Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki — razem można więcej!
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki im. dr. Kazimierza Pliszki w 2025 r. obchodzi 30-lecie działalności. Z tej okazji 21–22 lutego odbyła się uroczysta gala. Celem było uhonorowanie wysiłku grona zaangażowanych sadowników, naukowców i wszystkich osób, które w dobrej wierze przyczyniły się do rozwoju upraw borówki w Polsce.
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki, wcześniej noszące nazwę Stowarzyszenie Plantatorów Borówki Amerykańskiej, działa od 1995 r.
Spis treści
Zaczęło się od pasji
Trzydzieści lat temu grupa pasjonatów — pierwszych plantatorów borówki wysokiej w Polsce postanowiła zjednoczyć siły. Chcieli wspólnie działać na rzecz uprawy w Polsce tego gatunku rośliny jagodowej. W 1995 r. plantatorzy postanowili powołać organizację, która przyjęła nazwę Stowarzyszenie Plantatorów Borówki Amerykańskiej. Niewielu mogło przewidzieć, jak wielki potencjał tkwi w tym owocu. Dziś Polska jest jednym z czołowych producentów borówki w Europie i na świecie. Polskie owoce borówki trafiają na stoły konsumentów w wielu krajach. To wszystko jest zasługą ciężkiej pracy, zaangażowania i współpracy wielu środowisk: plantatorów, naukowców i ekspertów.
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki — historia
Borówka to stosunkowo młoda roślina uprawna. Inauguracja profesjonalnej uprawy i hodowli miała miejsce na początku XX wieku. Konkretnie to zaczęła się w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. W Polsce pierwsze rośliny tego gatunku pojawiły się w okresie międzywojennym. Jednak przez wiele lat próby uprawy kończyły się niepowodzeniem. Okazało się, że jest to roślina bardzo wymagająca.
Ponowną próbę podjął w połowie lat 70. XX w. nieżyjący już dr Kazimierz Pliszka. Ściśle mówiąc, po studiach doktoranckich w USA sprowadził rośliny borówki wysokiej do Polski i zainicjował kolejną próbę jej. Plantację założył na polu doświadczalnym SGGW. Przy czym prace badawcze i obserwacje prowadzono także w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach. Obecnie jest to Instytut Ogrodnictwa.
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki, wcześniej Stowarzyszenie Plantatorów Borówki Amerykańskiej powstało m.in. z inicjatywy dr. Kazimierza Pliszki. Na zdjęciu Jędrzej Pliszka trzyma w ręku nasiona borówki przywiezione w latach 70. XX w. do Polski przez Jego ojca oraz Ireneusz Komorowski
Dr Kazimierz Pliszka był także jednym z założycieli Stowarzyszenia Plantatorów Borówki Amerykańskiej.
Obecnie organizacja nosi nazwę Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki im. dr. K. Pliszki dla uczczenia jego pamięci i niezwykłego dorobku naukowego. Stowarzyszenie skupia obecnie ok. 100 plantacji w Polsce, a w swojej działalności aktywnie realizuje cele statutowe. Należą do nich przede wszystkim:
- rozwój uprawy,
- promocja spożycia owoców,
- współpraca z uczelniami rolniczymi i instytutami ogrodnictwa w celu pogłębiania wiedzy plantatorów oraz wykorzystania badań i doświadczeń w nowoczesnej uprawie borówki,
- reprezentowanie środowiska plantatorskiego w instytucjach decydujących o kondycji i perspektywach rozwojowych tej uprawy.
Nauka i wymiana doświadczeń
Odbywające się corocznie walne zjazdy SPBA a teraz SPPB są okazją do spotkania i wymiany doświadczeń między plantatorami. Tradycyjnie podsumowuje się także ostatni sezon. Ponadto definiowane są wyzwania, którym stara się sprostać zarząd i najbardziej zaangażowani plantatorzy. Kolejne zarządy organizując zjazdy, starały się zapełnić program ciekawymi wykładami naukowców i przedstawicieli firm. Tematyka prezentacji była dostosowana do aktualnych wyzwań.
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki współpracuje z gronem najlepszych polskich naukowców, którzy przybyli także na uroczystą galę jubileuszową
Z kolei letnie spotkania na plantacjach członków są okazją do konfrontacji pomysłów na rozwiązanie realnych problemów. Na przykład dają możliwość analizy rozwiązań agrotechnicznych, porównywania rozwiązań, a także okazją do omówienia strategii na nadchodzący sezon.
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki reprezentuje całe środowisko
Stowarzyszenie w historii swojej działalności (ściśle splecionej z historią rozwoju uprawy borówki wysokiej) kilka razy stanęło przed koniecznością reprezentowania całego środowiska plantatorów borówki, aby kontynuacja ich pracy była w ogóle możliwa. Jedną z takich konieczności było stworzenie programu ochrony, który umożliwiał sprostanie wymogom eksportowym. Nie wszyscy pamiętają czas, kiedy do ochrony borówki nie były zarejestrowane żadne środki ochrony roślin. Po ponad 3 latach starań i wniosków składanych do ministerstwa rolnictwa, a także negocjacji z jednostkami oceniającymi, np.: Instytutem Ochrony Środowiska, Instytutem Ochrony Roślin i innymi, w roku 2011 udało się zarejestrować pierwszy środek ochrony przeciwko szarej pleśni. Był to rok przełomowy, po którym nastąpiły dalsze rejestracje. W roku 2015 we współpracy z Departamentem Hodowli i Ochrony Roślin MRIRW uzyskaliśmy prawną możliwość stosowania pierwszego środka przeciwko Drosophila suzukii.
Legalna praca sezonowa
Szczególną intensywnością w naszej historii odznaczały się lata 2016–2017. To okres, kiedy trwały prace nad projektem ustawy regulującej zatrudnienie w rolnictwie (głównie cudzoziemców). Wówczas Stowarzyszenie przy współpracy z wynajętą kancelarią prawną pełniło jedną z głównych ról w negocjacjach. Wypracowana wspólnie nowa konstrukcja prawna – umowa o pomocy przy zbiorach — zawiera wiele elementów dedykowanych tylko temu charakterowi pracy. Przy czym optymalny dla branży kształt zapisów był proponowany przez zarząd SPBA (SPPB). Obecnie trwają prace nad nowym projektem rządowym dotyczącym zatrudnienia. Znowu jesteśmy bardzo zaangażowani w rozmowy, aby zminimalizować negatywne „dolegliwości” ustawy…
Promocja konsumpcji i eksportu
Promocja spożycia borówki jest jednym z celów Stowarzyszenia. Od roku 2012 organizacja rozpoczęła wnioskowanie do funduszu promocji owoców i warzyw o dofinansowanie działań promocyjnych. W kolejnych latach byliśmy konsorcjantem i wspólnie z innymi organizacjami jagodowymi (w tym ze Związkiem Sadowników RP i KZGPOIW) przy pomocy środków z funduszu realizowaliśmy programy promocji spożycia owoców. Nasze doświadczenie w promocji ciągle rośnie. Poza promocją skierowaną do konsumentów w kraju musimy wychodzić z promocją polskich borówek na zewnątrz. Przykładem jest udział w międzynarodowych Targach Fruit Logistica w Berlinie i Freskon w Salonikach w roku 2024. Wydaje się, że w przyszłości wiele wysiłku trzeba będzie włożyć w promocję konsumpcji na dalekich rynkach, które formalnie są otwarte, ale handlowo to na razie biała karta…
Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki — razem możemy więcej!
Nasza działalność w Polsce to 30-letnia historia wzrastania.
- Mianowicie zaczęło się od areału kilkunastu hektarów, który dzisiaj liczy około 3000 ha.
- Początkowo organizowane przez Katedrę Sadownictwa SGGW „Dni Borówkowe” były okazją do skromnego spotkania. Natomiast dzisiaj SPPB świętuje podczas gali z udziałem Ministra Rolnictwa i grona profesorskiego.
SPPB świętowało jubileusz 30-lecia działalności m.in. z udziałem ministra rolnictwa Czesława Siekierskiego
- Od czasów, gdy tylko nieliczni słyszeli i wiedzieli o naszej działalności, doczekaliśmy czasów, gdy jesteśmy na liście uznanych organizacji, z którą konsultowane są wszystkie projekty dotyczące upraw jagodowych.
- Przede wszystkim jednak udało nam się przetrwać wiele lat i sezonów, tych dobrych i tych trudniejszych. Wspólnie rozwijaliśmy inicjatywy całego środowiska, a nawet zadzierzgnęliśmy prawdziwe przyjaźnie.
Źródło: SPPB
Obserwuj nas w Google News. Bądź na bieżąco!
