwalają uzyskać mały promień skrętu
Ładowarki rolnicze mają kompletację zwiększającą ich użyteczność w gospodarstwie rolnym. Zarówno ogumienie, jak i osprzęt czy inne elementy wyposażenia dobierane są tak, aby w jak największym stopniu sprostać potrzebom rolnika. Niektóre maszyny mogą wręcz zastępować ciągnik – przynajmniej w niektórych pracach polowych, gdyż są wyposażone w trzypunktowy układ zawieszenia narzędzi. Różnorodność modeli dostępnych na rynku jest ogromna.

Do grona ładowarek kołowych należą także kompaktowe maszyny, do złudzenia przypominające maszyny przegubowe
Różne rodzaje ładowarek
Duża różnorodność ładowarek oraz przenikanie się poszczególnych rozwiązań pomiędzy poszczególnymi typami maszyn utrudnia nieco ich klasyfikację. Przykładowo: zwykło się dzielić ładowarki na teleskopowe i przegubowe. Nie jest to prawidłowy podział, gdyż dotyczy różnych kryteriów. Pojęcie „teleskopowe” odnosi się do rodzaju wysięgnika, „przegubowe” zaś związane jest z typem podwozia. W konsekwencji ładowarka może być i teleskopowa, i przegubowa jednocześnie. Może to być kłopotliwe, jeśli rozważamy, jaką ładowarkę wybrać, mając jednocześnie nie do końca sprecyzowane kryteria przydatności. Jaki zatem podział można przyjąć jako podstawowy, żeby szybko zorientować się w maszynach? Otóż klasyfikacja w zależności od rodzaju podwozia okazuje się najbardziej trafna.
W związku z powyższym możemy wyróżnić trzy podstawowe typy ładowarek. Pierwszy z nich to ładowarki kołowe, czyli wyposażone w osie skrętne. To właśnie do tej grupy należą klasyczne „teleskopówki” z kabiną umieszczoną po prawej stronie. Zazwyczaj są to duże maszyny, przystosowane do pracy na polu oraz w nowoczesnych budynkach z dużymi przejazdami. Jednak do tej grupy należą także maszyny do złudzenia podobne do ładowarek przegubowych, lecz niewyposażone w „łamaną” ramę.

Małe, zwinne ładowarki przegubowe najczęściej wykorzystywane są do pracy w ciasnych budynkach i zagrodach
Jaką ładowarkę wybrać na podwórko
Ładowarki przegubowe są bardzo zróżnicowane jeżeli chodzi o parametry. Taką konstrukcję mają zarówno ciężkie, kilkunastotonowe modele, jak i bardzo małe, sprytne maszyny podwórzowe, przystosowane do pracy w ciasnych przejazdach. To, jaką ładowarkę wybrać, zależy od tego, do czego będzie ona przeznaczona. Tych małych w rolnictwie spotyka się najwięcej. Ich dobra manewrowość, niewielkie wymiary, a zarazem dobre właściwości trakcyjne powodują, że rolnicy chętnie wykorzystują je w roli pomocników: do pracy w budynkach inwentarskich, przy zadawaniu pasz, usuwaniu obornika, czy też w gospodarstwach ogrodniczych, wymagających niewielkiej szerokości całkowitej.
Trzecim typem ładowarek powszechnie stosowanych w rolnictwie są tzw. Skid-steery, czyli ładowarki o sterowaniu burtowym. Ich wspólną cechą jest brak skrętnych kół. Zmiana kierunku jazdy realizowana jest poprzez zmianę prędkości obrotowej kół prawej i lewej strony. Przekłada się to na wyjątkową manewrowość (możliwość zawracania w miejscu) oraz bardzo małe wymiary. W przypadku ciasnych przejazdów czy klatek, może się to okazać jedyny typ ładowarki, który zastąpi pracę ręczną. Te cechy są jednak okupione pewnymi mankamentami. Przede wszystkim manewrowanie tego typu maszynami związane jest z poślizgiem kół, co powoduje niszczenie podłoża oraz ogranicza możliwości trakcyjne na miękkim terenie. Z tego względu przeznaczone są one przede wszystkim do pracy na twardym podłożu. Ponadto charakteryzują się niewielkim udźwigiem oraz ograniczoną statecznością, wynikającą z niewielkiego rozstawu osi. Ze względu na przeznaczenie, ładowarki burtowe pracujące w gospodarstwach rolnych to z reguły niewielkie maszyny, o szerokości od 90 do 160 cm i udźwigu w granicach 400–800 kg.
Specjalizacja popłaca

Ładowarki burtowe wyróżniają się nadzwyczajną manewrowością. W wielu przypadkach mogą wjechać tam, gdzie nie zmieści się żadna inna maszyna (fot. Bobcat)
W dobie coraz bardziej nowoczesnych i wyspecjalizowanych gospodarstw pojawia się tendencja do uzupełniania parku maszynowego o poszczególne typy ładowarek. Ładowacz czołowy wciąż nie znika z polskich gospodarstw. Jednak zazwyczaj towarzyszą mu inne maszyny załadunkowe. W dużych gospodarstwach o produkcji roślinnej i zwierzęcej zazwyczaj są to ładowarki kołowe z wysięgnikiem teleskopowym, zapewniające wysoką wydajność pracy połączoną z dobrą trakcją i manewrowością. Mniejsze gospodarstwa o produkcji zwierzęcej, zwłaszcza te dysponujące starszymi budynkami, decydują się na małe ładowarki przegubowe, lub też, rzadziej – burtowe.