Unia Europejska chce przeznaczyć 365 mld euro na Wspólną Politykę Rolną po 2020 r. To mniej pieniędzy niż obecnie jest przeznaczane na ten cel, zarówno w przeliczeniu na ceny bieżące jak i stałe. Czy ucierpi na tym polskie rolnictwo?
W Unii Europejskiej trwają prace nad tym jaka będzie jej Wspólna Polityka Rolna po 2020 r. Jakie są najważniejsze propozycje budżetu WPR 2021-2027 dotyczące polskich rolników?
Wspólna Polityka Rolną po 2020 r. – porównanie środków unijnych w kolejnych latach
Zaproponowane przez Komisję Europejską ramy finansowe Unii Europejskiej na lata 2020-2027 przewidują na WPR w latach 2021-2027 budżet rzędu 365 mld euro.
– Jest to o 5% mniej niż dotychczas w przeliczeniu na ceny bieżące z uwzględnieniem 2% inflacji. Natomiast w przeliczeniu na ceny stałe z 2018 r. to aż 12% mniej – komentuje dla agroFaktu Czesław Siekierski, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego.
Coraz chudsza wspólna polityka rolna po 2020 r.
Od wielu lat udział wydatków na rolnictwo w budżecie Unii Europejskiej stale zmniejsza się. Na początku lat osiemdziesiątych XX w. wydatki na WPR stanowiły blisko 70% budżetu UE. W okresie 2014–2020 stanowią już 37,8% tj. 408,3 mld euro w cenach bieżących. Natomiast w propozycji KE na lata 2021-2027 jest to już tylko 28,5% całkowitego budżetu.
Jakie będą dopłaty bezpośrednie?
Czesław Siekierski, przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego.
Z zaproponowanego unijnego budżetu na WPR rzędu 365 mld euro na dopłaty bezpośrednie dla rolników ma być przeznaczone 265,2 mld euro. Natomiast 78,8 mld euro ma być przeznaczone w ramach WPR na wsparcie regionów wiejskich. 20 mld euro na środki wsparcia rynkowego.
– Są to kwoty przedstawione w cenach bieżących. Jeśli podamy te wielkości w cenach stałych z 2018 r., okazuje się, że ogólne nakłady na WPR w latach 2021-2027 wyniosą 330 mld euro. W cenach stałych z 2014 r. jest to 324 mld euro – mówi przewodniczący C. Siekierski. Dodaje, że dla porównania w okresie 2014-2020 budżet WPR w cenach bieżących wynosi 408 mld euro, z czego 308 mld na I filar i ok. 100 mld euro na II filar.
Mniej na płatności bezpośrednie
Unijna Wspólna Polityka Rolna po 2020 r. zakłada kopertę na płatności bezpośrednie dla polskich rolników rzędu 21,2 mld euro w cenach bieżących.
– Jest to ok. 1% mniej niż w obecnym budżecie, w którym było 21,4 mld euro. W cenach stałych z 2018 r. nowy budżet na dopłaty bezpośrednie dla Polski ma wynieść 18,9 mld euro, czyli już o ok. 12% mniej – komentuje przewodniczący C. Siekierski.
25% mniej na II filar
Budżet UE w kolejnych latach
W przypadku II filaru, dla Polski przewidziano 9,2 mld euro w cenach bieżących. Dla porównania w obecnym okresie jest to 10,9 mld euro, czyli mamy do czynienia ze zmniejszeniem środków o 15,3%. W cenach stałych to 8,2 mln euro, co oznacza redukcję o ok. 25%.
Ograniczenie przesuwania środków pomiędzy filarami
Ważną dla Polski zmianą jest ograniczenie możliwości przesuwania pieniędzy pomiędzy I a II filarem. Dotychczas w ramach tego mechanizmu można było przesuwać do 25% z II filaru. W przyszłym budżecie z jednej puli do drugiej będzie można przesunąć tylko 15%.
Z tej możliwości Polska często korzystała. Dzięki tej operacji dopłaty bezpośrednie dla polskich rolników mogły być wyższe.
Wsparcie małych i średnich gospodarstw
KE wprowadza w budżecie na Wspólną Politykę Rolną po 2020 r. zmianę w sposobie przydzielania dopłat. Mają być bardziej promowane małe i średnie gospodarstwa rolne według tzw. zasady subwencji degresywnych.
– Oznacza to, że w przyszłym budżecie bezpośrednie dopłaty będą mniejsze, na hektar, po przekroczeniu progu 60 tys. euro na gospodarstwo, a maksymalna suma, jaką dane gospodarstwo będzie mogło otrzymać to 100 tys. euro – mówi przewodniczący C. Siekierski.
Propozycja KE dotycząca wielkości kopert finansowych na płatności bezpośrednie w latach 2021-2027
Pomoc dla młodych rolników
Unijny plan finansowy WPR po 2020 r. zakłada, że każdy z krajów członkowskich będzie musiał przeznaczyć 2% całkowitej koperty na płatności bezpośrednie na pomoc dla młodych rolników, którzy będą rozpoczynać działalność.
Większa ochrona klimatu i środowiska
KE proponuje, aby co najmniej 30% środków przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich przeznaczyć na działania z zakresu ochrony klimatu i środowiska.
– Na tego typu działania państwa członkowskie będą mogły przenosić dodatkowe 15% funduszy pomiędzy filarami, bez udziału własnego – mówi przewodniczący C. Siekierski.
Program „Horyzont Europa”
KE proponuje, że dodatkowe 10 mld euro, zostanie udostępnione w ramach unijnego programu badawczego „Horyzont Europa”. Pieniądze w ramach tego programu mają być wykorzystane na wsparcie konkretnych projektów badawczych i innowacji w zakresie: żywności, rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki ekologicznej.